Serinleyeceğim derken zatürree olmayın

Hangisi daha sağlıklı, klima mı, pervane mi, vantilatör mü?

- Tercihe göre hepsi kullanılabilir. Burada önemli olan, cihazı doğru kullanmak. Örneğin dışarıda 40 derece sıcaklık varken, klimanın derecesini 18’e ayarlamak doğru bir yaklaşım olmaz. Dışarıdaki sıcaklıkla klimalı ortamdaki sıcaklığın arasında en fazla yedi derece fark olması gerekiyor. Ayrıca klimanın ayarının yüksekte değil düşükte tutulması da önemli. Vantilatörlerse doğrudan kişiye dönük tutulmamalı. Cihaz, çevreyi taramalı ve mutlaka orta şiddette açılmalı.

Peki yanlış kullanım bizi nasıl hasta ediyor?

Klimaların düzenli olarak bakımlarının yaptırılması, filtrelerinin temizlenmesi gerekir. Klima yoluyla bulaşan ‘lejyoner hastalığı’nın bakterisi nemli ortamlarda, akarsu ya da göllerde yaşar ve bu ortamlarda uzun süre canlılığını koruyabilir. Bakteri bu özelliği nedeniyle klima sistemlerinde de yaşayabiliyor ve bu sistemde oluşan aerosollerin ortamda bulunan insanlarca solunması sonucu akciğere yerleşerek hastalığa neden oluyor. Bu, hafif bir üst solunum yolu enfeksiyonundan ölümcül seyreden zatürreye kadar değişebilen bir hastalık. Bu hastalık dışında, özellikle iyi temizlenmeyen klimalarda üreyebilecek küf mantarları da alerjik rinit ve alerjik astıma sebep olabilir.

NASIL HASTALANIYORUZ?
Nöroloji Uzmanı Emel Gökmen’e göre yanlış klima kullanımı, üşütmenin yanı sıra migreni de tetikliyor, hatta yüz felcine neden olabiliyor

* Sıcak ortamda kaslar gevşer, pelte gibi olur, terleriz. Klimalı ortama geçtiğimizdeyse soğumayla kaslarda spazm artar. Özellikle terimiz kururken boynumuzu, ense kaslarımızı soğutur. Buna bağlı olarak da baş ağrılarımız artar. Migrenli olanlarda hava değişimlerinin atakları tetiklediği biliniyor. Klimalı ortamlar migren atağını da tetikler.

* Klimanın soğuk ortamı ve kapalı hava sistemiyle filtrelerinde biriken bakteriler sinüzite neden olabilir. Bu şekilde de baş ağrısı başın ön kısmında ağrılık şeklinde ortaya çıkabilir. Bu ağrılardan korunmanın yolu belki klimalı ortamda bulunmamaktır ama bu kadar sıcakta imkânsız. Daha çok nem alma gibi konumlarda çalıştırmak etkili olabilir.

* Yüz felci doğrudan hava akımına maruz kalmakla başlayabilir. Klimanın böyle bir riski olsa da doğrudan akıma maruz kalınmadığı sürece kolay gelişmez. Klimayı sürekli çalıştırmak da doğru olmadığı gibi yatak odasında doğrudan yatağın üstüne gelen klima akımı altında uyumak da çok tehlikeli olabilir. Sabah boynunuz tutulmuş uyanabilirsiniz. Yatak odasında doğrudan değil de, belki diğer odayı açıp genel havayı rahatlatmak iyi olabilir.

Klima veya benzeri bir ürün edinmeden, eski usül serinlemek mümkün değil mi?

- Sıcak hava yükseldiği için üst katlar altlardan daha sıcak olur. Bu nedenle alt katlara, varsa bodrum katına inmek çözüm sağlayabilir. Fazla ısı veren kaynakları, örneğin ampulleri, uzun süre açık kalan bilgisayarları azaltmak gerekir. Ocak kullanmaya gerek kalmaması için de taze ve çiğ yiyecekler tüketilebilir. Bunun yanı sıra idrar söktürücü görevi yaptığından alkol ve kafeinden kaçınmak dehidratasyonu önlemek bakımından faydalı olacaktır. Serin duş alınabilir, soğuk suyla dolu bir şişeden su püskürtmek veya kovalara su doldurup ayakların ıslatılması da diğer tercihler olabilir. Gündüz güneşin içeri girip ısı yaymaması içinse perdeler veya panjurların kapatılması gerekebilir.

Dışarıdaki sıcaklıkla klimalı ortam arasında olması gereken sıcaklık farkı

7