Güncelleme Tarihi:
Dünyada tüm kanserlerin yüzde 5’ini baş boyun kanserleri oluşturuyor. Gelişmiş batı ülkelerinde sigara ve alkole bağlı baş-boyun kanserleri azalıyor. Buna karşın HPV’ye bağlı ağız ve boğaz kanserlerinde ise artış oluyor. Genital bölgede bulunan ve cinsel ilişkiyle geçtiği bilinen en yaygın virüslerden HPV, ağız kanserlerinin yüzde 25, boğaz kanserlerinin ise yüzde 35’iyle bağlantılı. Anlayacağınız sadece kadınları değil, erkekleri de kanser ediyor.
HPV AŞISI ERKEKLERİ DE KORUR MU?
Hacettepe Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şefik Hoşal, erken yaşta cinsel yaşamın başlaması ve çok eşliliğin virüsün bulaşma ve kanser yapma riskini artırdığını söylüyor. Aslında HPV virüslerine karşı etkili ve halen ergenlik çağındaki kız çocuklarına uygulanması önerilen iki ayrı firmanın aşısı var. Peki erkeklerin de benzer aşıyı yaptırmasını dünya tartışıyor mu? Prof. Dr. Hoşal, “Evet tartışıyor. Ama bunun maliyet hesapları önemli” diyor. Prof. Dr. Hoşal, HPV’ye bağlı kanserlerin özellikle boğazda meydana geldiğini belirterek, “Virüsün nasıl orada kanser yaptığı henüz netleşmedi. Ama gelişmiş ülkelerde kanser tanısı konduğunda virüs araştırılıyor ve saptanıyor. Biz de HPV’ye bağlı baş-boyun kanserleri 40 yaş dolayında ender görülürdü. Ama şimdi daha sık rastlıyoruz” diyor.
HPV önemli bir konu ancak. Unutmamak lazım ki Türkiye’de sigara halen baş ve boyun kanserinin büyük suçlusu. Özellikle gırtlak (larinks) kanserlerinin...
ERKEKLERDE KADINLARDAN DAHA SIK
Prof. Dr. Hoşal baş ve boyun kanserlerinin kansere bağlı ölüm nedenleri arasında 6’ncı sırada yer aldığını söylüyor. Erkeklerde kadınlara göre yaklaşık 2 ila 4 kat daha fazla görülüyor. Dünyada yılda ortalama 550 bin kişi yakalanıyor, bunun yaklaşık 300 bini ölümle sonuçlanıyor. Türkiye ise baş ve boyun kanseri sıklığı tam olarak bilinmiyor. Prof. Dr. Şefik Hoşal, her yıl 4 bin 600 civarında yeni hastanın baş boyun kanserleri tanısı aldığını söylüyor. “Türkiye’de baş boyun kanserleri arasında en sık gırtlak kanseri görülüyor. Bunu ağız boşluğu kanserleri ve geniz kanserleri izliyor” diyor.
Baş-boyun kanserleri baş ve boyun bölgesindeki dokulardan ve organlardan gelişen kanserler. Yüz cildi, ağız boşluğu (dil, dudak, damak, diş eti, yanak kanserleri), boğaz, geniz, burun ve paranazal sinüsler, gırtlak, yutak, tükrük bezleri, tiroid kanserleri bu gruba giriyor.
BU BELİRTİLER 3 HAFTADAN UZUN SÜRÜYORSA DİKKAT
Baş ve boyun kanserlerinde erken tanı çoğu zaman mümkün. Ağız içinde düzelmeyen yara (örneğin dilde), geçmeyen ses kısıklığı, boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü, burunda kanlı akıntı ve tıkanıklık, boyunda şişlik belirtilerinden herhangi biri 3 haftadan daha fazla devam ediyorsa kulak, burun, boğaz hastalıkları uzmanına başvurun.
Kanserin tedavisinde cerrahi ve radyoterapinin dışında son yıllarda devreye giren hedefe yönelik ilaçlar yaşam kalitesini artırıyor ve ömrü uzatıyor.
KULAK BURUN BOĞAZ HASTALIKLARI UZMANI İLGİLENİYOR
Baş boyun kanserleriyle kulak burun boğaz hastalıkları uzmanları ilgileniyor. Herhangi bir kanser hastalığında olduğu gibi öncelikle biyopsiyle teşhis konması gerekiyor. Ameliyatı bu alanda uzmanlaşmış kulak burun boğaz hastalıkları uzmanları yapıyor. Ancak tedavi sadece cerrahi değil. Işın ve ilaç başta olmak üzere başka tedaviler de devreye giriyor.