Sedef hastalığı nedir? Sedef hastalığı belirtileri

Toplumda sıklıkla karşılaşılan cilt hastalıklarından biri olan, deriyi çeşitli ölçülerde kaplayan kızarıklık, pullanma ve kalınlaşmaya neden olan sedef hastalığı, hastalığa maruz kalmış kişilerde ağrı, kaşıntı, kuruma, kanama gibi sorunlara neden oluyor. Peki sedef hastalığı neden olur? Sedef hastalığının kesin tedavisi var mı? Sedef hastalığı nasıl tedavi edilir? Sedef hastalığı bulaşıcı mı? İşte Sedef hastalığı hakkında tüm merak edilenler...

SEDEF HASTALIĞI NEDİR?

Kronik bir deri hastalığı olarak ortaya çıkan ve bulaşıcı olmayan sedef hastalığı, çoğunlukla dirsek, diz, saçlı deri, el ve ayaklarda,  pullu, kırmızı, madeni para büyüklüğünde bir deri lezyonları, kaşıntı ve kanamalarla kendini gösterir. Genellikle yaşam boyu süren hastalığa neden olarak genetik yatkınlık ve çevresel faktörler gösteriliyor. Stres, sedef hastalığını artıran faktörlerin başında gelmektedir. Ayrıca boğaz ve vücutta meydana gelen enfeksiyonlar da bu hastalığı tetiklemekte etkilidir.

Sedef hastalığı olan bireylerin yaklaşık 10%’unda elleri, ayakları, el ve ayak bileklerini, boyun ve omurgayı etkileyebilen artrit gelişmektedir. Bazı durumlarda eklemler belirgin sakatlığa yol açabilecek şekilde deforme olur. El ve ayak tırnaklarının tutulumunda soyulmalar ve kabuk oluşumu görülebilir ve şekil bozukluğuna neden olabilecek biçimde tırnak dökülmesi olabilir

Sedef hastalığı dünya üzerinde sıklıkla karşılaşılan bir rahatsızlıktır. IFPA’nın verilerine göre tüm dünyadaki sedef hastası sayısı ortalama 125 milyondur. Bu hastalığın ülkemizde görülme sıklığı ise yaklaşık %1’dir. Kadın ve erkeklerde eşit oranda görülen bu hastalık çoğunlukla 20'li ve 30'lu yaşlarda ortaya çıkmaya başlıyor.

SEDEF HASTALIĞI NEDEN OLUR?

Uzmanlar sedef hastalığının neden olduğunu tam bilmemekle birlikte, hastalığın bağışıklık sistemi, genetik ve çevresel faktörlerin karşılıklı etkileşimi sonucu geliştiğini düşünüyor. Sedef hastalığını tetikleyen faktörler ise şunlar;

Cildi kaşıma ovalama sıkma gibi hareketler bunun yanında banyo yaparken liflenme ve keseleme benzeri durumlar

Aşırı derecede güneş ışınına maruz kalma ve haddinden fazla güneşlenme

Yoğun stres altında olmak da bu hastalığı tetikleyen en büyük etmenlerdendir.

Bazı ilaçlar (ağızdan veya damar yoluyla alınan kortizon, sıtma ilaçları, ruhsal hastalıklarda kullanılan lityum, tansiyon ilaçlarından beta blokerler, interferon, bazı ağrı kesiciler, vb.) hastalığın gelişimine veya şiddetlenmesine yol açabilmektedir.

Aşırı derecede sigara ve alkol tüketimi de hastalığı tetikleyen nedenler arasında sayılabilir.

SEDEF HASTALIĞI BULAŞICI MIDIR?

Mikrolarla gelişen ve yayılan bir hastalık olmayan sedef, dolayısı ile bulaşıcı özellikler taşımamaktadır.

SEDEF HASTALIĞI GENETİK Mİ?

Bilim insanları, sedef hastalığının ortaya çıkması için bir genetik yatkın olduğunu kabul etmektedir. Uzmanlara göre, kan bağı olan bireylerde sedef hastalığının görülme sıklığının toplumdaki diğer bireylere oranla daha fazladır.

SEDEF HASTALIĞININ TÜRLERİ

Plak tipi sedef (psoriazis): Hastalığın en sık görülen türüdür. Diz veya dirseklerde kızarıklık ve ayrıca pullanma ve kabuklanma görülür.

Ters (inverse) sedef : Sıklıkla koltuk altı, kasıklar gibi derinin katlanma yerlerinde ortaya çıkar. Sıklıkla kesin tanı öncesinde diğer egzama türleriyle karışır.

Eritrodermik sedef : Hastanın tüm vücudunda yaygın kızarıklık ve deri dökülmesi bulunmaktadır. Hastada sıvı ve elektrolit dengesizliğine neden olabildiğinden sıklıkla hastane şartlarında tedavi edilir.

Damla (guttat) tipi sedef : Özellikle çocuklarda görülen sedefin bu türünde sedef yaraları damlalar şeklinde tüm vücutta görülür.

SEDEF HASTALIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Her hastaya uygun bir tedavi yöntemi vardır ve deri belirtisi olmaksızın veya çok az döküntü ile yaşam sürdürülebilir. Tedavisi hastalığın yaygınlığı ve yerleştiği bölgelere göre seçilir. Eğer vücudun %5'inden az bir alanı kaplıyorsa dışardan uygulanan ilaçlar yani kremler ile tedavi etmek mümkündür. Ancak yaygınsa veya yaygın olmamasına rağmen ellere, genital bölgeye yerleşiyor ise şiddetli kabul edilip farklı seçenekler değerlendirilir.

Hastalığın tedavisinde temel amaç, deri lezyonlarının geriletilmesi ve eşlik eden hastalıkların da kontrolüdür. Hastalar metabolik sendrom ve diabet açısından yüksek risk grubu. Kalp hastalıkları ve yüksek tansiyon da sedefe sıklıkla eşlik edebiliyor. Ayrıca eklem romatizması da hastaların yüzde 20’sinde ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle, hastalık tedavi edildiğinde bu risleri de ortadan kaldırmış oluyor.

Son yıllarda özellikle biyolojik tedavi alanında, hastalığın oluşmasından sorumlu olduğu düşünülen pek çok proteine karşı ilaç geliştiriliyor. Bu ilaçlar, yeni teknoloji ürünleri olması dolayısıyla hastalığı oluşturan temel iltihabi mekanizmayı durduruyor. Bu ilaçların da hekimlerin kullanımına sunulmasıyla 16. hafta itibariyle sedefli hastaların sosyal izolasyondan kurtularak yaşama daha çok katılması ve daha iyi bir yaşam kalitesine ulaşması hedefleniyor.