Güncelleme Tarihi:
Daha çok çölyak hastalarının tercih ettiği glütensiz beslenme son zamanlarda birçok kişinin ilgisini çekmeye ve sıkça tercih edilmeye başladı. İşte glütensiz beslenme hakkında bilmeniz gerekenler:
1. İnsan vücudundaki enzimler, glüten içeren gıdalardaki kompleks proteinleri sindirmek için yetersizdir. Başka bir deyişle, glüten içeren maddeler insan sindirimi için uygun olan besinler değildir. İnsanın bağışıklık sistemi, glütenli gıdalara karşı tepki gösterir ve ondan kurtulmak ister. Çölyak hastalarında bu, daha da ileri boyutta olup vücut antikor üretmeye ve iç dokuları zedelemeye başlar.
2. Glütensiz beslenmek, doğru beslenmek için tek başına yeterli değildir. Hayatınızdan sadece glütenli besinleri çıkarmanız tek başına işe yaramaz ve ihtiyacınız olan besin değerlerini başka besinlerle takviye etmek zorunda kalırsınız. Bu besin değerlerini, işlenmemiş gıdalardan, taze sebze ya da meyvelerden sağlayabilirsiniz.
3. Glütensiz beslenmede; ekmek ve makarna çeşitleri, bira, patates kızartması, işlenmiş et, gevrek, poğaça ya da börek gibi hamurişleri ve glüten içeren çorbalar tüketilmez.
4. Glütensiz beslenmede rahatlıkla tercih edilebilecek ürünler, "glüten içermez" ibaresi olan ve genellikle marketlerde farklı reyonlarda sergilenen ürünler, mevsiminde taze sebze ve meyveler, taze et, taze yumurta, balık, kuruyemişler ve glüten içermeyen kinoa, kete, mısır ya da soya gibi ürünlerdir.
5. Glütensiz beslenme herkes için geçerli olan doğru bir beslenme şeklidir. Başka gıdalarla doğru şekilde takviye edildiğinde, tahılları beslenme programından çıkarmak herkesin sağlığına olumlu şekilde etki yaratacaktır.
6. Çölyak hastalığına sahip olan kişilerin az miktarda da olsa glüten tüketmesi yanlıştır. Az miktarda glüten, vücutlarında gözle görülür bir değişim yaratmasa da, vücut üzerinde sahip olduğu etki çok daha fazladır. Glüten duyarlılığı, her çölyak hastasında kendisini aynı şekilde göstermez. Hatta bazı çölyak hastalarında belirtiler ortaya çıkmayabilir. Bu nedenle her durumda bu rahatsızlık ile glüten duyarlılığını birbirleriyle bağdaştırmak yanlıştır.
7. Kronik yorgunluk, eklem ağrısı, el ve ayaklarda karıncalanma ve uyuşma, karın ağrısı, uzun süre geçmeyen ishal ve kabızlık ile kemik erimesi gibi belirtiler glüten duyarlılığı belirtileri olarak değerlendirilir ve bu semptomlarla karşılaşıldığında test için bir uzmana başvurulmalıdır.
8. Glüten içeren besinler tüketmek birçok başka hastalığı da tetikleyebilir. Depresyon, şizofreni, otizm, anksiyete ve başka psikolojik rahatsızlıklarla da bağlantısı olabilen bu besin aynı zamanda kemik erimesine de yol açabiliyor.