MIS-C sendromu nedir? İşte MIS-C belirtileri ve tedavi yöntemleri

MIS-C sendromu aileler tarafından merak edilen konuların başında geliyor. Nisan ayında Birleşik Krallık’ta koronavirüs enfeksiyonu geçirdikten sonra bazı çocuklarda görülen bu hastalık, koronavirüs enfeksiyonu geçirdikten 4-6 hafta sonra ortaya çıkıyor. Nefes darlığı, bilinç bulanıklığı, morarmış veya mavimsi dudaklar gibi semptomlar ile MIS-C sendromu kendisini gösteriyor.

Şehir Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Binnaz Çelik, koronavirüse yakalanan çocuklarda MIS-C sendromunun görülmeye başladığını, kentte son olarak 9 yaşındaki bir çocukta bu sendromun görüldüğünü söyledi. Koronavirüsün çocuklara bir şey yapmadığı ve hafif seyrettiği algısının çok yanlış olduğunu belirten Dr. Çelik, "Çocuklarda koronavirüs sırasında veya 4-6 hafta sonrasında MIS-C sendromu gelişebiliyor. Bu sendroma yakalanan çocuklarda ateş oluyor, sonrasında ciltte döküntüler, kalple ilgili yorulmalar olabiliyor. Birçok sistemi etkileyen şeyler olabiliyor. Başlangıçta ateş gibi gözükse de sonrasında ağır seyreden bir hastalık. Bu bulgulara rastlandığından ailelerin grip şeklinde düşünmek yerine acilen bir sağlık kurumuna başvurmaları lazım. Özellikle Dünya Sağlık Örgütünün bildirdiğine göre 19 yaş altında görülüyor. 19 yaş altında herhangi yaş durumunda bu sendrom görülebiliyor. Koronavirüs çocuklarda da ciddi bir hastalığa neden olabiliyor. Tedavi olarak Immunglobin veriyoruz. Eğer bu tedaviden fayda görmezlerse yüksek doz kortizon tedavisi veriyoruz. Genel olarak bu tedavilerde hastalarımız 24-48 saat arası tedaviye cevap verdi" diye konuştu.

’TÜRKİYE’DE SON 5 AY İÇİNDE MIS-C GÖRÜLMEYE BAŞLADI’

Dr. Çelik, koronavirüs salgını başladığı günden beri Avrupa ülkelerinde bu sendromun görüldüğüne dikkat çekerek, "MIS-C artmaya başlamıştı; ancak bu koronavirüsle ilgili mi yoksa başka bir neden mi var diye düşünülüyordu. Daha önce bizim bildiğimiz Kawasaki hastalığı ile ilgili bulguları örtüşüyordu. Acaba Kawasaki hastalığı mı dedik; ama vakalar artınca bunun koronavirüsle ilişkili MIS-C sendromu olduğu ortaya çıktı. Son 4-5 ay içerisinde ülkemizde de MIS-C sendromunu görmeye başladık. Bu durumun virüsün mutasyon geçirip geçirmediği konusuyla bağı olduğu daha belli değil. Bizde hayatını kaybeden MIS-C sendromu hastası olmadı. Ancak, Avrupa’da az da olsa ölüm yaşandı. Çocukları bulaştan korumak çok önemli" ifadelerini kullandı.

Kayseri’de bir sağlık çalışanının 9 yaşındaki çocuğunda MIS-C görüldüğünü ve yapılan tedavi ile çocuğun sağlığına kavuşturulduğunun altını çizen Çelik,"Çocuğumuzda uzun süren ateş, deride döküntü ve çabuk yorulma şikayeti geldi. Immunglobin tedavisi aldı ve sonuçları normale döndü. Bugün de taburcu edeceğiz. Çocukta MIS-C hastalığı görülmesi için koronavirüs hastalığını geçirmesi lazım. Enfeksiyonu geçirdikten sonra 4-6 hafta geçmesi lazım. Anne babadan olabilir veya dışarıda virüsü kapmış olabilir" ifadelerini kullandı.

MIS-C NEDİR?

Hastalık, koronavirüs enfeksiyonu geçirdikten 4-6 hafta sonra ortaya çıkıyor. Belirgin şekilde yüksek ateş, birçok organda fonksiyon bozuklukları ve yüksek inflamasyon markerları ile seyrediyor. Nedeni tam bilinmeyen hastalığın altında otoimmün etiyoloji olabileceği düşünülüyor. Bu çocuklarda yüksek ateş, şiddetli karın ağrısı, boğaz ağrısı, kusma, ishal, baş ağrısı, belirgin şekilde yorgunluk, halsizlik, bilinçte bozulma görülüyor. Aynı zamanda hastaların kan değerlerinde inflamasyon belirteçleri dediğimiz parametrelerde (CRP, Ferritin gibi) ciddi yükseklikler oluyor.

Hastalık koronavirüs hastalığı sırasında görülen sitokin fırtınası dediğimiz durumdan da bazı özellikleri ile ayrılıyor. Artık herkesin bildiği gibi koronavirüs enfeksiyonunda kandaki lenfosit sayıları düşüyor ama MIS-C olgularında lenfositlerdeki düşüklük çok daha belirgin oluyor. Ayrıca hastalık ‘Kawasaki Sendromu’na da benziyor fakat ondan da görülme yaşının daha büyük çocuklarda da olması ile ayrılıyor.

MIS-C BELİRTİLERİ NELERDİR?

MIS- C Hastalığında görülebilecek belirtiler çok farklıdır. Bu belirtiler, solunum sistemi (Göğüs ağrısı, yan ağrısı, solunum sıkıntısı), sinir sistemi (Baş ağrısı, bilinç durumunda değişiklik, meningismus, konvülziyon, fokal nörolojik defisit), deri sistemini ilgilendiren bulgular (kaşıntılı veya kaşıntısız döküntü, dudaklarda kızarıklık, çatlama, şişme, çilek dili, ekstremitelerde şişlik, ekstremite uçlarında cilt soyulması, konjonktivit vs) ve bunlara ilave olarak sistemik bulgulardan olan ateş, kas ağrısı, kemik ağrısı, taşikardi, hipotansiyon, dolaşım bozukluğu, lenf bezi büyüklüğü şeklinde ortaya çıkmaktadır.
MIS-C hastalığının gripten ayrılan özel bir belirtisi olmadığı gibi spesifik bir bulgusu da bulunmamaktadır. Genellikle, COVID-19 testleri yapılarak ve (sürüntü, kan testi) sistemler gözden geçirilerek ilave laboratuvar testleriyle vakalar ayırt edilmeye çalışılır. Çocuklarda aşırı ve açıklanamayan baş ağrısı olduğunda MR veya BT gibi görüntülemelerde istenebilir. MIS-C şüphesi olan hastalar COVID-19 virüsü taşıyan hastalardan farklı bir yerde ve yakından takip edilmektedir.

CDC (Amerikan enfeksiyon komite merkezi) bir çocuk aşağıdaki semptomlardan herhangi birini gösterirse, ebeveynlerin MIS-C belirtilerinin farkında olmalarını ve "hemen" acil yardım almalarını öneriyor.

1- Nefes darlığı

2- Göğüste gitmeyen ağrı veya basınç hissi

3- Yeni başlangıçlı bilinç bulanıklığı

4- Uyanamama veya uyanık kalamama hali

5- Morarmış veya mavimsi dudaklar/ yüz

6- Dayanılamayacak şiddetli karın ağrısı

TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?

Tedavisinde vücutta oluşan inflamatuar yanıtı baskılayacak ilaçlar kullanılıyor. Son dönemde vaka sayılarının ciddi şekilde artması hepimizi korkuturken çocuklarda böyle ciddi tabloların da ortaya çıkıyor olması çok üzücü. Bu nedenle herkesin maske takması, sosyal mesafeye uyması ve hijyen kurallarına dikkat etmesi gerekiyor.