Göz tembelliği nedir? Göz tembelliği nasıl geçer?
Güncelleme Tarihi:
Kişinin meslek hayatı dahil tüm hayatını etkileyecek bir durum olan göz tembelliği, çocukluk döneminde belirli nedenlere bağlı olarak normal gelişimini tamamlayamayan gözlerde meydana geliyor. Sorunun genelde tek gözde görüldüğünü ancak bazı durumlarda iki göz de bulunabildiğini aktaran uzmanlar, bu hastalığın toplumda her yüz kişiden iki ya da üçünde bulunduğunu ifade ediyor. Peki, göz tembelliği nedir? İşte, göz tembelliği hakkında bilinmesi gerekenler...
Tanımı: Göz tembelliği(ambliyopi), gözde ve görme yollarında bilinen bir hastalık olmaksızın, görmenin engellenmesi ve/veya her iki göz arası anormal etkileşim sonucu ortaya çıkan, çoğunlukla tek gözde, seyrek olarak iki gözde ortaya çıkan görme azlığıdır.
Şikayetleri: Görmede bulanıklık, görme azlığı, çift görme
Bulguları: Her iki gözde bulunan kırma kusurlarının farklı derecelerde olması en sık göz tembelliği nedenidir. Şaşılık(gözde kayma), kayan gözde göz tembelliğine neden olabilir. Gözün kendisine bağlı katarakt, göz bebeğini kapayan pitozis(göz kapağı düşüklüğü), korneal(gözün ön saydam tabakası) skar(iz) gibi hastalıklarda görme engellenmesine bağlı olarak gelişim çağında beyin ve göz arasında anormal etkileşim nedeniyle tek veya iki taraflı göz tembelliği oluşabilir.
Tanısı İçin Neler Yapılmalıdır: Tüm çocuklar gelişimsel dönemde, okul öncesi dönemde şikayetleri olmasa bile mutlaka göz doktoru tarafından muayene edilmelidir.
Özellikle erken doğan bebekler, sendromik çocuklar, serebral palsi vb. nörolojik hastalığı olanlar, ailede göz tembelliği veya şaşılık olan bebeklerde, şaşılık oluşması riski daha yüksektir ve bu durum göz tembelliğine neden olabilir.
Tedavisi İçin Neler Yapılmalıdır: Şaşılık veya diğer görmenin engellendiği durumlarda, hastalığın düzeltilmesi göz tembelliği gelişimini engellemede önemlidir.
İyi gören göze kapama yapılması, sık kullanılan tedavi yöntemidir. Tembel gözün kullanımını teşvik eder. Kapamanın tam veya kısmi zamanlı yapılması hastanın yaşına ve tembelliğin derecesine göre değişir.
İyi gören gözün ilaçlarla görmesinin bulanıklaştırılması da, özellikle kapama tedavisine uyum sağlayamayan çocuklarda diğer bir yöntemdir.
Unutulmaması gereken, kapama tedavisi genellikle 11-12 yaşlarına kadar etkili olur, sonraki yaşlarda çoğunlukla başarısız olacaktır.
Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir: Tedavi sonrası hekimin önerisi halinde, önerdiği aralıklarda kontroller yapılmalı ve aksatılmamalıdır.
TÜM HAYATI ETKİLİYOR
Göz tembelliği tedavi edilebilir bir durumdur ancak burada önemli olan tedaviye başlama zamanıdır. 9 yaşından sonra yapılan tedaviler, maalesef başarılı olmamaktadır. Tembellik ne kadar erken tedavi edilirse sonuçlar o kadar başarılı olmaktadır. Bu nedenle çocukların göz muayenesi doktorların önerdiği aralıklarla doğumdan itibaren, şikayet olsun olmasın mutlaka yapılmalıdır.
Göz tembelliği kişinin meslek hayatı dahil, tüm hayatını etkileyecek bir durumdur. Ayrıca bir gözünde tembellik olan insanların diğer gözlerini kaybetme riski, her iki gözü gören insanlara göre 2 ila 6 kat daha fazladır. Göz tembelliğinin nedenleri arasında gözlerde kayma ve iki gözün gözlük numaraları arasında fark olmasıyla göz kapağında düşüklük ve doğumsal katarakt gibi görme aksını kapatan durumlar yer almaktadır.
ERKEN TANI ÖNEMLİ
Şaşılık göz tembelliğinin en sık nedenidir. Kayan göz, genellikle çift görmeye neden olduğu için beyin iyi gören gözü seçmeye eğilimlidir. Bu nedenle kayan göz baskı altında kalır ve iyi bir görüş geliştiremez. Sıklıkla tembel olan göz, kayan gözdür. Göz tembelliğinin nedeni, iki gözün gözlük numarası arasında farklılık veya yüksek gözlük numarası ise çocuğun dış görünüşünde farklılık olmadığı için dışarıdan ailenin anlaması mümkün değildir.
Genellikle bu durumlarda, rutin göz muayenesi yapılmamışsa çocuğa geç tanı konabilir. Geç tanı gecikmiş tedavi demektir, bu da tedaviye zor cevap verilmesi anlamını taşır. Bu nedenle tüm çocukların 6. ay -1 yaş arası, 3 ve 6 yaşında rutin göz muayenesi olması önemlidir.