Gribe karşı savaşa hazır mısınız

İncelenen 2.905 vakadan 1.261’inde virüs tesbit edildi, bunlardan da 463’ü domuz gribi. Ev, işyeri, okul, vapur, otobüs... Memleketin her köşesi bifiil işgal edilmiş durumda; bu küçük düşmanlar, günün her saati, her dakikası etrafımızda. En çok da hamileler, 65 yaş üzeri ve 2 yaş altı bireyler, böbrek yetmezliği, kalp-damar, astım, şeker hastalığı olanlar tehdit altında.  

NASIL AYIRT EDECEKSİNİZ?
DR. MEHMET ÖZ "SOĞUK ALGINLIĞI BAŞKAAA..."

- Kim yapıyor? Soğuk algınlığına neden olanlar rayno virüsler. Rayno, Latince’de burun demek. Bu virüsler burun içinde reseptör olarak bilinen dokulara yapışıp kalmayı seviyor.
- Başıma ne gelecek? Hapşırma, burun tıkanması, boğaz ağrısı, sinüzit, kulakta tıkanma
- Ne kadar sürer? Birkaç gün can sıkar ama üç-beş gün sonra tamamen kurtuluyoruz.
- En kötü ihtimal ne? Bronşit
- E n’apıcam? Ilık su ve tuzla yapılan gargara iyi gelir. İçinde ilaç olmayan boğaz pastilleri de iyi fikir.

* Grip başka!
- Kim yapıyor? Gribe neden olan virüsler bunlardan farklı. Her iki virüsü yan yana koyarsak farkı görebiliriz. Ortomikso denilen bir familyadan geliyorlar ve uçlarında dokunaçları var.
- Başıma ne gelecek? Soğuk algınlığı belirtilerine ek olarak ateş, vücut ve göğüs ağrısı
- Ne kadar sürer? En az beş-altı gün sürüyor, 14 güne kadar devam edebiliyor.
- En kötü ihtimal ne? Zatürre, bazen ölümcül.
- E n’apıcam? Belirtilerin başlamasından iki gün sonra antiviral ilaçlar kullanmak gerekebilir.

Doktor başka ne yapalım?

* Yıllık grip aşınızı olun. Aşınızı eczanenizde, doktorunuzun muayenehanesinde veya herhangi bir sağlık kuruluşunda yaptırın.

* Bolca C vitamini almaya çalışın: Tatlı kırmızı ve yeşilbiber, kıvırcık lahana ve kivi tüketin mesela.

* Telefonları, klavyeleri ortak kullanmaktan kaçının ve çocuklarınızın oyuncak alışverişinde bulunmamasına dikkat edin.

* Öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda kullandıktan sonra hemen çöpe atacağınız bir mendille veya dirseğinizin iç kıvrım yeriyle ağzınızı kapatın.

* Burnunuzun kenarına vazelin sürerek koruma sağlayın. Bu, burnunuzun kenarları kuruduğunda, özellikle de uçak yolculuklarında işe yarar.

Cephaneliğiniz için birkaç gizli silah

- Burun tıkanıklığı için tuzlu burun spreyi

- Boğaz ağrısı için meyankökü çayı

- Öksürük için adaçayı 

AŞILAR KORUCUYU AMA YUMURTA ALERJİSİ OLANLAR YAPTIRMASIN

YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ ENFESKSİYON UZMANI PROF. DR. MERAL SÖNMEZOĞLU

Hocam biz bu domuz gribini 2009’dan hatırlıyoruz. Tekrar geri mi geldi?

- Domuz gribi ya da tıp dilindeki adıyla H1N1 gribi, Influenza A tipi virüsün neden olduğu bir hastalık. Normalde insanlara geçmez ama 2009’da mutasyona uğradı ve insana geçiş özelliği kazanıp salgına yol açtı. Aşısı üretildikten sonra yayılma hızı azaldı ama henüz gribi geçirmemiş ya da aşılanmamış hassas kişiler arasında halen salgına yol açabiliyor. Şu anda yayılan grip türlerinin yüzde 62.4’ü H1N1.

Nasıl anlayacağız bu yüzde 62.4’ün içinde olduğumuzu?

- Ateş ve titreme, boğaz ağrısı, şiddetli baş ve kas ağrıları, kuru öksürük, genel rahaksızlık ve halsizlik... Çocuklarda bunlara bir de bulantı ve kusma ekleniyor.

Peki bu 62.4’ten ne kadar uzak durursak kendimizi koruruz?

- Biraz zor çünkü daha semptomlar görülmeye başlamadan bir gün önce ve hastalık görüldükten yedi gün ve bazen daha uzun zaman sonra bulaşabiliyor.

Aşı konusunda ‘yaptırın-yaptırmayın’ tartışmaları olmuştu. Hakikaten işe yarıyor mu?

- Evet, yapılan aşı koruyucudur. 2015’ten beri dörtlü grip aşısı (iki influenza A, iki influenza B) yapılılıyor.

Önce kimler aşı olsun?

- Huzurevinde kalanlar ve 65 yaş üzeri yaşlılar; 6 ay-2 yaş arasındaki çocuklar; kalp-damar, böbrek, akciğer hastalığı olanlar, bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler ve tabii sağlık çalışanları.

Kim yaptırmasın?

- Yumurta alerjisi olanlar.

1-4 GÜN: H1N1’in kuluçka süresi

2 SAAT: Virüslerin vücut yüzeyimiz dahil, herhangi bir yüzeyde canlı kalma süresi

Biri hapşırdığında neler oluyor?

- Çıkan partiküller saatte 150 kilometre hızla etrafa yayılıyor.

- Hapşırık kaynağından 5 metre uzakta olsak bile bize ulaşabiliyor. 

- Ağız ya da burnumuzdan içeri girip ses tellerimize ilerliyorlar.

- Hedef, ses tellerimizin üzerinde yer alan küçük tüylerin arası.

- Burası kendilerine bir mikrop-kondu inşa etmek için ideal yerler. 

- Dokuya bir kere yerleştikten sonra da hızla çoğalmaya başlıyorlar. 

NE OLURSA ACİL YARDIM GEREKLİ DEMEK?

Çocuklarda

- Ateşle beraber döküntülerin olması

- Hızlı ve zor nefes alma

- Mavimsi cilt rengi

Yetişkinlerde

- Göğüste ve karın içinde basınç

- Ani baş dönmesi ve konfüzyon

- Kusma

VİRÜSSAVAR KIŞ ÇORBASI 

DİYETİSYEN NAZLI ŞİŞİK

Kış aylarında bağışıklık sistemini güçlendirmek için antioksidan bakımından zengin beslenmeye özen göstermek gerek. Antioksidan olarak ilk akla gelen besin öğeleri A, C ve E vitaminleri, selenyum ve çinko. A vitamini havuç, ıspanak, yumurta ve tatlı patateste gani. C vitamini için kivi, portakal ve brokoli var. E vitaminiyse kuruyemişlerde, zeytinyağı ve ıspanakta. Hindi, sarımsak ve mantar yersek selenyum, deniz ürünleri ve kurubaklagillerden de çinko kazanıyoruz.
* Evde bulundurun:
2 su bardağı ıspanak
1 soğan
3-4 diş sarımsak
1 adet havuç
1 tatlı patates
1 yemek kaşığı rendelenmiş taze zencefil
1 adet limon
1 çay kaşığı top karabiber
* 45 dakikada hazır olsun: Sebzeleri yaklaşık 40 dakika kadar haşlıyoruz. Üstüne zencefil ve sarımsağı ekleyip 5 dakika daha devam ediyoruz. Tencereyi ateşten alıp çorbayı blender’dan geçiriyoruz. Limonu da eklediğimizde atom bombamız hazır.

Yardımcı kuvvetler: Yoga ve nefes

YOGA VE PİLATES EĞİTMENİ GÜLÇİN AKHAN

Herkesin uygulayabileceği basit egzersizler ve nefes teknikleriyle metabolizmamızı canlandırmak, kasları ve iç organları çalıştırarak kan dolaşımını artırmak, organlara masaj yaparak toksinlerin atılmasını sağlamak mümkün!

* Vacrasana pranayama: Dizüstü oturun. Kollarınızı kaldırıp ellerinizi kafanızın arkasında kenetleyin. Nefes verirken belden sağ tarafa doğru eğilin. Ama kollarınız ve gövdenizi öne eğilmesin. Nefes alırken dikey pozisyona geri dönün. 10 kere derin nefes alıp verin sonra anynı egzersizi sol taraf için yapın.

Ne faydası var? Akciğerler genişleyip temizleniyor, solunum rahatlıyor, kan dolaşımı hızlanıyor.

* Şuddhi pranayama: Vacrasana duruşunda diz üstü oturun. Nefes vererek akciğerleri tamamen boşaltın. Yavaş yavaş derin nefes alıp verin. Sol elin parmaklarıyla sol burun kanadını kapatın. Karın kaslarını içe çekerek güçlü bir biçimde sağ burun deliğinden nefes verin. Kolunuzu indirin ve her iki burun deliğinden derin nefes alın. Sonra aynı şeyi sağ tarafa yapın.

Bu çalışmayı 5-15 tur yapıp dinlenin.

Ne faydası var? Sinüsler temizleniyor, tıkanıklıklar açılınca daha fazla oksijenle organizma canlanıyor.

3 yanlış 3 doğruyu götürmesin!

YANLIŞ: Grip aşısından grip kapabilirim
DOĞRU: Aşıda kullanılan virüsler inaktiftir. Enfeksiyona neden olmazlar.

YANLIŞ: Aşı yaptırmak için biraz beklersem, sezon sonuna kadar korunmuş olurum.
DOĞRU: Aşı yaptırmaya müsait olur olmaz yaptırmalıyız çünkü vücudun bundan yararlanması iki haftayı bulabiliyor.

YANLIŞ: Önce grip olmak sonra aşı olmak daha iyidir.
DOĞRU: Aşı olmak hastalık riskini de azaltacağı için önceden yaptırmak daha iyi.

HAKİKATEN AŞI OLMAYA GEREK VAR MI?

* İnsan mısın?
- Evet
- Hayır: Kedi, ahşap sandalye yada buzdolabı... Her neyseniz okuyabsildiğiniz için tebrikler, çok etkileyici!

* 6 aylıktan büyük müsünüz?
- Evet
- Hayır: Sen daha çok küçüksün ufaklık... Kestirmene bak, büyüyünce bu kadar vakit bulamayacaksın!

* İnsan içine çok karışıyor musun?
- Evet
- Hayır: Evet gribe yakalanma riskiniz daha az ama bunun için eve kapanmaya değer mi?

* Bu okuduklarınızı beğendiniz mi?
- Evet
- Hayır

Farketmez her iki durumda da aşı olmanız gerekiyor.

SADECE % 15: Haftada bir kez çalışma masalarını temizleyen ofis çalışanlarının oranı