Güncelleme Tarihi:
Dahiliye uzmanı Dr. Sadi Vural, tıp dilindeki adı “anemi” olan kansızlık nedenleri ve tedavisi hakkında şu önemli bilgileri verdi:
“Anemi, (kansızlık) alyuvar sayısının veya hemoglobin içeriğinin azalmasıdır. Üç nedeni vardır: Kan kaybı, Alyuvar (Eritrosit) yapım bozukluğu ve alyuvarların yıkımında artma görülmesidir...
Anemi düşünülen bir hastada, ilk olarak, söz konusu olan hastalığın gerçekten bulunup bulunmadığını tespit etmek gerekir. Bunun için eritrosit sayımı, hematokrit ve hemoglobin araştırmasına başlanmalıdır…
İkinci olarak, aneminin hangi tipte olduğunu bulmak esastır. Zira nedeni bulmak için alyuvarların büyük mü küçük mü olduğunun ve içlerindeki hemoglobin miktarının tayinine ihtiyaç vardır…
Retikülosit denilen eritrosit öncü hücrelerinin sayımı, lökosit sayımı ve formülü, kemik iliği incelemesi,demir ve demir bağlama kapasitesi tayini, coombs testi, hemoglobin elektroforezi, B12 ve folik asit tayini de yapılacak diğer testlerdir.
Kansızlığın belirtileri neler?
Yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, çabuk yorulma, çalışma kapasitesinde azalma, sık hastalanma, iştahsızlık, bulantı, ciltte, göz kapaklarının iç kısmında ve avuçta solukluk, çarpıntı ve nefes darlığı, daha fazla üşüme, konsantrasyon bozukluğu
Kan kaybı akut, yani birdenbire veya kronik, yani yavaş yavaş olabilir. Çeşitli nedenlerle oluşan büyük çapta kanamalar, mide kanamasına, kazalara, dış gebeliğe, kanama pıhtılaşma bozukluklarına ve kan tükürmeye bağlı olabilir. ..
Kanamayı izleyen ilk tehlike şoktur. Hasta 1-1.5 litre kan kaybetmişse şok kaçınılmazdır. Bir anda 2-2.5 litrelik kayıplarda ise hasta ölür.Yüklü miktarda kan kaybeden hastanın demir depoları dolu ise anemi 4-5 haftada düzelir. Demir depoları eksik kişilerde ise düzelme gecikir…
Kansızlığın yol açtığı sorunlar
Kansızlık, tedavi yapılmadığında ya da geciktirildiğinde önemli sonuçlara neden olabilir…
Gebelerde; bebek ölümleri artabilir, düşük kilolu bebek doğurma riski artar, erken doğum riski artar, vücut direnci düşer ve hastalıklar daha sık görülür, doğum sonrası lohusalık dönemi problemleri artar, doğumda kan verilmesi (transfüzyon) gerekebilir…
Bebek ve çocuklarda; büyüme olumsuz etkilenir genelde yavaşlar, fiziksel aktivite azalır, hastalıklar daha sık görülür, algılama, öğrenme ve yorumlama fonksiyonları azalır, dikkat dağılması, yorgunluk ve ilgisizlik artar (okul başarısı düşer).
Yetişkinlerde; sürekli yorgunluk hissi vardır, halsizlik oluşur, iş gücü azalır, hastalıklar daha sık görülür.
Nasıl beslenmeliyiz
Tüm besin gruplarının diyetinizde yer alması önemlidir. Eğer vejeteryansanız, bu durumu doktorunuza iletmeniz ve birlikte buna uygun bir diyet programı uygulamanız anemiden korunmak için gereklidir.
Demir emilimi özellikle süt gibi gıdalarla birlikte alındığında azalır. İdeal olarak sabah hafif bir kahvaltıdan 1 saat sonra alınmalıdır.
Aç karnına demir ilacı alınması, bazı mide-barsak yakınmalarına neden olabilir. Kabızlık, dışkı renginin koyulaşması söz konusu olabilir. İlacı kesmeden önce doktorunuza bu yakınmalarınızı iletmeniz önemlidir. Size uygun olan bir başka ilaç ile bu şikayetler ortaya çıkmadan tedaviye devam etmek mümkündür.
Gebelik boyunca günlük ortalama demir ihtiyacınız 4 mg.'dır. Ağızdan alınan tüm demir kana geçmez, büyük bir kısmı dışkı ile atılır. Bu nedenle ağızdan alınması gereken elementer demir miktarı 60 mg.'dır.”