Meme silikonları tarihe mi karışıyor? Meme kanseri sonrası devrim: ‘Bu umut verici bir gelişme’

Dünya genelinde her yıl 2 milyon kadına meme kanseri teşhisi koyuluyor ve bu zorlu tedavi sonucunda her iki kadından birinin en az bir bazen de iki memesi birden alınıyor. Kadınların meme kaybı sonrası yaşantılarını tekrar normalleştirebilmeleri için uygulanan meme onarımında sıklıkla kullanılan yöntemlerden biri olan silikon protezlerin ise omuzlarda ve boyunda ağrılara yol açtığı, soğuk havalarda rahatsızlık yarattığı biliniyor.

Bu nedenle, bir avuç girişimci yeni meme dokusu oluşturan 3D baskılı implantlarla soruna kalıcı bir çözüm geliştirmek için çalışıyor. Bu şirketlerden Lattice Medical'ın üst yöneticisi Julien Payen yaptığı açıklamada, vücut tarafından emilebilen 3D implantlarla, vücutta yeni meme dokusu oluşturmaya başladıklarını söyledi.

MEME ONARIMI İÇİN YENİLİKÇİ BİR YÖNTEM

Uzun süren ve sancılı göğüs ameliyatlarını tarihe karıştıracak yeni teknolojinin geçtiğimiz günlerde ilk deneyi gerçekleştirildi. Fakat Lattice Medical tarafından geliştirilen ve 'Mattisse' adını taşıyan yeni 3D meme implantı, bu alandaki tek çalışma değil. Healshape şirketinin üst yöneticisi Sophie Brac de la Perrière de iki yıl içerisinde geliştirdikleri 3D implantların klinik deneylerine başlayacaklarını söylüyor.

Kanada’da bulunan Victoria Üniversitesi’nde biyomedikal mühendisliği bölümü öğretim üyelerinden Prof. Stephanie Willerth, “Bu gelişmeler gerçekten heyecan verici. Mühendisler, 5 yıldan fazladır 3D baskı üzerinde denemeler yapıyordu ancak doktorların hastaları için bu uygulamanın yararlı olup olmadığını anlaması için testlerin yapılması uzun bir zaman aldı” ifadelerini kullandı.

Lattice Medical'in Mattisse adını verdiği implant, vücut tarafından 18 ay içinde emiliyor ve içinde bulundurduğu yağ dokusu sayesinde doğal bir meme oluşumu sağlıyor.

3D İMPLANTLAR 6 İLA 9 AY İÇERİSİNDE DOĞAL MEME OLUŞUMUNU SAĞLIYOR

Healshape şirketi, kişinin kendi yağ hücresinden çoğaltılacak yumuşak bir 3D meme implantı ortaya çıkardı. Yağ dokusunu içinde barındıran hidrojelden üretilen yeni teknoloji implantlar 6 ila 9 ay içerisinde vücut tarafından emilerek kayboluyor. Geriye sadece meme kalıyor.

CollPlant şirketi ise meme dokusu üretmek için genetik olarak değiştirilmiş tütün yapraklarının özünden elde edilen özel bir kolajen biyo-mürekkep kullanılarak geliştirdiği yöntemi uygulamaya sokmaya hazırlanıyor. Şirketin üst yöneticisi Yehiel Tal, “Yeni geliştirilen teknolojinin birçok insanın fikrini değiştireceğini düşünüyorum” ifadesini kullandı.

Bu şirketlerin çalışmalarına paralel bu alanda çalışmalarına hız veren Lattice Medical şirketi de implant teknolojisinde özgün bir yaklaşım geliştirmeye çalışıyor. Şirket tarafından geliştirilen implant, meme bölgesine içinde yağ dokusunun bulunduğu biyopolimerden yapılmış 3D baskılı bir kafesi koyarak doğal meme dokusu oluşturmayı amaçlıyor. Kafes kısa bir süre sonra vücut tarafından parçalanıyor ve doğal bir meme oluşumu elde ediliyor.

‘UMUT VERİCİ BİR GELİŞME’

Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz Meme ve Endokrin Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Çitgez, 3D teknolojisinin umut verici bir gelişme olduğunun altını çizdi ve detaylandırdı:

-- Meme kanseri, kadınlarda en sık teşhis edilen kanser türlerinden biri. Meme onarımına yönelik artan taleplerle birlikte bu işlemlerin psikolojik ve estetik faydalarına önem de arttı. Meme onarımı ve meme büyütme talepleri arttıkça biyomalzemeler geliştiriliyor ve ilgili endüstri dünya çapında hızla büyüyor.

-- Meme büyütme için kullanılan çeşitli biyomalzemeler arasında meme implantları 1960'lardan bu yana dikkate değer bir evrim geçirdi. Yeni yöntemle gerçekleştirilecek böyle bir implantın ilk insan denemesi için çalışmalara başlanması heyecan verici. Aynı zamanda iki yıl içinde de implantın klinik çalışmalarının başlamasının planlandığı açıklandı.

SİLİKON PROTEZLER CİDDİ RİSKLERİ BERABERİNDE GETİRİYOR

Silikon protezler hâlâ en yaygın olarak başvurulan çarelerden. Bunun en büyük sebeplerinden birisi ise kolay ve basit şekilde istenen sonucu vermesi. Ancak Bristol Üniversitesi’ne bağlı Göğüs Bakım Merkezi'nde onkoplastik meme cerrahı olarak görev yapan Dr. Shelley Potter, The Observer'a yaptığı açıklamada kanser tedavisi sonrası uygulanan silikon protezleri “Mükemmel olmaktan çok uzakta” diye yorumladı ve “Silikon protezler yüksek riskler barındırıyor” uyarısında bulundu.

Ayrıca silikon protezlerin her 10 yılda bir değiştirilmesi gerekiyor. Bununla birlikte geçmişte bazı silikon protezlerinde kullanılan üretiminde kullanılan materyallerin zararlı kimyasallar içerdiğiyle ilgili büyük tartışmalar da yaşanmıştı.

Örneğin, 2010 yılında insanlarda kullanımına izin verilmeyen sanayi tipi ucuz silikonları maliyeti düşürmek için meme protezlerinde kullanan bir Fransız şirketinin ürettiği zararlı protezlerin 2001-2010 arasında dünya çapında 400 binden fazla kadına takıldığı ortaya çıkmıştı.

Prof. Dr. Bülent Çitgez de “Her yeni buluş veya teknoloji mucize olarak sunulmasına rağmen bazı sorunlar veya değişimler olabiliyor” dedi ve ekledi:

“Örnek vermek gerekirse daha önce yaygın kullanılan bir silikon markasının nadir görülen bir lenfomaya sebep olduğu anlaşıldıktan sonra bu silikonların üretimi durdurulmuştu. Tabii ki amaç, en mükemmel ve en güzel yeni meme yapım malzemesini bulmak. 3D teknolojisi şu an umut vermekle beraber, halen uzun vadeli çalışmalara ihtiyaç olduğunu da unutmamak gerek.”

3D İMPLANTLAR GÖĞÜSTE BULUNAN SİNİRLERİ NASIL ETKİLEYECEK?

Yapılan çalışmalarda en büyük bilinmez, yenileme çalışmaları sonrasında meme dokusunda his olup olmayacağı. Çünkü kanser nedeniyle memeleri alınan kadınlarda belli oranda his kaybı yaşandığı görülüyor.

Yeni implantların sinirlerin yeniden canlanmasına yardımcı olup olmayacağı netlik kazanmış değil. Ama uzmanlar, doğal yoldan yenileme çalışmalarının sinirlere zarar vermeyeceği konusunda hemfikir.

Biyomühendisler yeni nesil implantlarda, kişinin kök hücreleriyle güçlendirilmiş dokularını kullanmayı hedefliyor. Fakat bu implantların uzun süre dayanıp dayanmayacağı veya kaç işlemin ardından istenen sonucun alınacağı da hâlâ belirsizliğini koruyor.

Mevcut uygulamalardan çok daha iyi sonuç gözleneceğinden emin olduğunu söyleyen Dr. Potter, sonuçları görmeden ve uygulamaya geçmeden erken konuşmamak gerektiği uyarısını yapmaktan da geri durmadı ve şunları ekledi:

“Her zaman harika sonuçlarla karşılaşacağımızı düşünüyoruz. Ancak, deri ağlarında sarkmalar görmek de istemiyoruz. Bunun için 10 yıl gibi uzun bir sürede, neyin yanlış olacağını ve sonuçlarını test ediyoruz; bunu sürdürmemiz de gerekiyor.”

Hollanda'daki Maastricht Üniversitesi Tıp Merkezi'nde plastik cerrah olan Stefania Tuinder ise yenileme işlemi sonucunda bu sorunun aşılacağını savunuyor:

“Elde ettiğimiz verilere göre, mevcut protezlerin sinirler üzerinde olumsuz etkileri bulunuyor. Bu nedenle memeler hissizleşiyor. Buna karşılık, yeni doku oluşumunu tetikleyen onarımdan birkaç yıl sonra bölgedeki sinirlerin yeniden canlanabileceğini tahmin ediyoruz”

Prof. Dr. Bülent Çitgez'in görüşleri de bu doğrultuda… Çitgez, 3D implantlarda hissin daha iyi olacağına dair umutlar olduğunun altını çizdi ve sinirlere olan zararlarla ilgili de şu bilgileri ekledi:

-- Meme ve meme başının duyusunu sağlayan sinirler onkolojik eksizyon veya yapılan onarım tekniklerine bağlı olarak hasar görebilir. Özellikle memenin tamamının alınması genellikle bir takım his kaybı sorunlarına yol açar ve onarım yöntemi de bu durumda etkili. Duyu kusurları bir miktar geri dönebilse de kalıcı kusurların tedavisi pek yok.

-- Yalnızca mastektomi (meme dokusunun çıkarılması) yapılmasına kıyasla implantla rekonstrüksiyon uygulanan hastalarda duyu kusurları üzerinde olumsuz etki daha fazla. İmplanta bağlı duyu kusurları hem implantlar yerleştirilirken olan sinir hasarından hem de bloke olan sinirlerin tekrar büyüyememesinden kaynaklanabilir. Bunun yeni implantlar için de geçerli olup olmayacağı henüz belli değil ancak sonuçta sinirleri bloke edecek hiçbir şey olmayacağından, duyu hissinin daha iyi olacağına dair umutlar var.

‘ASIL İLERLEME MEME KANSERİNİN ÖNÜNE GEÇMEK OLACAK’

Her ne olursa olsun şirketler yeni implantlarla sorunların ortadan kalkacağını çok ciddi bir şekilde öne sürüyor. Bunun nedeni de 3D implantların yerleştirilmesinin oldukça kolay olması…

Örneğin, flep ameliyatı 3 ila 12 saat arasında sürerken, yeni implantlar göğüs bölgesine 1 saat 15 dakikalık bir operasyonla yerleştiriliyor.

Erişilebilir ve kolay olması nedeniyle yeni teknolojinin harika bir seçenek olduğunu belirten Dr. Potter, implantların birçok kadın için önemli bir seçenek olduğuna değindi ve önemli bir hatırlatma yapmayı da ihmal etmedi:

“Kadınlara seçenek sunmak gerçekten çok önemli ama bence asıl ilerleme, meme kanserinin önüne geçecek çalışmaları hayata geçirerek mastektomi sayısını en aza indirmek olacak.”

KADINLARIN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU TEK MEMESİNİN ALINMASINI İSTEMİYOR

Peki, bütün kadınlar yeniden yapılandırmayı talep ediyor mu, ya da uzmanların çoğunluğu yeniden yapılandırmaya sıcak bakıyor mu?

İngiltere Ulusal Sağlık ve Klinik Mükemmellik Enstitüsü uzmanları, doktorların ve hastaların kanser tedavisinin ardından memelerinin alınmasını istemediğini ve yeniden yapılandırmaya sıcak bakmadığını belirtiyor.

Tedavi sonrasında tek memenin alınması ise hastaların hiç istemediği bir durum. Birçok hasta simetrik hissetmediği ve ilerleyen dönemlerde olası bir kanser hücresinin sağlıklı memeye sıçramasından korktuğu için diğer memenin de alınmasını istiyor.
Fakat doktorların büyük çoğunluğunun gerekmedikçe sağlıklı memeyi almak istemediği biliniyor.