Kanser tedavisinde dikkat

Uzman diyetisyen Tuğçe Aytulu uyarıyor; kanser tedavisi sürerken içeriğinde ne olduğu bilinmeyen bitkisel destekler, karışımlar kullanmak yarardan çok zarar getirebilir.

Bu gibi bilinçsizce veya kulaktan dolma uygulanan yöntemler hastanın tedavisini daha da zorlaştırabiliyor. Örneğin kemoterapiye bağlı bulantı yaşarken bir de kaynatılmış bazı bitki suları gibi şeyleri içmeye zorlanıyor ve bu durumda bulantıları daha da artabiliyor.

GREYFURT VE NAR KÖTÜ ETKİLEYEBİLİR

Hastaları, tedaviye destek olduğuna dair kanıtı olmayan veya içinde ne olduğundan emin olunmayan bitki özleri gibi ürünleri kullanmaya teşvik etmemek, zorlamamak gerekiyor. Çünkü bu tip durumlar bazen hastaya yarardan çok zarar getirebiliyor. Bazı bitkiler ve gıdalar bazı kemoterapilerle etkileşime girerek tedavinin etkinliğinin azalmasına sebep olabiliyor. Örneğin greyfurt ve narın içinde bulunan bazı maddeler çoğu kemoterapi ajanıyla etkileşiyor ve ilaçların etkilerini istenmeyen şekilde arttırabiliyor veya azaltabiliyor. Dolayısıyla kemoterapi alırken aynı esnada bol miktarda greyfurt ve nar suyu içmek yarardan çok zarar getirebiliyor.

BİTKİLER 'DOĞAL' AMA 'ZARARSIZ' MI?

Kaynatılarak veya tablet formunda bilinçsizce kullanılan bazı bitkiler kanda bazı değerlerin (örneğin karaciğer enzimlerinin) artmasına neden olup kemoterapinin aksamasına bile sebep olabiliyor. Bu durumda her “doğal” olana “zararsız” demek yanlış olur. Birçok ilaç da aslında bitkilerden elde edilmektedir ancak bu ilaçlarda doz, kullanım şekli, olabilecek yan etkiler bilinir. Hekimler bu yan etkilerle karşılaştıklarında ne yapacaklarını bilir ama bitkisel ürünlerde doz, yan etki gibi önemli noktalar soru işaretidir. Bu sebeple bilinçsizce tedavi edici amaçlarla kullanılmamalıdır.

BİTKİLERLE 'TEDAVİ ETMEK' MÜMKÜN MÜ?

Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçların bitki kökenli olduğunu biliyoruz, örneğin vinka alkoloidleri gibi.Ancak herhangi bir diyet modelinin herhangi bir kanser türünü tedavi ettiğine yönelik hiç bir kanıt yoktur. Elbette ki bazı kanserin önlenmesinde beslenme şekli önemli kriterlerden biridir. Kanser tedavisi sırasında da bazı yan etkilerin azaltılmasında beslenme önemli yer tutar. Kanser tedavisinden sonra da sağlıklı beslenmenin sürdürülmesi önemlidir. Örneğin meme kanserinin tekrarlamasını önlemede yardımcı faktörlerden biri sağlıklı kiloda olmaktır. Ancak beslenme her zaman tek başına koruyucu bir faktör değildir.

KANSERDEN KORUNMAK İÇİN BESLENMEDE NE GİBİ DEĞİŞİKLİKLER YAPILABİLİR?

• Her türlü sebze çeşidini içeren bir beslenme şeklini benimseyin. Haftanın bazı günlerinde et ürünleri yerine kurubaklagilleri tercih etmeye çalışın.
• Günde en az 5 porsiyon her renkten olan sebze ve meyvelerden tüketin.Örneğin turunçgiller,koyu yeşil yapraklı sebzeler ve sarı kök sebzeleri karışık olarak gün içinde kullanın.Farklı renklerdeki sebze ve meyveler fitokimyasallar olarak bilinen sağlığı geliştirici öğeler içerir.
• Hergün yüksek posa içeren gıdalar tercih edin; örneğin kurubaklagiller, tam tahıllı ekmekler,tahıllar
• Özellikle hayvansal kaynaklı yüksek yağlı gıdaları sınırlayın. Az yağlı süt ve süt ürünlerini tercih edin.Düşük yağlı pişirme tekniklerini kullanın.Buğulama,haşlama yöntemlerini deneyin.
• Tuzlanmış,tütsülenmiş ve salamura gıdaları daha az tercih edin.
• İdeal kilonuzu koruyun ve fiziksel olarak aktif olun.
• Alkol alıyorsanız kontrollü miktarlarda tüketin.
• Gıdaları güvenli ve sağlıklı yöntemlerle saklayın.
• Marketten alışveriş yaparken gıdaların çeşitliliğine dikkat edin.
• Dengeli beslenmediğinizi düşünüyorsanız bir diyetisyene başvurun.Diyetisyen sadece zayıflamadan sorumlu bir uzman değildir, aynı zamanda sağlıklı beslenmenin düzenlenmesi ve sürdürülmesinde sorularınıza cevap verecek bir danışmandır.