Güncelleme Tarihi:
İŞTE GRİPLE İLGİLİ 3 ÖNEMLİ SORU VE CEVAPLARI
Soru: Grip virüsü vücuda girdikten ne kadar sonra, hastalık yapar?
Yanıt: Kişiler, grip virüsü ile karşılaştıktan sonra, hastalık belirtilerinin kendisini göstermesi 1–4 gün sürebilir. Ama sıklıkla, hastalık kendisini 2’inci günden itibaren belli eder.
Soru: Grip virüsünü almış bir kişi, ne kadar süreyle hastalığı bulaştırmaya devam eder?
Yanıt: Grip olan kişinin, virüsü bulaştırma süresi, yaşına göre değişiklik gösteriyor. Yetişkinler, hastalık belirtileri başlamadan 1 gün önceden başlayarak, hastalığı 3–7 gün süreyle bulaştırabilirler. Bazı çocuklar ise, hastalığı 7 günden daha uzun süreyle bulaştırabiliyorlar.
TEST / Grip mi soğuk algınlığı mı? |
Bu test, eğer üst solunum yolu şikâyetleriniz varsa, bunun gribe mi soğuk algınlığına mı daha yakın olduğunu anlayabilmek için hazırlanmıştır. Bu testin sonucu, hiçbir şekilde hekime ve eczacıya danışmanın yerine geçmemektedir. Tüm soruların yanıt seçenekleri, EVET; BAZEN ve HAYIR’dır. 1- Ateşiniz yüksek mi? Testin tüm sorularını yanıtladıktan sonra, EVET’ler çoğunluktaysa (en az 6 soruda) grip olma ihtimaliniz çok yüksek. Eğer HAYIR yanıtları daha fazla ise siz büyük ihtimalle soğuk algınlığı olmuşsunuz demektir. Ama yine de bir uzmana danışıp, gerekli tedaviye başlamanızda fayda var. Hem de hiç vakit kaybetmeden… |
Soru. Grip, basit bir solunum yolu enfeksiyonu olarak görülebilir mi?
Yanıt: Grip ani bir şekilde başlayan, yüksek ateşle seyreden, aşırı halsizlik, bitkinlik, kuru öksürük, kas ve eklem ağrıları ile kendini gösterir. Bu yüzden basit bir solunum yolu enfeksiyonu olarak görülmemeli, gerekli istirahat ve tedavi ile iyileşme sağlanmalıdır.
TEDAVİSİ
En iyi ilaç dinlenmek
Grip, virüs enfeksiyonu olduğu için kesin tedavisi yok. Antibiyotikler sadece bakterilere etkin olduklarından grip tedavisinde kullanılamazlar. Yaklaşık bir hafta içinde hastalık kendiliğinden iyileşeceğinden, 3–5 günlük istirahat en iyi ilaçtır. Hastalığın en güçlü olduğu günlerde, bol sıvı tüketilmesi de salgıların rahatça dışarı atılmasını sağladığından iyileşmeyi hızlandırır.
Virüs, öksürük ve hapşırma ile yayılan damlacıklarla, ayrıca öpüşme ve tokalaşma gibi temaslar yoluyla da bulaşır. Bu nedenle hasta kişilere temas etmekten ve onlarla ortak eşya (havlu gibi) kullanmaktan sakınılmalıdır. Hasta olan kişi çevresindekilere hastalığı bulaştırmamak için eşyalarını ayırmalı, çok zorunlu olmadıkça dışarıya çıkmamalıdır. Binlerce çeşit grip virüsü olduğu için ömür boyu kalıcı bağışıklığı yoktur.
Aşılar hastalığın şiddetini azaltıyor
Gribe neden olan çok sayıda virüs türünün olması tamamen koruyan etkili bir aşının geliştirilmesini zorlaştırıyor. Sürekli yeni grip virüsleri meydana geldiği için her sene en yaygın olması beklenen virüs tipleri için aşı geliştiriliyor. Bu yüzden aşının koruyuculuğu en fazla yüzde 90’lara ulaşıyor. Bu aşılar hastalığı tamamen ortadan kaldırmasa da daha hafif atlatılmasını sağlıyor. Aşı her yıl Ekim-Kasım ayları içinde yetişkinlerde tek doz, çocuklarda ise yarımşar doz olmak üzere bir ay aralıkla iki kez uygulandığında etkili oluyor.
Grip hastalığının belirtileri
Medikal Sözlük’te ‘Grip’ kelimesinin karşılığında şu açıklamaya yer veriliyor:
“Tıp dilinde ‘İnfluenza’ adı verilen bu hastalık bulaşıcıdır. Grip olan kişinin nefesindeki damlacıklarla yayılıp, salgın hale gelebilir. Halk arasında ‘Paçavra hastalığı’ da denir. Aniden başlar ve devamlı olarak ateş yükselir. Baş ve sırt ağrıları, titreme nöbetleri, nezle, öksürük, iştahsızlık, baş dönmesi de görülür. Tedavinin ilk şartı istirahat etmektir. İyi tedavi edilmezse, başka hastalıklara da yol açabilir. Kapalı alanlarda temas ettiğimiz kişilere dikkat ederek, bulunulan alanın sık sık havalandırılması ve temizliğe önem vermek de hastalığa yakalanma riskini azaltıyor.
Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mesut Başak, grip virüsünün yol açtığı bulaşıcı hastalığın sanıldığının aksine tüm dünyada ve ülkemizde iş gücü kaybına, önemli sağlık giderlerine ve hatta çok sayıda ölümlere yol açabilen bir hastalık olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi:
“En çok okul çağındaki çocuklarda yaygın olarak görülen grip, mevsimsel salgınları adı altında, genellikle iki dalga halinde ortaya çıkar: bu özellikle ilkokul çocukları ile bunların evlerinde temas ettikleri kişilerde bulunur. Kapalı ya da yarı kapalı yerlerde yaşayan kişilerde risk taşıyan diğer grup içinde yer alır”
Doç. Dr. Başak, ağır hastalık geçirme riskinin en yüksek olduğu kişilerin kronik akciğer, kalp yetersizliği, şeker, kronik böbrek yetmezliği, kronik karaciğer hastalığı ve kanser hastalığına yakalananlarda görüldüğünü belirtti. Başak, yaşlılar, çok küçükler, yatalak olanlar, bağışıklık sistemi baskılanmış olanların ve gebeliğinin yedinci ayına girmiş kadınların da aynı tehlikede değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Beta-Glukan’dan destek alın
Vücut direncinin kuvvetlenmesi için uyku ve beslenme düzeninin çok önemli olduğunun altını çizen Başak, vücut direncini yüksek tutmak için yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
“Bu tehlikeye karşı öncelikle bağışıklık sistemini güçlendirmek çok önemli. ‘Grip tedavi edilirse bir haftada, edilmezse 7 günde geçer. Bağışıklık sistemi güçlü olan insanlarda 5–7 gün yatak istirahatı ve bol sıvı alımı ile endişe edilecek durumların ortaya çıkması engellenir. Bu da düzenli uyku, egzersiz ve beslenme ile sağlanabilir. Son derece faydalı doğal bir destekleyici olan ve ekmek mayasından elde edilen Beta-Glukan, da bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Beta-Glukan bağışıklığı artırarak, bağışıklık hücrelerinin mikroorganizmaları daha etkili şekilde yok etmesini sağlıyor ve vücudumuzu serbest radikallerin zararlı etkilerinden arındırıyor. Hastalıklara karşı etkili bir koruma sağlayarak, kişinin kendini daha sağlıklı hissetmesini sağlayan Beta-Glukan, aynı zamanda cildin yaşlanmasını geciktirip, kolesterol düzeyini de düşürüyor. Beta-Glukan’ın bağışıklık sistemi üzerindeki uyarıcı etkileri, saygın üniversitelerde (Harvard, Tulane, Lousville) yapılan çok sayıda çalışma ile gösterildi. Bünyesinde en fazla Beta-Glukan bulunduran besinlerin başında yulaf kepeği geliyor.
Ölümle bile sonuçlanabiliyor
Hastalık ani titreme ile başlayan 39–39,5 dereceyi bulan ateş, halsizlik, yorgunluk, tüm vücutta yaygın ağrılar ve sancılar erken olarak ortaya çıkıyor. Baş ağrısı belirgindir, sıklıkla göz arkasında ağrı ve ışıktan rahatsızlık vardır. Tırmalayıcı boğaz ağrısı, göğüste yanma, kuru öksürük, gözlerde yaşarma, burun akıntısı ve terleme de belirtiler arasında yer alıyor. Daha sonra alt solunum yolu hastalığı belirtileri olarak balgamlı, şiddetli öksürük ortaya çıkabilir. Deri sıcak ve kızarıktır. Bu şikâyetlere özellikle çocuklarda bulantı ve kusma buna eşlik edebilir. 2–3 gün sonra bu şikâyetler hızla geriler, ateş beş güne kadar sürebilir. Birkaç gün hatta bazen haftalarca halsizlik, yorgunluk ve terleme devam edebilir. Ağır hastalarda ise bu tablo daha kötüye giderek kanlı bronşit ve zatürree meydana gelebilir. Zatürreede kanlı balgam ve akciğer ödemi ortaya çıkmasından 48 saat sonra bile ölüm meydana gelebilir.