Güncelleme Tarihi:
Tıp dilinde karaciğer yağlanması Hepatosteatoz olarak adlandırılır. Çok belirti göstermeyen bu hastalık sinsice ilerlemektedir. Ultrasonografik incelemeler sonucunda erken teşhis söz konusu olabilir. Fakat hastalık ilerledikçe daha tehlikeli olur ve farklı hastalıklar ortaya çıkmaya başlar. Özellikle karaciğer iltihaplanmaları ile bazı organların fonksiyonlarının azalması meydana gelir. Bu durum zamanla karaciğer hücrelerinde yıkıma neden olabilir. Sonuç olarak ise karaciğer kanseri ya da siroz gibi ciddi hastalıklar yaşanır.
Karaciğer Yağlanmasının Belirtileri
Karaciğer yağlanması erken evrelerde olduğu zaman çok net bir belirti göstermez. Fakat hastalık ilerledikçe özellikle hastada karnın sağ üst kısmında bir basınç hissetmeye başlar. Bu basınç hali büyüyen karaciğerin yan dokulara ve kemiklere uyguladığı baskıdan kaynaklanır. Bu durumun haricinde karaciğer yağlanmasında en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Mide bulantısı ve kusma hali,
- Kesilen iştah,
- Halsizlik, kendini yorgun hissetme,
- Göğüs ise karın bölgesinde hissedilen ağrı ve sancıma durumu,
- Cilt yüzeyinde kaşıntı ve kızarıklık,
- Cildin daha sarı olması.
Bu belirtilerin tümü ele alındığında kişilerde ilk olarak karaciğer yağlanmasına bakılır.
Karaciğer Yağlanmasının Nedenleri
Karaciğer yağlanmasına neden olan pek çok etken mevcuttur. Bu etkenlerden ilki ise sağlıksız beslenmedir. Özellikle günlük tüketilen yağ miktarı ve öğün aralıkları karaciğer yağlanmasını tetikler. Bu durumun haricinde bazı nedenler de rahatsızlığa ortam yaratabilir. Bu nedenler;
- Hızlı şekilde kilo alıp verme,
- Sürekli kullanılması gereken ilaçlar,
- Alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıkların varlığı,
- Hareketsiz ve sporsuz bir yaşam,
- Obezite sorunu,
- Yüksek seviyede kolesterol,
- Gebelik hali,
- Toksin ve yağ içeriği yüksek besinler tüketilmesi,
- Sağlıksız beslenme.
Orta yaşlarda olan kişilerde karaciğer yağlanması daha çok görülür. Gençlerde bu oran biraz daha azdır. Özellikle metabolizmanın yavaşlaması karaciğer yağlanmasını da tetikler.
Karaciğer Yağlanmasında Evreler
Karaciğer yağlanması 4 evreden oluşur. Bu evreler şunlardır:
1. Evre: Bilinen en hafif ve zararsız evredir. Bu evrede karaciğerde herhangi bir yıkım meydana gelmez.
2. Evre: Tamamen steatohepatit olarak ilerleyen bu evrede yağlanma durumuna göre bazı inflamasyonlar görülür.
3. Evre: Fibrozis evresi olarak da adlandırılır. Bu evrede karaciğer dokuları yavaş yavaş sertleşir ve diğer dokulara zarar vermeye başlar.
4. Evre: Karaciğer yağlanmasında son evredir. Karaciğer sirozu görülür.
Karaciğer Yağlanmasında Teşhis
Karaciğer yağlanmasında teşhisin konulabilmesi için karaciğer enzimlerinin yüksek seviyede olmasına ve kan lipidlerinin yüksek çıkmasına bakılır. Bu testlerin sonucu yüksekse genellikle karaciğer yağlanması ile ilgili ön tanı koyulabilir. Karaciğer yağlanması ile ilgili bir test yapılacaksa mutlaka kan testinde Hepatit B ve C virüslerine de bakmak gerekir.
Karaciğer yağlanmasının net ve kesin olarak teşhis edilmesi için karaciğer ultrasonografisi, tomografi ve MR yapılmalıdır. Hastaya nasıl bir tedavi uygulanacağı ise test sonuçlarına bağlıdır. Özellikle hastalığın hangi evrede olduğu tedavi açısından çok önemlidir.
Karaciğer Yağlanmasında Tedavi
Karaciğer yağlanması için tedaviye başlayacak hasta eğer normal kilosunun üzerinde ise öncelikle bir diyetisyene yönlendirilir. Düzenli beslenme alışkanlıkları kazandırılır. Ayrıca hastada Hiperlipidemi varsa mutlaka kan lipidleri dengelenmeye çalışılır. Bu tür hastalarda tedavi süresi 6 aydır.
Karaciğer enzimlerindeki yağ yüksekliği devam eden hastalara ise öncelikle karaciğer biyopsisi uygulanmalıdır. Hekimin yönlendirmesine göre hastaya mutlaka düzenli egzersiz, diyet ve kan şekeri kontrolü alışkanlıkları kazandırılmalıdır. Özellikle hastanın sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıkları bırakması gerekir.