Regl nedir, kaç yaşında başlar? İşte regl süreciyle ilgili bilgiler
Güncelleme Tarihi:
Hemen hemen her kadın regl öncesi ve regl sürecinde ruhsal ya da fiziksel birtakım değişimler yaşar. Bu belirtiler genellikle reglin başlamasına 1 hafta kala ortaya çıkar. Adet başlangıcında hafif bir karın ve kasık ağrısı, uyku hali, yorgunluk, halsizlik ve sinirlilik, baş ağrısı olabilir. Adetler ağrılı olabilir ve ilk birkaç yıl düzensiz görülebilir, bu tamamen fizyolojik bir olaydır. Peki, ilk regl kaç yaşında başlar? İşte regl süreciyle ilgili detaylar...
Bir kadının ilk kez regl olması tüm kültürlerde kadınlığa geçiş olarak yorumlanır. Kadın vücudu her ay gebe kalacağını düşünerek rahim içini rahme tutunacak bebeğe hazırlamak için kabaca kandan bir yatak oluşturur. Yumurtlama sonrası yumurta, sperm ile buluşup döllenme gerçekleşirse bebek bu kandan yatağa tutunur ve gebelik devam eder. Eğer döllenme gerçekleşmezse kadın vücudu gebe kalamayacağını anlar ve bu kan yatağını bozarak atar. Kadınlar genelde 21-35 gün arasında bir regl olurlar. Regl dönemi belli bir süre ve belli miktar kanama olduktan sonra sonlanır. Regl’in başlangıç yaşı ailesel özelliklere, ırk-etnik köken, yaşanılan bölge, vücut kitle indeksine göre 11-15 yaş arasında değişir. Ülkemizde ortalama ilk adet yaşı 13 olarak görülür.
İlk adet görmenin gecikmesi nelerden kaynaklanır?
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Hüseyin Şenyurt, ilk regl gecikmesinin nedenlerini şu şekilde sıralıyor:
16 yaşına geldiği halde adet olmama durumu 1/1000’den daha az kız çocuğunda karşımıza çıkar. Fakat genelde konuyu incelemeye almak için 16 yaşına kadar beklemek gerekmez. Örneğin bir kız çocuğu 14 yaşına geldiği halde hala meme tomurcuklanması başlamamış ise bu estrojen salgısı ile ilgili bir probleme işaret edebilir ve bu kız çocuğunu daha fazla beklemeden incelemeye almak yerinde bir yaklaşım olur.
Kız çocuklarında adet görmenin gecikmesi veya hiçbir zaman olmamasına yol açabilecek değişik nedenler bulunmaktadır. Bunların başlıcaları şu şekilde sıralanabilir.
1- Kromozomal nedenler: Doğuştan gelen değişik kromozomal bozukluklar adet görmeyi engelleyebilir (Turner sendromu gibi durumlar). Yine kromozomlardaki bazı kopmalar ve eksiklikler yumurtalıkların çalışmamasına neden olabilir (Hiç adet olmamanın en sık nedeni bu durumdur).
2-Çeşitli kronik hastalıklar: Diyabet, tiroit bezi hastalıkları, doğuştan gelen kalp hastalıkları adet görmenin gecikmesine yol açabilir.
3-Vücut ağırlığının çok düşük olması: Kadınların adet olabilmesi için vücutlarındaki yağ oranının %17’nin üstünde olması gerekir. Bu oranın altına düşüldüğünde adetler kesilir veya hiç başlamaz.
4- Psikiyatrik bozukluklar: Anorexia, bulimia gibi yeme bozuklukları ve bununla bağlantılı psikiyatrik bozukluklar ilk adetin gecikme nedenleri arasındadır.
5-Aşırı egzersiz: Özellikle bir spor dalında düzenli ve aşırı yapılan çalışmalar adet başlangıcını geciktirir. Adet kanamaları başlamadan önce böyle ağır bir atletik eğitim programına dahil olan kız çocuklarında; her bir yıllık ağır egzersiz adet kanamalarını yaklaşık 0,4 yıl geciktirir.
6- Doğuştan gelen anatomik bozukluklar: Örneğin rahmin veya vajinanın olmaması (vakaların %15’i bu gruptadır ve ikinci en sık nedendir).
7-Yumurtalıkların zedelenmesi: Daha erken yaşlarda alınan kemoterapi, radyoterapi vs. nedeni ile yumurtalıkların zedelenmiş olması adetin gecikmesine neden olabilir.
8- Beynin hipotalamus ve hipofiz bölgelerinin tümörleri adet görme mekanizmasını engelleyebilir.
Ana hatları ile anlatmaya çalıştığımız bu tablo ile yani 14 yaşına geldiği halde hala göğüs tomurcuklanması, genital tüylenmesi başlamamış bir kız çocuğu söz konu olduğunda yapılacak şey en kısa zamanda bir pediatrist veya jinekolog ile temasa geçmek olmalıdır. Yapılacak incelemeler, altta yatan nedeni ortaya koyacak ve tedavi edilebilir bir tablo ise gerekli tedavinin bir an önce başlanmasını sağlayacaktır.