Güncelleme Tarihi:
Bebek ve anne açısından riskler yaratan bu duruma karşı önlem alınması amacıyla, 24-28 haftalık gebeliklerde şeker yükleme testi yapılıyor. Bu testin uluslararası kabul görmüş bir uygulama olduğunu belirten Prof. Dr. Tansu Küçük, yapılan test için verilen 50-75 gram şekerin bebeğe zararı olmadığını ifade ediyor.
PLASENTA NEDİR?
Ana rahminde gelişen bebek her türlü besin ihtiyacını annesinden alır ve bu alışverişe aracılık eden yapıya “plasenta” denir. Gebelik sona erip bebek doğduğunda plasenta da bebekten hemen sonra ana rahminden atılır. Plasenta bebeğe gerekli besinlerin geçişine aracı olmaktan başka, ayrıca bebeği beslemek için yardımcı birçok hormon da salgılar. Bu hormonlardan özellikle HPL (human placental laktogen) anne kanından şekeri yükselterek bebeğe geçen şekeri artırmaya çalışır. Anne yeterli beslenmemiş olsa bile bebeği korumaya yönelik bir mekanizmadır. Bu hormon annede kan şekerini düşüren insulin etkisine direnç oluşturur ve kan şekeri belli bir düzeyde yüksek kalır. Bu mekanizma nedeniyle tüm gebelerde şeker yüksek seyreder ama diabetik seviyelerde değildir. Annenin pankreası genellikle insulin salınımını artırarak kendini diabetten korur. Ancak bazı gebelerde insulin salınımı yeterli olmaz ve özellikle son üç ayda diyabetik seviyelerde şeker düzeyleri bulunabilir.
GEBELİKTE DİYABETİN RİSKLERİ NELERDİR?
- Gebeliğin ilk 3 ayında diyabet olması; gelişmekte olan bebekte özellikle beyin ve kalbi ilgilendiren doğumsal anormallikler gelişmesine ya da düşüğe neden olur.
- Gebeliğin ortasında ya da son üç ayındaki diyabet ise fazla beslenme ve bebeğin normalden fazla kilo alımına neden olur. Çok büyük bebeklerin normal doğumu bebekte travmalara neden olabilir ya da acil sezaryen oranını artırır.
- Anneden gelen fazla yüksek şeker düzeyleri bebekte fazla insulin salgılanmasına neden olur. Doğumdan sonra kordon kesildiğinde aniden düşen şeker seviyesi bebekte hipoglisemik sara nöbetlerine neden olabilir. Uygun tedavilerle diyabetli bir anne de sağlıklı bir gebelik geçirebilir ve normal bir doğum yapabilir. Bu nedenle erken teşhis konulması gerekir.
KİMLER DAHA RİSKLİDİR
•Gebelikten önce kilolu olanlar
•Ailesinde şeker hastalığı olanlar
•Daha önceden şeker ile ilgili yükseklik sorunu olduğu bilinenler
•Daha önceden 4 kilodan büyük bebek doğuranlar
•Daha önceden ölü doğumu olanlar
•Daha önceki gebeliğinde diyabet olanlar
•Amnios sıvısı çok fazla olanlar
•Polikistik over sendromu olanlar
ŞEKER YÜKLEME TESTİNİN RİSKİ VAR MIDIR?
Kolunuzdan kan kalmak için bir kez plastik ile kaplı bir iğne batırılacak ve bu maksimum 2 saat boyunca orada kalacak yeni bir iğne girişi olmayacaktır. Tek riski bir iğne olmak kadardır. Verilen 50 ya da 75 gram şekerin bebeği zehirleyici bir etkisi yoktur. Yediğiniz çikolatalardaki şeker oranı bile test için verilenden daha fazladır. Bu nedenle hem kendinizi, hem de bebeğinizi riske atmamanız için hekimin öneririsine kulak verip şeker yükleme testini yaptırmanızda yarar vardır.