Hava kirliliğinden korunmanın tek yolu bu

Peki, son yıllarda nefes almakta güçlük çekiyor, etrafınızda her geçen gün yeni bir astım hastası olduğunu mu duyuyorsunuz? Sebebi çok

açık: Aşırı kentleşme, havayı kirleten termik santraller, sanayii kuruluşları, trafik hatta İstanbul boğazından geçen gemiler.

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ, AB VE TÜRKİYE'NİN "KİRLİ HAVA" KRİTERİ FARKLI

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre ülkemizin durumu hiç iç açıcı değil. 81 ilin 80'i kirli hava soluyor. Astım, bronşit, sigara içmeyen bireylerde akciğer kanseri hava kirliliğine bağlı olarak tüm dünyada artış gösteriyor. Akciğer hastalıkları ile ilgili çalışmalar yapan Türk TORAKS Derneği'ne bağlı Hava Kirliliği Çalışma grubu ise bu konuda önemli araştırmalar yapıyor ve kamuoyuyla paylaşıyor. Çalışma grubundan göğüs hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Haluk Çalışır bu konuda önemli bilgiler verdi.

HAVA KİRLİLİĞİ ÇALIŞMA GRUBU ÖNEMLİ ARAŞTIRMALAR YAPIYOR

Çevre Bakanlığı'nın Türkiye'nin her ilinde bulunan ölçüm merkezlerinde yılın 365 günü ölçüm yapılıyor. Bu ölçümler sonucu illerin, ilçelerin hava kirliliği değerlendiriliyor. Sonuçlar Dünya Sağlık Örgütü'ne göre ise korkunç! Türkiye'nin 81 ilinin 80'inin havası kirli. Akciğer hastalıkları artıyor, akciğer kanserleri yükseliyor, hali hazırda hasta olanlar ise kötüleşiyor.

Tamamı göğüs hastalıkları uzmanlarından oluşan Türk TORAKS Derneği'ne bağlı Hava Kirliliği Çalışma Grubu'ndan Prof. Dr. Haluk Çalışır ise şiddetle uyarıyor: Hava kirliliğinden korunmanın hiçbir yolu yok. Tek yolu nefesinizi tutmak! Bunun için havamıza sahip çıkmalıyız.

VERİLER NE ANLAMA GELİYOR?

Hava kirliliği ölçülürken, yabancı madde olan, vücuda zararlı partiküller incelenir. Partiküller gözle görülmeyen, çok küçük mikroorganizmalardan oluşur ve nefes yoluyla vücuda girip, akciğerlere yapışır, oradan da kana karışarak vücuda zarar vermeye başlar.

Partikül madde denilen kirleticinin yıllık ortalaması baz alındı. Türkiye'de yıllık ortalama 56'nın üzerindeyse o bölgenin havası kirli kabul ediliyor, AB mevzuatına göre 40 mikrogram, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) mevzuatına göre 20 mikrogram. Bu 20 mikrogramın daha da aşağıya indirilmesi konusunda çok tartışma var dünyada.

TÜRKİYE'DE 80 İLDE DE İNSANLAR KİRLİ HAVA SOLUYOR

- Bizim 56 mikrogram sınır kabul edilen verilerimize baktığımızda ise 37 ilin kirli hava soluduğunu görüyoruz.

- AB verilerine göre 62 il havası kirli. 

-DSÖ ölçütlerine göre ise Türkiye'deki 81 ilin 80'i kirli oluyor.

 Tek temiz olan yer Çankırı, en kirli olan yerler ise Muş, Iğdır, Bolu ve Edirne'nin Keşan ilçesi. Keşan yılın 365 günü boğuluyor.

NÜFUSU 1 MİLYONDAN FAZLA OLAN HİÇBİR İL TEMİZ DEĞİL

Türkiye'de nüfusu 1 milyonun üzerinde olan hiçbir ilin havası temiz değil. Bu iller içerisinde ise İstanbul, Samsun, Bursa, Adana, Manisa, Kayseri. OECD rakamlarına göre de dünyada her yıl 7 milyon insan, Türkiye'de ise 28 bin insan bu hava kirliliğinden ölüyor. Trafik kazalarının neredeyse 4-5 katı bir rakam. Ancak trafik kazasında insanların trafik kazasından öldüğü biliniyor ama hava kirliliğinden öldüğü
bağlantısı daha uzun sürede kuruluyor ve ortaya çıkıyor.

Hava kirliliği DSÖ'ye göre 20 mikrogramın üstü ve kirliliğin 10 mikrogram artması demek kalp hastalıklarını yüzde 4 artırır. Yani 20 mikrogram ile 50 mikrogram arasındaki fark çok fazla ve sağlık harcamalarını da yükselten bir şey.

HAVA KİRLİLİĞİNDEN KORUNMANIN TEK YOLU NEFESİNİZİ TUTMAKTIR

Kömürlü termik santrallere bağlı ölüm ise 2 bin 800 insan. 4 bin 300 kişi ise sadece kömürlü termik santralleri yüzünden hastaneye yatıyor. Hava kirliliği ise daha fazla insanı yatırıyor. Bu hava kirliliği her zaman duyup, hissetmediğimiz bir şey. Ama hava kirliliğinden korunmanın hiçbir çaresi yok. Ne bir ameliyatı, ne de bir ilacı var. Kanser yaparsa kanser tedavisi olursunuz, astım yaparsa astım tedavisi olursunuz. Hava kirliliğinden korunmanın tek yolu nefesinizi tutmaktır. Maske takmak da çok etkili değil. Yaşam boyu özel maske takmanız lazım, ev içindeyken de.

Türkiye'de 800 bin astım atağı ortaya çıktı. Mesela alerji çok arttı. Bu partiküller zaten alerjen maddelerin vücuda girmesini artırıyor.

Türk TORAKS Derneği üyesi uzman doktorlar geçtiğimiz hafta düzenlenen kongrelerinde temiz hava için bir de mini miting yapmıştı.