Otizm nedir, nasıl anlaşılır? Otizmin belirtileri

Otizmin görülme sıklığının günümüzde çok büyük bir hızla arttığını dile getiren uzmanlar, bu hastalığı doğuştan gelen ve genellikle yaşamın ilk üç yılında fark edilen karmaşık bir gelişimsel bozukluk olarak tanımlıyor.

Nisan ayı, Birleşmiş Milletler tarafından bütün dünyada Otizm Farkındalık Ayı, 2 Nisan ise Otizm Farkındalık Günü olarak ilan edilmiştir. Nisan ayı boyunca tüm dünyada otizm konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapılır. Türkiye’de ise bu çalışmalara bazı otizm dernekleri ve vakıfları yoğun bir şekilde öncülük ediyor.

Otizm nedir?

Otizm, sosyal ve iletişimsel becerilerin oluşmasını etkileyen bir gelişimsel farklılıktır. Genellikle yaşamın ilk 3 yılında ortaya çıkar. Otizm belirtileri ne kadar erken tespit edilirse eğitim süreci o kadar etki sağlayabilmektedir.

Genetik altyapıya dayanan, doğuştan gelen, nörobiyolojik esaslı, karmaşık bir gelişim bozukluğu olan Otizm; başkalarıyla etkileşimde bulunmayı engeller ve kişinin kendi iç dünyasıyla baş başa kalmasına yol açar.

Otizmin görülme sıklığı yapılan son çalışmalarda % 0,2 -0,5 olarak bildirilmektedir. Problemin kalıtımsal- genetik olduğuna yönelik çok sayıda veri bulunmaktadır.

Otizmin görülme sıklığı günümüzde çok büyük bir hızla artıyor. 1985 yılında her 2500 çocuktan birine konan otizm tanısı, 2001 yılında 250, 2013 yılında ise 88 çocuğa konurken günümüzde her 68 çocuktan biri otizmli olarak dünyaya geliyor.

Otizmin erkek çocuklarında görülme riski ise kızlardan 4 kat daha fazla. Türkiye’de yaklaşık 600.000 otizmli birey bulunduğu tahmin ediliyor. Ülkemizde 0-18 yaş grubu arasında yaklaşık 352.000 otizmli çocuk bulunmasına ve otizmin görülme oranı hızlı artmasına rağmen toplumumuzda otizm yeteri kadar bilinmiyor.

Otizmin Tedavisi Var Mıdır?

Otizmin günümüzde bilinen tek tedavisi ise erken tanı ile yoğun ve sürekli özel eğitimdir. Erken tanı ve ardından her çocuğun özelliklerine göre verilecek doğru bir eğitimle otizmli çocukların hayatlarında büyük fark yaratmak ve onları sağlıklı gelişim gösteren yaşıtları ile birlikte aynı okulda okuyacak seviyeye getirmek mümkün olabiliyor.

Otizmin Belirtileri Neler?

Sosyal ilişkilerde ve konuşmada güçlük çekme

Başkalarıyla göz teması kurmamak

Gözlerin bir yere takılıp kalması

Sessiz iletişimde zorlanma

Diğer çocuklarla oynamama

Oyun oynama ve hayal gücünü kullanmada zorlanma

İsmi söylendiğinde bakmamak, sözleri tekrarlamak

Kendisinden "O" diyerek bahsetme (Anne o açıktı, O su istiyor, Oynamak istemiyor gibi)

İsteklerini bir yetişkinin ellerini kullanarak belirtme

Sürekli bir konu üzerinde tekrar eden konuşma.

Sebepsiz şekilde ağlama, gülme ve sebepsiz davranışlarda bulunma

Nesneleri tutup sürekli döndürmekten hoşlanma

Sallanmak

Çırpınmak

Parmak ucunda yürümek

Dönen nesnelere karşı (rüzgâr gülü, çamaşır makinesi gibi) aşırı ilgi gösterme

Belirtilerden bir ya da birkaçı gözlemleniyorsa hemen bir çocuk ve ergen psikiyatristine başvurulmalıdır. Otizm tanısı yalnızca çocuk ve ergen psikiyatristleri koyabilmektedir.