Kalıcı hasara neden olabilir

Reem Nöropsikiyatri Merkezi Kurucusu Dr. Mehmet Yavuz, çocukları sürekli ve uzun süre bilgisayar oyunu oynayan aileleri uyarıyor: ‘Çocuğunuzun beyin ayarı ve dengesi bozulabilir.’

Teknolojinin gelişmesi, oyun alanlarının azalması sebebiyle, çocukların artık en iyi oyun arkadaşı bilgisayarları oldu. Neredeyse tüm zamanını bilgisayar karşısında geçiren çocukların kalıcı beyin hasarıyla karşılaşabilecekleri konusunda aileleri uyaran Dr. Mehmet Yavuz, bilgisayar oyunlarının yarattığı olumsuz sonuçları ve tedavisini anlatıyor:

KALICI HASARLARA YOL AÇABİLİR

Bilgisayar oyunlarında, oyun kareleri (özellikle aksiyon oyunlarında) hızlı hızlı göz önünden geçiyor. Bu tür oyunlar, saatler boyu oynandığında, beyini hızlı düşünmeye ve hızlı hareket etmeye programlıyor. Ancak fizyolojisi icabı, hızlı düşünen ve aynı anda birçok şeyi değerlendiren beyin, bir konuyu derinliğine analiz ve sentez edemez. Bir diğer deyişle hızlı düşünme, bir konu ya da nesneye odaklanmayı ve yoğunlaşmayı engelleyen bir durumdur. Dolayısıyla kişinin yöneldiği her şey derinlikten uzak yüzeysel bir bakış açısı ile ele alınır.

ÖĞRENCİLERDE BAŞARISIZLIĞA NEDEN OLUYOR

Bilgisayar oyunları ile çok vakit geçirildiğinde özellikle öğrencilerde büyük sorunlara neden oluyor. Derslere yoğunlaşma olamayacağı için başarısız sebep oluyor. Öğrenci ne kadar zorlarsa zorlasın üzerinde çalıştığı konuyu öğrenemiyor, zaten bilgisayar oyunları nedeniyle zamanla gelişen dikkat dağınıklığı ve değişik derecelerde gelişen hiperaktivite nedeniyle, çok çabuk her şeyden sıkılır hale getiriyor.

Sürekli bilgisayar oyunu oynamak beyni hızlı ama yüzeysel düşünmeye programlıyor. Bu durumda üst düzey öğrenme ve algılama zorlukları oluşuyor. Hatta ebeveyn, oluşan başarısızlığı çocuklarının zamanını bilgisayar ile geçirmesine bağlıyor. Halbuki asıl olay, bilgisayar oyunları ile oluşan beyindeki fizyolojik bozukluktur.

ÇOK HIZLI OKUMAK DA BEYNİN FİZYOLOJİSİNİ BOZUYOR

Aynı bozukluğa çok hızlı okuyan insanlar da maruz kalabilir. Herhangi bir nedenden dolayı çok hızlı belge, kitap, gazete ya da dergi okuyanlar veya görüntüleri sürekli ileri geri sararak araştırma yapanlarda da bu fizyolojik bozukluk gelişebiliyor. Bu tabloda zaman içinde dikkat dağınıklığı nedeniyle odaklanma ve konsantrasyon bozukluğu kaçınılmaz oluyor. Hatta çoğu kez kişiler, algılama ve analiz yeteneklerindeki bu ani zayıflamayı, hayatlarındaki herhangi bir aksiliğe bağlarlar ve asla sebebi bulamazlar.

BİLGİSAYARDAN EN AZ 3 AY UZAK DURULMALI

Tedavide her şeyden önce beyin bir süre nadasa alınması gerekiyor. Yani bilgisayar oyunları edeniyle beyin ayarı ve dengesi bozulan kişinin, en az 3 ay bilgisayar oyunundan uzak durması, hiçbir öğrenme faaliyetine girmemesi gerekiyor. Bu tür bozukluğu olan öğrencilere, bir dönem okulu bırakmalarını da öneriyorum.  Bu dönem zarfında hiçbir şey okumamalarını ve öğrenme faaliyetlerini durdurmalarını istiyorum. Zira eğer kalıcı bozukluklar gelişmemişse bir süre sonra beyin fonksiyonları eski fizyolojik normal durumuna dönüyor.

İLAÇLAR FAYDA ETMİYOR

Bilgisayar bağımlığı olan kişilere antidepresen ya da anksiyolitik ilaçlar etkisizdir. Hatta bunlar durumu daha da kötüleştirebilir. Ancak TMS ile beyin resetlemesi sonuç verebilir. Davranışçı bilişsel terapiler, dikkat dağınıklığını ve öğrenme güçlüğünü düzeltmez ama oyun bağımlılığı konusunda işe yarayabilir. Ama en önemlisi beyni en az 2-3 ay dinlendirmektir.