A.A
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 15, 2008 11:05
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı ile adından sıkça söz edilen kenelerin akrabaları olan karasinekler, pireler, sivrisinekler, tahtakuruları, tatarcıklar ve çeçe sinekleri ölüme bile neden olabilecek hastalıklara neden olan mikroorganizmaları taşıyor.
Bu mikroorganizmaları genellikle ısırma yoluyla insana aktaran haşereler, yüzyıllar boyunca neden oldukları bulaşıcı hastalıklarla milyonlarca insanının ölümüne yol açtılar.
Tarihte, haşerelerin taşıdığı mikroorganizmaların neden olduğu veba, sıtma, tifüs gibi hastalıklar sonucunda oluşan toplu ölümler, büyük savaşlardaki insan kayıplarından bile fazla oldu.
Salgın hastalıklar, ülkelerin ekonomilerinin bozulmasına, turizm faaliyetlerinin sona ermesine yol açtı.
DDT'nin 1940'lı yıllardaki keşfi ve böcek öldürücü etkisinin belirlenmesiyle başlayan bilimsel haşere kontrol çalışmaları, günümüzde değişik kuruluş ve organizasyonlar tarafından önemle sürdürülmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından desteklenen Sıtma ile mücadele programları gibi projelerin başarıyla uygulanmasıyla haşerelerden kaynaklanan birçok hastalık kontrol altına alındı.
Haşere aracılığıyla bulaşan hastalıkların coğrafi dağılımı, hayvanın ekolojik ihtiyaçları ile ilişkilendiriliyor. Su, birçok vektör için kilit rol oynuyor.
Sıcaklık da haşerelerin dağılımında rol oynayan önemli bir faktör olarak algılanıyor.
HAŞERELER VE HASTALIKLAR
Başlıca hastalık haşereleri ve bulaştırdıkları hastalıklar şöyle:
Su Salyangozları : Şistosoma Enfestasyonu. Karasinekler: Nehir Körlüğü. Pireler: Veba. Sivrisinek (Aedler): Sarıhumma, Dang Humması, Rift Valley Humması,
Chikungunya Hastalığı. Sivrisinek (Anofeller): tma, Lenfatik Filariazis Sivrisinek
(Culex): Japon Ensefaliti, Batı Nil Humması, Lenfatik Filariazis.
Tatarcıklar: Leishmaniasis, Tatarcık Humması (Phlebotomus humması),
Keneler: Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi, Lyme Hastalığı, Bahar-Yaz Ensefaliti, Tekrarlayan Humma (Borrelyoz), Benekli Humma ve Q Humması gibi Rickettsia Hastalıkları, Tularemi.
Çeçe sinekleri: Uyku Hastalığı (Afrika Tripanosomiyazı)
Triatomine Tahtakuruları: Chagas Hastalığı (Amerikan Tripanosomiyazı)