Güncelleme Tarihi:
Sinsi bir hastalık olan Hepatit C belirtileri ve Hepatit C'nin nasıl bulaştığı internette araştırılmaya devam ediyor. Karaciğer hücresinin hasarına ve tahribine yol açan karaciğer iltihabı olarak tanımlanan Hepatit C virüsü dünyada %3 oranında yaygın dağılım olarak görülüyor. İşte, Hepatit C tanısı ve hastalığın tedavi süreçleri ile ilgili detaylar.
HEPATİT C NEDİR?
Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hücresinin hasarına ve tahribine yol açan karaciğer iltihabıdır. İnkübasyon süresi 2–26 hafta arasında değişir. Temas sonrası serokonversiyon süresi 8–9 hafta olup, 6 aya kadar uzayabilir. Akut ve kronik hepatite neden olabilir. Genç yaşta virüsle karşılaşmada daha düşük olmakla birlikte, %75–85 oranında kronikleşme özelliği nedeniyle önem kazanmaktadır.
NASIL BULAŞIR?
Enfekte kan ve kan ürünleri transfüzyonu ile geçiş, Enfekte donörden (vericiden) doku veya organ nakli ile geçiş, damar içi uyuşturucu kullanımı sırasında enjektör paylaşımıyla geçiş, enfekte cihaz ve güvensiz enjeksiyon yolu ile geçiş, dövme, piercing gibi kozmetik amaçlı vücut delici işlemlerin steril olmayan koşullarda yapılması, mukozadaki açıklıktan (yara, çizik vs) geçiş, gebelikte anneden bebeğe geçiş (<%5), cinsel yolla geçiş (tartışmalı olmakla birlikte birçok çalışmada düşük oranda da olsa geçiş riski olabileceği gösterilmiştir)
Hastalık kalıtsal değildir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kuluçka dönemi ortalama 2 hafta ile 6 ay arasındadır. Hastalığın büyük çoğunluğu belirtisiz seyreder. Belirtiler; iştahsızlık, bulantı, kusma, karın ağrısı nadir olarak da sarılıktır. Hastaların çoğunda, siroza ve/veya karaciğer kanserine neden olabilecek uzun süreli kronik.
TEDAVİSİ NASILDIR?
Hepatit C’nin tedavisi vardır. HCV tedavisinde; HCV replikasyon siklusunu inhibe eden, virüs eliminasyonu ve kür sağlayan doğrudan etkili antivirallerin (DEA) kullanılmasıyla tedavide belirgin yol kat edilmiştir. Yan etkileri daha kabul edilebilir olan, daha iyi tolere edilen ve tedavi süresini 8-12 haftaya kadar kısaltabilen DEA ilaçlar, enjeksiyon yoluyla kullanılan interferon temelli tedavilerin tamamen yerine geçmiştir. DEA temelli tedaviler sonucunda HCV eradikasyonu sağlanarak karaciğer fonksiyonlarının düzeldiği, hastalık seyrinin iyileştiği, siroz ve ilişkili komplikasyonların ve hepatosellüler kanser gelişiminin azaldığı gösterilmiştir. İlaveten bu tedaviler ile kompanse ve dekompanse sirotik hastalarda tüm nedenlere bağlı ölüm oranının azaldığı gösterilmiştir.
Emziren kişilerin Hepatit C olması durumunda bebeklerini memeden kesmeleri önerilmez.
Hepatit C kan ve kan ürünleri ile geçen bir hastalıktır. Hepatit B ile karşılaştırıldığında bulaşma olması için daha büyük miktarda kan gerekir. Bu nedenle kan transfüzyonu yapılan hemofili hastaları ve talasemili çocuklar risk grubuna girer. Aynı şekilde çeşitli nedenlerden dolayı hastanede kan verilen, diyalize giren çocuklara da Hepatit C geçme riski vardır. Risk grubunda yer alan tüm çocuklarda zaman zaman Hepatit C ve Hepatit B taraması yapmak lazım. Çünkü eğer bir çocuğa Hepatit C bulaşmışsa; birtakım antivirallerle ve interferonlarla tedavi şansı mevcuttur.
KORUNMA YOLLARI NELERDİR?
HCV'den korunmak için geliştirilmiş bilinen aşı ve immunglobulin uygulaması bulunmamaktadır. Korunma yöntemleri primer ve sekonder olmak üzere 2'ye ayrılır:
Primer korunma;
Kan ve kan ürünlerini HCV yönünden taranması,
Sağlık personeli için genel önlemler,
Tek kullanımlık tıbbi malzeme kullanılması, güvenli enjeksiyon.
Sekonder korunma;
Temaslıların ve risk gruplarının taranması,
Seronegatif Hastaların HBV ve bağışıklık durumlarına göre Hepatit A için aşılanmaları, alkolden kaçınmaları.
Kimler Riskli Gruptadır?