Op. Dr. Arzu Ercan yazdı: Covid-19 enfeksiyonu ve aşılar...

Çare olarak “aşı” konuşulmaya başlandı.
Hepimiz aşının yolunu beklemeye başladık.
Aşı çıktı bu kez aşı bedenimize neler yapacak, genetiğimizi değiştirecek mi gibi bir sürü soruyla kafamız karıştı.
Dünyada 6 milyardan fazla Covid aşısı uygulandı, bu rakam dünya nüfusunun yüzde 47’si...
Türkiye’de bu rakam yüzde 65’in üzerine çıktı.
Aşı yan etkilerini hatırlayalım...
Erken dönem aşının yapıldığı yerlerde şişlik, hafif ateş, baş ağrısı, kas-eklem ağrısı, bulantı, ishal sık görülen yan etkiler oldu.
Aşılar yapıldıkça başka yan etkiler duyulmaya başlandı:
‘Aşı pıhtı mı yapıyor...’
Etrafımızda çeşitli pıhtı haberleri duyduk.
Ancak Covid virüsünün kendisi zaten bir damar hastalığı ve tüm vücuda bu şekilde zarar veriyor.
Bunlar zaten belki olacak şeylerdi ama her faturayı Covid aşısına kestik.

Aşının yan etkileri...

27 Aralık 2020-30 Haziran 2022 yılları arasında yapılan aşılar incelenmiş...
182 milyon aşılama yapılmış. Bildirilen toplam 323 bin 684 yan etki olmuş.
En hafifinden en ağrına kadar tüm yan etkilerin sıklığı binde 1.8...
Ciddi yan etki oranına bakarsak on binde 3...
Bir de pıhtıya bakalım...
Beyinde pıhtı atması 0.17...
Derin ven trombozu 723 doz yüz binde 0.54...
“Pıhtı” milyonda bir görülüyor. Hastalığı geçirenlerde pıhtı oranı ise çok daha yüksek.

Vücudumuza neler yaptı

Genelde 1 hafta 10 günde iyileşiyor.
Sonra tablo geçiyor zannediyoruz ama aslında geçmiyor.
Kalbimiz, beynimiz, solunum, sindirim sistemimizi neredeyse tüm vücudu etkiliyor.
Tüm bu organlarda inme, kalp krizi, pıhtı atmaları gibi hayati problemler yaşanabiliyor...
Tabii bir de ‘beyin sisi’ne neden olabiliyor.
Covid’de Alzheimer ve Parkinson benzeri beyin bulguları saptanmış...
Alzheimer gibi bazı maddelerin beyinde biriktiği görülmüş...
Deliryum gibi psikolojik ataklar ortaya çıkmış.
İngiltere’de Covid’in yüzde 2 oranında beynin dokusunu azalttığı ve yüzde 20 kişide beyin sisi oluşturduğu saptanmış.

Beyin sisi nedir?

Beyin sisi kişide...
◊ Konsantrasyon bozukluğu, unutkanlık...
◊ Dikkat dağınıklığı, yavaş konuşma, eski alışkanlıklarının değişmesine neden olabilir...
Covid-19 sonrası iki yıl sonra beyin sisi devam ettiği saptanmış. Üç sebeple olacağı düşünülüyor:
◊ Virüsün direkt beyin sinirlerine zarar vermesi...
◊ Virüsün beyin dokusunu besleyen kan damarlarını daraltması, bazı bölgelere kan gitmemesi....
◊ Virüsün vücutta bağlıklık mekanizmalarını aktiflemesi, pek çok madde salması, beyin dokularını etkilemesi... Belki de üçü de bir arada etkendir.
Covid’i şiddetli geçirenlerde daha fazla ama hafif geçirenlerde de beyin sisi olabiliyor...

Peki Covid geçirdik ama bir türlü iyileşemiyorsak...

Biz artık aşıları değil bedenimizin ve ruhumuzun sağlığıyla ilgilenelim.
Uzun dönem Covid problemlerine “Korona sonrası sendrom” adı verildi.
Eklem ağrısı, uykusuzluk, çarpıntı hissi, yürümede güçlük, unutkanlık, yüksek tansiyon atakları varsa bunu yaşıyor olabilirsiniz.
Covid-19 enfeksiyonunu ağır geçiren hasta grubunda bu sendromu daha çok görüyoruz.
Özellikle yoğun bakımda yattıysa, iyileşme çok daha geç olabiliyor.

Gıda takviyelerin mucizevi etkisi var mı?

İlaç firmaları çalışmalar bitiyor, etkisi kanıtlanıyor, ondan sonra ilaç yapımına geçiyor. Gıda takviye ürünlerinde böyle bir durum yok onlar direkt devreye giriyor, bu nedenle lütfen her ürünü almayın...
Takviyeleri azaltın, bilmediğimiz şeylerle bu tabloyu daha da bozuyor olabiliriz, hekiminize danışın..

Ne yapmalı

◊ Protein alalım, şeker alımını azaltalım. Bu inflamasyonu azaltıyor...
◊ Meyve sebze ağırlıklı beslenmeye dikkat edelim.
◊ 6-8 saat kaliteli uyku şart.
◊ Egzersiz her zamankinden daha fazla önem verelim...
◊ Kilo, şeker hastalığı varsa kan sulandırıcı tedavi gerekebilir. Ancak kan sulandırıcı ilaçlar rastgele kullanılmaz, hekiminiz vermeden asla almayın.
Kısacası aşıların yan etkisi çok fazla değil. Asıl sorun aşı değil enfeksiyon...
Covid-19 geçirmiş olmamız da bize zarar verdi bunu unutmayalım.
Son üç yıldır izole olduk ve şimdi topluma karıştık...
Etrafımızdaki pek çok enfeksiyon ajanına karşı zayıfız.
Kreşe yeni başlamış çocuklar gibi her şeye açığız, lütfen tüm önlemlere dikkat edelim...