Güncelleme Tarihi:
Latince "mor" kelimesinden gelen Purpura, ağız içi dahil olmak üzere ciltte, organlarda veya mukoza zarında mor veya kırmızı lekelerin görüldüğü bir semptomu ifade eder.
Purpura nedir ve belirtileri nelerdir?
Küçük kan damarlarının patlaması ve kanamanın cilt altında kan göllenmesine yol açması sonucu ortaya çıkan Papura, kan pıhtılaşma bozukluğu gibi daha ciddi bir durumdan kaynaklanabilir. Purpura, bir durumdan ziyade bir semptomdur. Üzerine bastırıldığında kaybolmayan mor veya kırmızı lekeler olarak kendini gösterir. Bu lekelerin boyutları değişebilir. Belirtileri;
Döküntüler genellikle küçük kurdeşenler,
Mor ya da kırmızı yamalar,
Kabarcıklanma ile başlayan mor lekeler görülmektedir.
Bu belirtilere nazaran;
Ağız içindeki lekeler,
Kabarcıklar (küçük çıbanlar gibi berrak veya sarı olabilir),
Kızarıklık bölgesinde hassasiyet,
Yüksek ateş,
Havanın altında hissetmek,
Eklem ağrıları,
Karın ağrıları da bazı hastalarda görülen belirtiler arasındadır.
Purpura Hastalığı Nedenleri Nelerdir?
Purpura, kandaki düşük trombosit sayısından ( trombositopeni ), diğer kan pıhtılaşma bozukluklarından veya başka faktörlerden kaynaklanabilir. Trombositopenik purpuraya;
İlaçlar;
Diğerleri trombosit etkileyen bir bağışıklık tepkisini tetikleyebilir iken bazı ilaçlar, trombosit oluşumunu önler.
Son kan nakilleri,
Kandaki enfeksiyonlar,
Bağışıklık bozuklukları,
Bazı viral enfeksiyonlar, örneğin Epstein-Barr, kızamıkçık,
Sistemik lupus eritemli,
HIV,
Hepatit C neden olabilir.
Trombositopenik olmayan purpuraya;
Kan pıhtılaşma bozuklukları,
Zayıf kan damarları,
Kan damarlarının veya vaskülitin iltihaplanması, (örneğin Henoch – Schönlein purpurası)
İskorbüt / C vitamini eksikliği,
Ehlers-Danlos sendromu gibi bazı doğumsal durumlar,
Bazı ilaçlar, (örneğin steroidler)
Kokain kötüye kullanımı,
Radyasyon zehirlenmesi neden olabilir.
Papura Riski Ne Sebeplerle Artar?
Düşük trombosit seviyelerine neden olan herhangi bir durum veya ilaç, purpura riskinizi artırabilir. Trombositlerin düzgün çalışmasını engelleyen bir durumunuz varsa veya ilaç kullanıyorsanız, riskiniz de artar. Ayrıca;
Hemofili veya trombositopeni,
Karaciğer veya böbrek hastalığı,
Alkol veya uyuşturucu kullanımı,
Gebelik,
Yeterli K veya C vitamini yok,
Kanser veya kanser tedavisidir.
Papura hastalığınız varsa;
NSAID'ler, aspirin veya kan sulandırıcı ilaçlar almayın. Bu ilaçlar purpurayı daha da kötüleştirebilir.
Vücudunuzu yaralanmalardan koruyun. Kesikler veya sıyrıklar, kontrolü zor olan kanamaya neden olabilir. Elektrikli tıraş makinesi kullanın. Bulaşıkları veya bahçeyi yıkarken eldiven giyin. Bıçak veya diğer keskin nesneleri kullanırken dikkatli olun.
Temas sporları yapmayın. Futbol veya boks gibi temas sporları, kontrolü zor olan yaralanmalara veya kanamalara neden olabilir.
Kanamayı kontrol edin. Kesiklere veya sıyrıklara sıkı, sabit bir basınç uygulayın. Mümkünse, alanı kalbinizin seviyesinin üzerine çıkarın. Burnunuz kanarsa burnunuzun üst kısmını sıkıştırın ve açıklıktan bir mendil tutun.
Purpura Teşhisi ve Tedavisi Nedir?
Sağlık uzmanınız sizi muayene edecek ve belirtilerinizi soracaktır. Ona kanamaya neden olan herhangi bir sağlık durumunuzdan bahsedin. Ayrıca ona hangi ilaçları veya takviyeleri kullandığınızı söyleyin. Trombositlerinizi saymak veya kanınızın pıhtılaşma hızını ölçmek için kan testlerine ihtiyacınız olabilir. Purpuraya neden olan enfeksiyon veya diğer durumları kontrol etmek için kan testlerine de ihtiyacınız olabilir.
Papura tedavisi nedene bağlırıdr. Bazen hem purpura hem de altta yatan nedeni kendiliğinden düzelirken, aldığınız ilaçtan kaynaklanıyorsa, doktorunuz bu ilacı durdurabilir. Bazı ilaçlar ya yardımına altta yatan hastalığın mücadele alabilir veya trombosit sayımı artırmak için, reçete edilebilir. Bazı özel durumlarda, bir splenektomi (dalak çıkarılması) gerekli olabilir. Dalak trombosit ortadan kaldırarak ve kan trombosit sayımı artırmak için hızlı bir yoldur kaldırmakla sorumlu olmasıdır.