Ä°ÅŸte Türkiye'nin merak ettiÄŸi sorunun cevabı

30 yıllık cerrah olan ve bu alanda Türkiye'nin en önemli isimleri arasında yer alan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Plastik Cerrahi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Figen Özer, cinsiyet değiştirmeden, cinsel organ kaybına, yaşa bağlı fonksiyon bozukluklarına kadar sorularımıza yanıt verdi.

 

Kalp, karaciğer, böbrek, kornea, yüz, kol ve bacak gibi organlarda olduğu gibi erkek cinsel organının bir kişiden alınıp başka bir kişiye takılması mümkün mü?
Özer: Hayır böyle bir organ nakli mümkün değil. Yani kalp, karaciğer, yüzde olduğu gibi bir kadavradan penis alıp başka birine takmak mümkün değil.

 

 

Peki, sağlıklı iken çeşitli nedenlerle cinsel organını kaybeden kişiler için ne yapılabiliyor?

Özer: Yıldırım çarpması, yanlış sünnet, bıçaklama, yanma, yaralama, trafik kazası gibi çeşitli nedenlerle organını kaybeden kişiler için biz kendi dokusundan, kemik ve duyusunu da dahil ederek 'penis' hazırlayabiliyoruz.

 

Bunu vücudunun hangi dokusuyla yapabiliyorsunuz?

Özer: Eskiden daha çok uyluk kemiğine yakın bölgeden alınarak hazırlanıyordu. Ama artık alt bacaktan ya da ön koldan kemiğiyle birlikte aldığımız dokuları tercih ediyoruz.

 

Bu sadece cinsel yaşamın devamını mı sağlıyor yoksa aynı zamanda üremeye de imkan veriyor mu?

Özer: Eğer kişinin geçirdiği kaza öncesinde üremesine ilişkin bir sorunu yok ise; bu operasyondan sonra da üremesine devam edebiliyor. Yani bir fonksiyon kaybı olmuyor.

 

30 yıllık cerrahsınız. Bugüne kadar kaç tane penis hazırladığınızı anımsıyor musunuz?

 

Özer: Penis kaybı çok yaygın bir durum değil. Örneğin yıldırım çarpması sonucu penis kaybı olan 3 hastaya böyle bir doku nakli yaptık. Yanlış sünnet nedeniyle kaybı olan 10 çocuk için böyle bir operasyon gerçekleştirdik.

 

İleri yaşlarda olması nedeniyle cinsel hayatında sorunlar yaşayan erkekler için kendi dokusundan penis yapılması mümkün mü?

 

Özer: Hayır, mümkün deÄŸil. Bu operasyon için cinsel fonksiyonlarında bir sorun olmaması, damar yapısının uygun olması gerekiyor. 70 yaşında bir erkeÄŸin tüm sinir uçları, hormonal yapısı deÄŸiÅŸtiÄŸi için mümkün olamaz. Yaşın ilerlemesiyle birlikte, genel olarak 50 yaşından sonra cinsel fonksiyonlar da yavaÅŸ yavaÅŸ azalıyor.Â
 

Peki bu tür kişiler için protez mümkün mü?

Özer: Olabilir ama onların da çok masum olmadıklarını bilmek gerekir.

 

SGK ÖDÜYOR MU?

 

Bu tür operasyonlar Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanıyor mu?

Özer: Yanma, yaralanma, trafik kazası, yanlış sünnet gibi nedenlerle yaşanan penis kayıplarına ilişkin operasyonlar Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödeniyor.

 

Türkiye'de sadece üniversite hastanelerinde mi yapılıyor bu tür ameliyatlar?

 
Özer: Hayır, birçok özel ya da kamu hastanesinde plastik cerrahlar tarafından yapılabiliyor. Ama bunlar çok özel ve az sayıda yapılan ameliyatlar olduğu için kişilerin bu konuda ehil olduklarından emin oldukları yerlere gitmelerini tavsiye ediyorum.  
 

CİNSİYET DEĞİŞTİRME

 

Cinsiyet değiştirme operasyonlarında durum nedir?

Özer: Öncelikle bu tür operasyonların maliyetlerini kişinin kendisinin üstlenmesi gerekiyor. SGK kesinlikle ödemiyor. Ayrıca bu uzun bir süreç. Her önüne gelen ‘ben cinsiyet değiştireceğim, operasyon geçirmek istiyorum’ deyip bir günde operasyona alınmıyor. Kamu, özel ya da üniversite hastanesi hangi tıp kurumu olursa olsun, yasalar gereği bu tür talepleri hemen karşılayamaz.

Yani kiÅŸinin karar vermesi yeterli deÄŸil mi?

Özer: Tek başına yeterli deÄŸil. Öncelikle bu operasyonun yapılıp yapılmayacağı bir konsey tarafından karara baÄŸlanıyor. Bunun için en az 6 aylık bir prosedürü var. Psikiyatri, endokrinoloji gibi bölümlerin bir dizi tetkikinin ardından, sonuçlar konseye gidiyor ve ona göre bir karar verilmesi gerekiyor.Â

Kadın iken erkek olan bir kişiye penis yapmak mümkün mü?

Özer: Tabii mümkün. Ama işlevi kişinin hormonal yapısıyla ilgili. Eğer erkeklik hormonları yeterliyse fonksiyonel olabilir Değilse, görsel amaçlı, isteğe bağlı konulur.