Güncelleme Tarihi:
20-40 YAŞ ARASINA DİKKAT!
Türkiye'de 35-40 bin civarında MS hastası olduğu tahmin edilmektedir. MS genetik geçişli bir hastalık değildir. Hastalık genç yaş grubunda (20-40 yaş arası ortalama 25-30 yaş civarı) görülmektedir. Ancak çocuklarda ve ileri yaşta da MS görülebilir. Hastalıkta en çok kadınlar risk altındadır. Kadınlarda hemen hemen iki katı kadar sık görülmektedir. 20-40 yaşları arasında, travmadan sonra en sık karşılaşılan önemli bir engellilik nedenidir. Hastalığın nedeni bilinmemek ile birlikte geçirilmiş viral enfeksiyonlar (grip vb.) doğum kontrol ilaçları, aşılar, cıvalı diş dolguları, travma, güneş ışınları, D vitamini aktivitesi, sigara, iklim ve hava koşulları, diyet ve beslenme alışkanlıkları yoğun olarak araştırılmış başlıca nedenlerdir. Bunlar içinde, geçirilmiş viral enfeksiyonlar, düşük D vitamini düzeyi ve sigaranın MS gelişimi için bir risk faktörü olduğu artık bilinmektedir. Diğer çevresel faktörlerle kesin bir neden-sonuç ilişkisi kurulabilmiş değildir. Muhtemelen genetik olarak yatkın kişilerde bu faktörler hastalığın ortaya çıkışını kolaylaştırmaktadır.
BU BELİRTİLER MS HABERCİSİ!
MS belirtileri, şiddet ve seyir yönünden hastadan hastaya çok büyük değişiklikler gösterebilir. Bazı hastalarda değişik hastalık tabloları arka arkaya ortaya çıkar, daha sonra tam ya da kısmi iyileşme görülür. Atak şeklinde gelen belirtiler etkilenen sinir sistemi bölgesine göre farklılık gösterir. MS hastalığında belirtilerden bazıları şöyledir:
- Bulanık görme ya da tam görme kaybı,
-Çift görme, gözde istem dışı hareketler,
- Uyuşma, karıncalanma,
- Dengesizlik, baş dönmesi, ellerde titreme,
- Mesane bağırsak kontrolünde bozulma. Kesik kesik idrar yapma,
- Kolda, bacakta kısmi ya da tam güçsüzlük, felç,
- Konuşma bozuklukları,
- Aşırı halsizlik, yorgunluk,
NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
MS hastalığının bugün için kesin bir tedavisi yoktur. Hasta ve hekim ilişkisinin sürekliliği önemlidir. Hastaların mutlaka bir nöroloji hekimi tarafından takip edilmeleri gerekmektedir. Çünkü hastalığın seyri herkeste farklılık göstermektedir. MS hastalığında tedaviyi 3 başlık altında toplayabiliriz:
- Atak tedavisi,
- Koruyucu tedavi,
- Hastanın yakınmalarına yönelik tedaviler.
HASTALAR ÇOCUK DA YAPABİLİR KARİYER DE!
Multipl sklerozun ölümcül bir hastalık olmadığını belirten Dr. Buluş sözlerine şöyle devam etti: "Bu konuda yapılmış pek çok çalışma vardır. Bu çalışmalarda ortalama yaşam süresi açısından MS'lilerle sağlıklı bireyler arasında önemli bir fark olmadığı ortaya konmuştur. MS akıl ya da ruh hastalığı değildir. Bulaşıcı bir hastalık değildir. MS hastaları sosyal hayatlarına, kariyerlerine devam edebilirler. Kalıcı engeli olan hastalarda bile iş ortamının ve sosyal çevrenin düzenlenmesiyle, hasta sıkıntı yaşamadan iş hayatına devam edebilir. Çocuk sahibi olmalarında da bir sakınca yoktur. MS hastalarının yaşamlarını kısıtlamalarını gerektirecek sınırlamalar yoktur. Sadece dikkat etmeleri gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle ısı artışı bu hastaların kendilerini kötü hissetmelerine ya da hastanın şikâyetlerinin artmasına neden olabilir. Bu nedenle vücut ısısını çok yükseltecek ağır sporlardan kaçınmaları önerilmektedir. Hamam, kaplıca ve sauna gibi sıcak yerlerden kaçınmaları, çok sıcak havada dışarı çıkmamaları gereklidir. Enfeksiyonlardan korunmaları, uyku düzenine ve beslenmelerine dikkat etmeleri önemlidir."
AKDENİZ DİYETİYLE BESLENİN
MS oluşumunda işlenmiş et-süt ürünleri, hayvansal yağlar suçlanmışlardır. D vitamini eksikliği de suçlanan faktörlerdendir. Hastalar için önerilen beslenme şekli Akdeniz diyeti şeklinde özetlenebilir. Daha çok beyaz et ve özellikle haftada iki kez balık yenmesi önerilmektedir. Aynı şekilde daha çok yeşil sebze meyveden zengin beslenme önerilmektedir.