Güncelleme Tarihi:
Hem çevresel hem de fiziksel hem de psikolojik nedenlerden kaynaklı ses kısıklığı vakaları yaşanmaktadır. Çocuklarda, kadınlarda ve ergenlik dönemine geçişlerde sıklıkla görülür. En fazla görüldüğü zamanlar ise soğuk havaya bağlı olarak sonbahar ve kış aylarıdır. Gribal enfeksiyonlar başta olmak üzere birçok hastalığın ön belirtisi olarak da ses kısılabilir. Ses kısılmasını birkaç gün içinde geçiren birçok çözüm bulunuyor. Aynı zamanda ses tellerine iyi bakmak ve boğazı fazla zorlamamak da alınabilecek önlemler arasında yer almaktadır.
Ses Kısıklığı Neden Olur?
Aşırı sigara ve alkol tüketimi ses tellerini zorlar. Boğaz ve bademcik bölgesini hasta ettiği gibi ses tellerinin de yıpranmasına neden olur. Sigara tiryakilerinin çoğunda belli başlı dönemlerde ses kısılmaları yaşanmaktadır. Bununla birlikte alkol tüketimi de bağışıklık sistemini zayıflattığı için aynı oranda risk teşkil etmektedir.
Ses kısılması en çok topluluğa hitap eden kişilerde ve öğretmenlerde görülmektedir. Bunun en büyük nedeni ise mikrofon kullanmadan, yüksek sesle konuşmak zorunda kalmalarıdır. Ses telleri yapıları gereği oldukça hassastır. Bu nedenle bağırarak konuşmak zorunda kalan kişilerde sıklıkla görülür. Bunun yanında bulaşıcı hastalıklardan kişilere nüfuz eden virüsler, metabolizmayı yavaşlatır. Gözlerde şişkinlik, ateş, halsizlik gibi etkilerin yanı sıra ses tellerinin zafiyete uğramasına da neden olur.
Ses Kısıklığına Evde Ne İyi Gelir?
Ses kısıklığının birincil nedenleri arasında yer alan belirtilere sahip değilseniz, önce doktorunuza danıştıktan sonra, aşağıda yer verdiğimiz evde bitkisel çözümlerden faydalanabilirsiniz. Bu çözümlerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Sarımsak: Doğal bir antibiyotik olma özelliği taşıyan sarımsak, hastalıkların çok daha kısa sürede düzelmesine yardımcı oluyor. Enerji veren, bağışıklık sistemini güçlendiren bu bitki, ses tellerinin onarımında da etkili olmaktadır. Tercihe bağlı olarak yemeklere ve yoğurda katılarak tüketilebilir.
Zencefil: Zencefil bitkisi de en az sarımsak kadar faydalıdır. Boğaz ağrılarına iyi gelen, şişen bademcikleri indiren zencefil ses kısıklığının çok daha kısa sürede düzelmesini mümkün kılıyor. Acı bir tada sahip olduğu için bala katılarak tüketilebilir.
Turp: Türk mutfağında havuç ile birlikte salatası yapılan turp vitamin ve protein açısından oldukça zengindir. Limon da ses kısıklığına iyi geldiği için turpun içine limon sıkılarak yenilmesinde herhangi bir sakınca bulunmuyor.
Elma sirkesi: Antimikrobiyal özelliklere sahip olan elma sirkesi ses kısıklığı için de faydalı bir bitkisel çözüm olabilir. Bunun için; bir çay bardağı suya 1 - 2 çorba kaşığı çiğ, süzülmemiş elma sirkesi ve bir çay kaşığı bal eklenerek elde edilen karışım günde 2 ila 3 kez içilir. Ayrıca elma sirkesi, tuzlu suyla hazırlanan gargaraya da eklenebilir.
Ilık su ile gargara: Ağrılı ve tahriş olmuş boğaz ve ses kısıklığı için ılık tuzlu su ile gargara yapmak etkili sonuçlar verebilir.
Ses kısıklığı için özellikle ses tellerini dinlendirmek ve bulunduğunuz ortamı sürekli havalandırmak oldukça önemli. Ayrıca ses kısıklığını geçirebilecek bazı önemler şunlardır:
Ses tellerini dinlendirmek: Hastaların yapması gerekenler kadar yapmaması gerekenler de son derece kritik bir öneme sahip. Çok fazla ve yüksek sesli konuşmaktan kaçınılmalıdır. İşi gereği konuşma yapmak zorunda kalan mikron ve hoparlör gibi cihazlar kullanmalıdır.
Pastil kullanmak: Eczanelerden temin edilebilen pastil boğazı yumuşattığı gibi ses kayıplarını da yerine getirir. Günde bir ya da iki tane pastil kullanılabilir.
Bitki çayı: Özellikle tahriş olmuş boğaz bölgesi için bitki çayları öneriliyor. Bu alanda en fazla yardımcı olan bitki özlü çay ise rezene çayıdır.
Kuru ve soğuk havalara karşı önlem almak: Hem kuru hem de soğuk havalar kişinin nefes kalitesini bozmaktır. Kapalı ortamlar nemlendirilmeli ve sıklıkla havalandırılmalıdır.
Hangi Hastalıklarda Ses Kısılır?
Birçok farklı hastalığın hem ön belirtisi hem de sonucu olarak ses kısılması vakalarına rastlanıyor. Bu hastalıklardan bazıları grip, nezle gibi geçici rahatsızlıklar iken, bazıları çok daha ciddi boyutlarda olabilir. Bu nedenle özellikle uzun süreli ses kısılması durumlarında bir uzmana görünülmeli ve olası hastalığın teşhisi konulmalıdır.
Kanser: Özellikle akciğer ve gırtlak kanseri teşhisi konulmuş kişilerde ses yorgunluğu ve kısıklığı ara ara görülebilir. Kemoterapi ve radyoterapi müdahalelerinden sonra eski sağlığına kavuşan hastaların ses telleri de iyileşir.
Reflü: Gastrit ve ülser gibi mide hastalıklarından farklı belirtiler taşıyan reflü de ses telleri doğrudan doğruya etkilenebilir. Kişiden kişiye değişmek üzere ses kısıklığı saatlerce ya da günlerce sürebilir.