Oluşturulma Tarihi: Ağustos 23, 2007 13:15
TÜBİTAK'a bağlı Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) ile Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) tarafından desteklenen “Gen ve Bilişim Teknolojileri Destekli Obezite Tedavi ve Kontrol Yöntem Sistemi Geliştirme Projesi (OBESİS)” ile obezitenin etkili, ucuz ve yaygın bir şekilde tedavi ve kontrolünün sağlanmasını hedefleniyor.
Projeyi başlatan ve biyoteknoloji ile moleküler genetik gibi alanlarda faaliyet gösteren İleri Tıp Teknolojileri Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Serdar Savaş, projenin tanıtımı amacıyla Feriye Lokantası'nda düzenlediği basın toplantısında, salgın bir hastalık olan obezitenin temel nedeninin günümüz yaşam tarzı ve insanoğlunun genetik yapısına uygun yaşam tarzı sürmemesi olduğunu söyledi.
Türkiye'de obezitenin özellikle çocuklar arasında yaygınlaşmaya başladığına işaret eden Savaş, bugün dünyadaki yetişkin nüfusun bir milyardan fazlasının hafif, 300 milyonunun ise klinik olarak obez olduğunu kaydetti. Savaş, obezitenin hipertansiyon, tip 2 diyabet, koroner kalp hastalığı, felç, safra kesesi hastalıkları, osteoartrit, meme, prostat ve kolon kanserleri riski ve genel olarak ölüm riskini artırdığına işaret etti.
Obezite tedavisinde çeşitli açmazlar bulunduğunu anlatan Savaş, bunları şöyle sıraladı:
-Obezitenin standart tedavisinin, kişiye özel tıp yaklaşımlarının olmaması.
-Tedavi edilse dahi tekrarlama riskinin yüksek olması.
-Yöntemler ve disiplinlerin bütüncül ele alınmaması.
-Kapsamlı ve bütüncül bir program için gereken aşamalarda eksiklikler.
-Mevcut durumun tespiti, sürekli izlem ve değerlendirme.
-Tedavinin hasta merkezli olmayışı ve sadece hastanın obezite sorununa odaklanması, kayıt ve takip sistemindeki yetersizlik.
“ÜLKENİN OBEZİTE HARİTASI ÇIKARILACAK”
Genetik analizlerin obezite tedavisinde önemli bir rol oynadığını ifade eden Savaş, “Obezitenin sebepleri herkeste farklıdır. Bazısı egzersiz yaparak kilo verirken, diğeri veremeyebilir. Bir ilaç herkeste aynı etkiyi yaratmaz. Bunlar genetik yapıyla ilgilidir. Bazı insanlarda obeziteyle beraber genetik yatkınlıktan dolayı başka hastalıklar ortaya çıkabilir” dedi.
Bu nedenle obezitenin etkili, ucuz ve yaygın bir şekilde tedavi ve kontrolünün sağlanması amacıyla OBESİS projesini başlattıklarını kaydeden Savaş, Eylül ayında yapacakları saha çalışmasıyla ülkenin obezite haritasının çıkarılacağını söyledi.
Tüm projeyi 2 yıl içinde tamamlamayı planladıklarını kaydeden Savaş, “Hedefimiz; genetik, bilgi ve iletişim teknolojilerinden yararlanarak kişiye özel, kapsamlı, çok disiplinli, izlenebilir, ölçülebilir, hasta ve hekimle etkileşim içinde olan bir sisteme ulaşmak. Obez hasta bu sisteme dahil olan hekime gittiğinde dünyanın neresinde olursa olsun standart, kanıta dayalı ve tamamen kendisine özel bir programa erişebilecek” diye konuştu.
SİSTEM NASIL ÇALIŞACAK?
Sisteme dahil olan doktorlara birer IP numarası vereceklerini belirten Savaş, işleyiş hakkında da şunları söyledi:
“Hekim bu numarayla hem hasta kaydedebilecek, hem de hastanın dosyasına ulaşabilecek. Hasta da hekimin kendisine vereceği IP numarasıyla kendi dosyasına ulaşacak. OBESİS merkezine başvuran obez hastanın tüm öz geçmişi, soy geçmişi, beslenme ve alışkanlıkları, fiziksel aktivitesi, alkol ve sigara kullanımı, genel yaşam özellikleri, psikososyal ve sosyoekonomik özellikleri, fiziki muayene sonuçları, kısaca hastaya ait tüm veriler hasta dosyasına kaydedilecek. Hastanın doku örneği de genetik analiz yapılarak sisteme aktarılacak.
Hasta dosyasındaki bilgiler Toplu ve Bireysel Beslenme Araştırma Merkezi'nde ayrıntılı analize tabi tutularak obezitesinin kökeni, klinik riskleri ve eşlik eden hastalıkları, nutrigenetik besin ve fiziksel aktivite ihtiyaçları değerlendirilecek. Daha sonra değerlendirme raporu ve hastaya özel tedavi programı internet üzerinden hekime iletilecek. Hekim, hastayı davet ederek elde edilen bulgular ve geliştirilen programı aktaracak. Hasta da her gün kilosunu, aldığı tüm ilaçları, besin maddeleri ve fiziksel aktivitesini bilgisayarına kaydedecek. Bu bilgiler düzenli olarak her gün internet üzerinden OBESİS Bilgi Merkezi'ne aktarılacak. Herhangi bir hastayla ilgili olarak planlananın dışında bir gelişme olduğunda, OBESİS Bilgi Merkezi hastaya ve hekimine otomatik olarak e-posta yoluyla birer uyarı gönderecek. Değerlendirmeler hekim tarafından belirlenen aralıklarla gerçekleştirilecek.”