MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ nedir, nasıl bulaşır? Maymun çiçeği (Monkeypox) belirtileri neler? İşte dünyayı tedirgin eden hastalık hakkında merak edilenler

Maymun çiçeği virüsü belirtileri, İngiltere, İspanya ve Portekiz başta olmak üzere Avrupa'da görülen vakalar ile gündeme geldi. İngiltere'de son 10 günde görülen yedi maymun çiçeği virüsü yani Monkeypox vakasının ardından Portekiz'de de beş kişide bu virüs tespit edildi. Ateş, yoğun baş ağrısı, şiddetli halsizlik gibi semptomlar ile kendisini belli eden maymun çiçeği virüsü, insandan insana damlacık, solunum, vücut sıvıları ve temas yoluyla geçebiliyor. Seyahat hastalıkları kategorisinde yer alan virüsün henüz kanıtlanmış, güvenli bir tedavisi bulunmuyor.

MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜSÜ NEDİR?

Hastalığa, Poxviridae ailesindeki Orthopoxvirus cinsinin bir üyesi olan maymun çiçeği virüsü (Monkeypox) neden olur. Monkeypox, öncelikle Orta ve Batı Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıkan ve zaman zaman diğer bölgelere ihraç edilen viral bir zoonotik hastalıktır. Maymun çiçeği virüsünün Orta Afrika ve Batı Afrika olmak üzere iki farklı genetik grubu vardır.  İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetlidir ve daha yüksek ölüm oranına sahiptir.

MAYMUN ÇİÇEĞİ BULAŞICI MI, NASIL BULAŞIR?

Monkeypox virüsü insanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan bulaşır, ancak insandan insana bulaşma da gerçekleşebilir. Monkeypox virüsü bir kişiden diğerine lezyonlar , vücut sıvıları, solunum damlacıkları ve yatak örtüsü gibi kontamine materyallerle temas yoluyla bulaşır. Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların diğer hayvansal ürünlerini yemek olası bir risk faktörüdür. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir.

Çoğu insan enfeksiyonu birincil olarak hayvandan insana bulaşmadan kaynaklanır. Yabani hayvanlarla, özellikle hasta veya ölü hayvanlarla, etleri, kanları ve diğer kısımları dahil, korunmasız temastan kaçınılmalıdır. Ek olarak, hayvan eti veya parçaları içeren tüm yiyecekler yemeden önce iyice pişirilmelidir.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

Kuluçka süresi (enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan aralık) genellikle 6 ila 13 gün arasındadır, ancak 5 ila 21 gün arasında değişebilir.  Kuluçka süresi (enfeksiyondan semptomların başlangıcına kadar olan aralık) genellikle 6 ila 13 gün arasındadır, ancak 5 ila 21 gün arasında değişebilir.

Enfeksiyon iki döneme ayrılabilir:

Ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer.  Lenfadenopati, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.

Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden ziyade yüz ve ekstremitelerde daha konsantre olma eğilimindedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95'inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75'inde) etkiler. Ayrıca oral mukozalar (vakaların %70'inde), genital bölge (%30) ve konjonktiva ile birlikte kornea da (%20)  etkilenir. Döküntü, ardışık olarak maküllerden (düz tabanlı lezyonlar) papüllere (hafifçe kabarık sert lezyonlar), veziküllere (berrak sıvı ile dolu lezyonlar), püstüllere (sarımsı sıvı ile dolu lezyonlar) ve kuruyup dökülen kabuklara doğru değişiklik gösterir.

Monkeypox genellikle 2 ila 4 hafta süren semptomları olan kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Şiddetli vakalar çocuklar arasında daha sık görülür. Maymun çiçeği virüsü vaka ölüm oranı genel popülasyonda %0 ile %11 arasında değişmektedir ve küçük çocuklar arasında daha yüksektir.

TEDAVİSİ VAR MI?

Henüz maymun çiçeği virüsü enfeksiyonu için kanıtlanmış, güvenli bir tedavi yoktur. Maymun çiçeği salgınını kontrol altında tutmak amacıyla çiçek hastalığı aşısı, antiviraller ve İntravenöz immün globulin (VIG) kullanılabilir. Bununla birlikte, şu anda, orijinal (birinci nesil) çiçek hastalığı aşıları artık halka açık değildir. 2019'da çiçek hastalığı ve maymun hastalığının önlenmesi için daha yeni bir aşı onaylanmakla birlikte henüz kamu sektöründe yaygın olarak mevcut değil.

SON DAKİKA... BAKAN KOCA: TÜRKİYE'DE MAYMUN ÇİÇEĞİ VAKASI YOK

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, "Türkiye'de maymun çiçeği vakası yok. Pandemiye sebep olacağına inanmıyorum" dedi. Bakan Koca sağlık çalışanlarının özlük haklarına ilişkin çalışmayla ilgili de "Yakın zamanda gelecek, tedirgin olmaya gerek yok" ifadesini kullandı.TBMM'de nöbetçi bakan uygulaması kapsamında milletvekilleriyle bir araya gelen Bakan Koca, basın mensuplarına açıklama yaptı.

Koca, Maymun Çiçeği virüsünün Türkiye'de görülüp görülmediğine ilişkin, "Yeni bir tedirginlik alanı oluşturmamak kanaatindeyim. Maymun çiçeği ile ilgili bugüne kadar bizde görülen vaka olmadı. Olduğunda bunu açıklamış ve bildirmiş oluruz ve bu hastalığın bir pandemi sebebi olacağına inanmıyorum. Çünkü damlacık enfeksiyonuyla bulaşmadığını, daha çok yakın temas ile bulaştığını biliyoruz. O nedenle bu konuda gereksiz tedirgin olunmamalı. Vatandaşımız müsterih olsun. Bu anlamda yeri geldiğinde nasıl hareket etmemiz gerektiğini bakanlığımız yakın takip etmekte. Söylenmesi gereken bir durum olursa, dikkat edilmesi gereken bir durum olursa bunu da açıklamış oluruz" diye konuştu.

Bakan Koca, çiçek aşısının etkinliğinin maymun çiçeği virüsüne etkinliğinin yüzde 80-85 oranında olduğunu bildiklerini vurgulayarak, "Dünyada 1970’ten sonra geliştirilmediğini hepimiz biliyoruz ama anlıyoruz ki Amerika başta olmak üzere bazı ülkelerin o dönemde canlı virüsü imha etmediği, aşı olarak geliştirdiğini görüyoruz. Biz de bu noktada arkadaşlarla Bilim Kurulu ile özellikle geliştirmek noktasında neler yapabiliriz, bununla ilgili de istişare halindeyiz" dedi.

'ÖZLÜK HAKLARI ÇALIŞMASI MECLİS'E GELECEK'

Bakan Koca, sağlık çalışanlarının özlük haklarıyla ilgili düzenlemenin bu ay Meclis gündemine geleceğini düşündüğünü, bunun Meclis iradesinde olduğunu söyledi.

Koca, "Hekim arkadaşlarımız, sağlık çalışanlarımız özellikle bu dönemde Cumhurbaşkanımızın müjdelediği 5 maddenin gündeme girmesiyle ciddi anlamda sorunların çözüleceğini ve önümüzdeki dönemde devletin bu anlamda yapılması gerekeni yaptığını herkes görmüş olacak. Tedirgin olmaya gerek yok. Biraz sabırlı olalım. Bu çok uzun sürmeyecek. Bunun temmuzdan önce olacağını söyleyebilirim. Bazı arkadaşlar temmuz zammı ile bunun geçiştirileceği yaklaşımı içindeler. Öyle bir durum olmayacağını zaten ifade etmiş oldular grup başkan vekilimiz. Biz sağlık çalışanları ve hekimler olarak hekimliğin saygınlığını asla kaybetmemeliyiz. Bu son derece önemli. Bu sorunların hepsi çözülür; ama hekimliğin saygınlığı kaybedilirse biz mesleğimizden haz duyamayız. Pandemi döneminde vatandaşımızın gönlünde yer ettiğimiz saygınlığı birtakım heyecanlarla lütfen kaybetmeyelim. Bu son derece önemli" diye konuştu.

KORONAVİRÜS SALGININDA SON DURUM

Bakan Koca, Covid-19 vakalarına yönelik soru üzerine de "Yoğun bakımda hastalarımız var ama sayı son derece düştü. İlk pandemiden sonraki vakaların neredeyse 6'da, 7'de 1'ine kadar indi. Birçok ilimizde yoğun bakımların kapalı olduğunu söyleyebilirim" dedi.

ABD'DE MAYMUN ÇİÇEĞİ ALARMI... CDC AŞI KARARINI AÇIKLADI

2 yılı aşkın süredir koronavirüs ile mücadele eden dünya şimdi de Maymun çiçeği virüsü için alarma geçmiş durumda. Salgın konusunda ABD'nin en yetkili kurumu CDC'den beklenen açıklama geldi. Kurum aşı kararını kamuoyu ile paylaştı.2019'un son günlerinde hayatımıza giren ve kısa sürede küresel bir pandemiye neden olan Koronavirüs yavaş yavaş hayatımızdan çıkarken dünyayı tedirgin bir haberler geliyor. Dünya Maymun Çiçeği virüsü nedeniyle bir kez daha tabiri caizse teyakkuza geçmiş durumda.
ABD'de de görülen virüs sonrası ülkenin salgın konusundaki en yetkili kurumu olan Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nden (CDC) beklenen açıklama geldi.

CDC AŞI İÇİN KARARINI VERDİ

CDC, ülkede görülen vakalardan sonra maymun çiçeğine karşı kullanılacak aşıyı piyasaya sürmeye başladığını duyurdu.
CDC'nin Yüksek Sonuçlu Patojenler ve Patoloji Bölümü müdür yardımcısı Dr. Jennifer McQuiston, basına yaptığı açıklamada iki dozluk Jynneos aşısının (hem maymun çiçeği hem de çiçek hastalığını önlemek için lisanslı) piyasaya sürüldüğü bilgisine yer verdi.
ABD'deki vaka sayısının artmasının muhtemel olduğunu belirten McQuiston, 'İyi bir aşı stoğumuz var' dedi.

DSÖ NASIL BULAŞTIĞINI AÇIKLADI

DSÖ yetkilisi Van Kerkhove ise 'Bulaşma deriden deriye temas ile gerçekleşiyor. Şu ana kadar hastalık bulaşanlar bu durumu hafif atlatıyor' dedi. Kerkhove, maymun çiçeği virüsünün insandan insana bulaşmasının oldukça nadir olduğunun da altını çizdi.

SU ÇİÇEĞİ AŞISI STOKLANIYOR

Öte yandan pek çok ülke virüse karşı su çiçeği aşısı stokluyor. BBC'nin Sunday Morning programına katılan Dr. Susan Hopkins, şimdiye kadar İngiltere'de 20 kişide maymun çiçeğine rastlandığını ve günlük vakaların arttığını söyledi. Artık endeminin merkezi Batı Afrika'dan gelen kişilerle doğrudan teması olmayanların da hastalığa yakalanabildiğini belirtti. Ancak Dr. Hopkins toplum geneline yayılma riskinin "son derece düşük" olduğunu ekledi.

Maymun çiçeği virüsüne karşı belli bir aşı bulunmasa da bazı ülkeler, benzer bir virüs olduğu için hastalığa karşı korunmada yüzde 85 etkili olan su çiçeği aşısı stokladıklarını açıkladı. Küresel aşılama faaliyeti sonrasında 1980'de yeryüzünden silinen çiçek virüsü ile maymun çiçeği arasında genetik benzerlik bulunuyor. Bu yüzden çiçek aşısı yapılan kişiler maymun çiçeğine karşı da bir miktar koruma sahibi olabiliyor.

Gözden Kaçmasın10 soruda maymun çiçeğiHaberi görüntüle

BU 5 SEMPTOMA DİKKAT

İngiliz doktor Hilary Jones maymun çiçeği virüsünde en çok görülen 5 semptomu açıkladı. The Sun gazetesinde yer alan habere göre, dikkat edilmesi gereken

5 belirti şöyle;

Ateş

Baş ağrısı

Sırt ağrısı

Eklem ve kas ağrıları

Birkaç gün sonra başlayan deri döküntüleri