Radyolojide Türkiye'de koruma ve denetleme yok

Hürriyet.com.tr'ye konuşan Türk Radyoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Muzaffer Başak, tiroidin radyasyondan

en çok etkilenen doku olduğunu bunu akciğer, meme, kemik iliğinin izlediğini belirtti. Dr. Başak her hastanede radyasyon güvenlik komiteleri olduğunu ve bunların çalışanların radyasyondan etkilenimini denetlemesi gerektiğini belirtti ve şunları söyledi:

Radyasyon belirgin anında bir zarar vermiyor gibi bir algıyla gerekli donanımlar kullanılmıyor. Bu çalışanların mümkün olduğunca hızlı hareket etmek, radyasyona mesafeli çalışmak ve radyasyon koruyucu, boyun koruyucu dediğimiz radyasyonu engelleyen aparatlar, kurşun önlükler, kurşun boyun koruyucularla çalışması lazım. Özellikle floroskopi, anjiyografi gibi yoğun radyasyon alınan ortamlarda bunlar kesinlikle kullanılmalı.

2 AYDA BİR KONTROL EDİLMESİ GEREKİYOR

Dozimetrelerin atom enerjisi korumaları tarafından düzenli aralıklarla 2 ayda bir kontrol edilmesi gerekiyor.

Bir de sadece tetkik yapılan yerlerde değil ortamda da önlem alınmalı. Mesela denetimli alan dediğimiz bir şey var, bir de gözetimli alan dediğimiz bir şey var. Radyasyonla fiilen çalışılmadığı ama bulunduğu ortam mesela radyolojinin rapor odası radyolojinin randevu verme yerleri de radyasyondan ciddi bir şekilde denetlenmesi gerekiyor hastanelerin radyasyn güvenlik komiteleri var onların aktif görev yapması gerekiyor.

Ortamın radyasyonunu denetlemesi gerekiyor. Radyoloji bölümlerinde bu kısmen sağlanabiliyor. ERCP dediğimiz gastroentrolojide, ameliyathanelerde, o bölgelerde de radyasyon kaynakları kullanılabiliyor. Netice itibariyla bu komitelerin aktif olarak, muhtemel ortamları sıkı şekilde denetlemesi, gerekirse kapatması gerekiyor.

Genelde gördüğüm bu komiteler etkin çalışmıyor. Bu komitelerde hastanenin kendi nükleer tıpçısı, radyasoyon onkoloğu vs. çalışır ve denetler.

RÖNTGEN TEKNİSYENLERİ NE KADAR ÇALIŞMALI?

Radyoloji teknisyenleri yasaya göre 7,5 saat haftada 35 saati geçemeyecek şekilde çalışmalılar. Avrupa'da da süreler aşağı yukarı bu şekilde. Ancak Türkiye'de çok fazla çekim, tetkik yapılıyor. Mesela bir polikliniğe yılda 1 milyon kişi başvuruyorsa bunun 600 bini en az radyolojide bir tetkik yaptırıyor. Avrupa'da günde 20-25 çekim yapılırken, Türkiye'de bir radyoloji teknisyeni 80'e yakın çekim yapıyor bu da radyasyona maruziyeti artırıyor. OECD ülkelerinde en çok radyoloji tetkiki yapılan 2'inci ülkeyiz. Bu da ayrıca gereksiz tetkik yapıldığının bir göstergesi.