Gonozom Nedir, Nerede Bulunur? Gonozom Sayısı Nasıl Bulunur?
Güncelleme Tarihi:
İnsanlarda ve diğer birçok hayvanda türleri, cinsiyet özel kromozom tarafından belirlenir. Cinsel özelliklerle ilgili bu genleri taşıyan kromozomlar, uzun ve ilgi çekici bir keşif hikayesine sahiptir. Bu kadar uzun bir keşif sürecinde sıklıkla olduğu gibi, bilim adamları bu yapıların tam olarak ne olduğunu bilmeden önce bu Gonozomların ortaya çıktığını kaydetmiştir. Peki, Gonozomlar nedir? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Gonozomlar, insanlarda X ve Y kromozomlarıdır. Bir bireyin cinsiyetini belirlerler.
Gonozom Nedir, Nerede Bulunur?
İnsanlarda dişiler diploid hücrelerde iki X kromozomuna sahiptir; erkekler bir X ve bir Y kromozomuna sahiptir. Cinsiyet kromozomları, bir insan karyotipindeki 23. kromozom çiftini içerir. Cinsiyet kromozomları, bireyin erkek mi dişi mi olduğunu belirleyen kromozomlardır. Bu iki kromozom, mayoz bölünme sırasında birbirleriyle eşleşmelerine rağmen, genellikle genetik içerik ve boyutlarındaki büyük farklılık nedeniyle aralarında çok az homoloji veya rekombinasyon vardır. Genellikle bir kromozom daha küçüktür ve yalnızca cinsiyetin belirlenmesi için gerekli olan genleri koruduğu görülmektedir.
Evrimsel zaman ölçeklerinde, belirgin şekilde farklı cinsiyet kromozomlarının veya heteromorfik cinsiyet kromozomlarının ortaya çıkması nispeten yeni bir olaydır. Erkek ve dişi üreme organlarının farklı bireylerde olduğu cinsel dimorfizmin ilk örneklerinin, ortam sıcaklığına bağlı olarak bazı genlerin açılıp kapatıldığı sıcaklığa bağlı cinsiyet belirleme yoluyla ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu genler, dış erkek veya dişi özelliklerini ortaya çıkarır ve bazı kertenkele türleri bu yöntemi kullanmaya devam eder. Zamanla, bunun farklı cinsiyet kromozomları sistemine dönüştüğü varsayılır.
Gonozom Türleri Nelerdir?
Cinsiyet kromozomlarının alabileceği çok çeşitli biçimler ve cinsiyet belirlemenin gerçekleşebileceği çeşitli yollar vardır. Heteromorfik cinsiyet kromozomlarının cinsiyeti belirleyebildiği iki ana yol XY ve ZW sistemleri olarak bilinir.
X ve Y Kromozomları
XY sisteminde, erkekler bir X ve bir Y kromozomu içerirken, dişiler iki X kromozomu içerir. Bu nedenle, erkekler heterogametik olarak kabul edilir - spermin bir X veya bir Y kromozomu taşımasına bağlı olarak iki farklı türde gamet üretebilirler. Dişiler homojendir - tüm yumurtaları bir X kromozomu taşır. İnsanlar dahil birçok primat, XY cinsiyet belirleme sistemini kullanır. Bunun bir çeşidi, bazı çekirgeler tarafından kullanılan yöntemdir. Burada erkeklerin yalnızca bir X kromozomu vardır ve Y kromozomu yoktur. Bu tür sistemlerde, bir erkek veya dişinin, X kromozomları ile otozom setlerinin sayısı arasındaki orana bağlı olarak geliştiği bilinmektedir.
Gonozom Sayısı Nasıl Bulunur?
İnsan vücut hücre çekirdeklerinde 23 çift kromozom vardır. Yirmi iki çift, özelliklerin çoğunu kontrol eder. 23 çifti cinsiyet kromozomlarıdır. Bir embriyonun cinsiyetini belirleyen genleri taşırlar. Gonozomlar; Y kromozomu, SRY adı verilen bir gen taşır. Testislerin gelişmesine neden olur. Erkeklik özelliklerinin gelişmesine neden olan erkek cinsiyet hormonları üretirler. Mevcut değillerse kadın özellikleri gelişir. Olası iki kombinasyon;
Anneden bir X kromozomu ve babadan bir X kromozomu; bir kız üretir (XX genotipinden dişi fenotip)
Anneden bir X kromozomu ve babadan bir Y kromozomu; bir erkek çocuk üretir (XY genotipinden erkek fenotipi)
Dişinin erkek yavruya oranı 1: 1'dir. Yani ortalama olarak, yavruların yarısı kız, yarısı erkek olacaktır. Bu ayrıca% 50 (XX) ve% 50 (XY) olasılığına dönüştürülebilir. Genlerin kromozomlar üzerinde bulunduğu fikri, 19. yüzyılın sonlarında, daha iyi mikroskoplar ve boyama teknikleri, hücre bölünmesi sırasında kromozomların görselleştirilmesine ve davranışına izin verdiğinde ortaya çıktı.
Bilim adamları artık çoğu özelliğin genomun birçok alanındaki bilgiden etkilendiğini düşünüyor. Bilimigenomik içerir genom dizilemeve biyoinformatiktir. Genom dizileme ve biyoinformatik, DNA'yı ve genom dizilerindeki kalıpları analiz eder. Genetik testler, belirli hastalıkları kimin geliştirebileceğini tahmin etmemize yardımcı oluyor.