İdrar kaçırmanın tedavisi var

Birçok insan utandığı için uzun süre bu konuda tedavi olmaktan kaçsa da artık idrar kaçırma tedavi edilebilir bir hastalık durumuna geldi. İdrar kaçırma özellikle orta yaş ve üstü kadınların % 50’sini etkileyen bir sağlık problemi. Hastalar bu sorunlarını az su içerek, idrar kaçırma petleri ve külotları kullanarak çözmeye çalışıyor. Fakat teknolojik gelişmeler, yeni geliştirilen ilaç ve ameliyatsız tedavi yöntemleri ile artık idrar kaçırma şikayeti hastaların büyük kısmında tedavi edilebiliyor. Ameliyatsız olarak idrar kaçırma şikayeti düzelmeyen hastalarda basit cerrahi müdahaleler ile bu rahatsızlık ortadan kaldırılıyor. Tedavi, kadın doğum ve üroloji uzmanlarının birlikte yaklaşımları ile çok daha etkin bir şekilde gerçekleşiyor.

HER İDRAR KAÇIRMA ŞİKAYETİ AYNI DEĞİLDİR

İdrar kaçırmanın birden çok tipi var,

- Stres tipi idrar kaçırma (stress inkontinans): Karın içi basınç artışına sebep olan aktiviteler sırasında oluşan idrar kaçırma durumu. Örneğin öksürme, aksırma, egzersizler, ağırlık kaldırma, gülme gibi durumlarda idrar kaçırma olayının olmasına stres idrar kaçırma(stress inkontinans ) ismi verilir.

- Sıkışma tipi idrar kaçırma (Urge inkontinans): Aniden ortaya çıkan ve kontrol altına alınamayan acil idrar yapma hissi sonucu ortaya çıkan idrar kaçırma durumudur.

- Taşma tipi idrar kaçırma (Taşma inkontinansı): Yüksek miktarda idrarın mesanede kalması, boşaltılamaması sonucu gergin mesaneden taşma şeklinde idrar kaçırma durumunun olmasıdır.

- Tam idrar kaçırma (Total İnkontinans): Mesane ve üretradaki patolojiye bağlı olarak idrarın mesanede hiç birikmeden sürekli olarak idrar kaçması durumudur. Doğuştan oluşan bazı anomalilere, nörolojik hastalıklara ve yaralanmalara bağlı olarak oluşabilen bir durumdur. İdrar kaçırma yaşlı ya da menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda daha çok görülür. Çocukluktan itibaren görülen idrar kaçırmalarda nörolojik hastalıklar, anatomik anormallikler mevcuttur.

ÇOCUĞUNUZUN GECE ALTINI ISLATMASININ NEDENİ DE HER ZAMAN PSİKOLOJİK OLMAYABİLİR

Çocukluk döneminde görülen idrar kaçırmalar genelde geceleri altını ıslatma olarak karşımıza çıkar. Bu durumu tamamen psikolojik olarak değerlendirmeden önce geceleri altını ıslatan çocuklarda fiziksel bir problem olup olmadığı net olarak ortaya konulmalıdır, fiziksel bir durum tespit edilmez ise o zaman psikolog ve/veya psikiyatri desteği alması uygun olur. Genel olarak bu tür şikayeti olan çocuklar ilk başta psikolog veya psikiyatriste götürülmekte ve organik patoloji gözardı edilir. Bu sebeple gece altını ıslatma problemi olan çocukların ilk olarak organik patoloji varlığı açısından değerlendirilmesi gerekir. Bu hastalara tam idrar tahlili, idrar kültürü, üre, kreatinin tahlilleri ve üriner sistem ultrasonografisi yapılmalıdır. Çocuklarda gece altını ıslatma haricinde gündüzleri acil idrar hissi, idrara yetişememe, sürekli idrar kaçırma gibi şikayetler de görülebilir. Bu çocuklarda nörolojik problem veya doğuştan gelen idrar yolu anatomik bozuklukları olabilir. Bunların araştırılması ve ileri tetkik yapılması gerekir. Çocukta çıkan patolojiye birçok tedavi alternatifi vardır. Çocuklara sıvı kısıtlaması, antimuskarinik ilaç tedavisi, mesane içi ilaç uygulamaları, biofeedback tedavisi ve bazı şiddetli vakalarda mesane büyütme(ogmentasyon) ameliyatı gibi birçok tedavi şekli uygulanabilmektedir.

KADINLARDA DETAYLI İNCELEMELER GEREKEBİLİR

Hasta hekime ilk başvurduğunda basit tanı testleri ile fizik muayene yapılmalı ve ayrıntılı öykü alınmalı. Yapılan basit test ve alınan örnekle idrar kaçırma sebebi belirlenemezse ayrıntılı tetkikler yapılması gerekir. Basit tetkik olarak idrar tahili ve idrar kültürü uygulanır ve çıkan sonuçlara göre hastaya ilaç tedavisi, pelvik taban kas egzersizleri, pelvik taban egzersizi yaptıran cihaz kullanımı, mesane eğitimi gibi tedavi yöntemleri uygulanarak idrar kaçırma problemleri düzeltilebilir. Bu tedavilerin yetersiz olduğu vakalarda ise ileri tetkikler yapılarak ona göre tedavi alternatifleri sunulur. Ayrıntılı değerlendirme gereken hastalar standart tedaviye cevap vermeyen ve pelvik organ sarkması olan vakalardır. Bu hastalara ürodinamik tetkik uygulanır ve hastanın ilk idrar hissi, sıkışma durumu, öksürme sırasındaki kaçırma basınçları gibi veriler elde edilir. Bu şekilde idrar kaçırma sebebinin sistemin hangi bölgesindeki bozukluktan kaynaklandığı ortaya konur ve buna göre tedavi seçeneği belirlenir. Standart tedavilerle düzelmeyen idrar kaçırma vakalarında mesane asma ameliyatları, pelvik organ askı ameliyatları, üretra askı ameliyatları, mesane büyütülmesi, mesane içi botoks uygulaması gibi ameliyatlar uygulanabilir.

Op. Dr. Murad Çeltik