Gece Terörü hastalığı ve belirtileri nedir?

Gece Terörü, uykuya dalınmasından 2-3 saat sonrasında NREM uyku döneminden rüyaların görüldüğü REM uyku dönemine geçerken ortaya çıkar. Peki, Gece Terörü nedir? İşte, o hastalık hakkında merak edilen bazı bilgiler

GECE TERÖRÜ NEDİR?

Çoğu kez basit kâbuslarla karıştırılan, derin uyku(NREM) esnasında ortaya çıkan ve çoğu kez iki yaşın üstündeki çocuklarda görülen bir bozukluktur. Derin bir şekilde uyuyan bebeğin uykusu bozularak birden korkmuş ve şaşırmış şekilde bağırmaya başlar. Bu bağırma tıpkı
bir atak şeklindedir. Uyurgezerliğe benzer şekilde o sırada çocuğu uyandırmak imkânsızdır. Uykuya dalıştan 1-2 saat sonra başlayıp 10 ile
30 dakika kadar sürebilir. Bu bozukluğu yaşayan aileler bebeklerinin çığlıklarıyla uyandığında, ne yaparsa yapsın ağlamayı ve çocuktaki korkuyu durduramadıklarını ve panik yaşadıklarını ifade ederler.

Uyku korkusu derin REM dışı uyku döneminde oluşur. Uyku korkusu, kâbustan farklı olarak rüya ile ilişkili değildir, daha çok bir uyku dönemin birinden diğerine geçerken ani korkuyla uyanma ile ortaya çıkmaktadır.

Çoğunlukla uyku korkusu çocuk uykuya daldıktan 2-3 saat sonra, NREM uyku döneminden rüyaların görüldüğü REM uyku dönemine geçerken ortaya çıkar. Normalde bu geçiş sessizce gerçekleşirken bu bozukluğu yaşayan çocuklarda korku reaksiyonuna neden olabilir.

GECE TERÖRÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?

Uyku sırasında çocuk birden yatakta oturur duruma geçer ve korku işareti olarak çığlık atar, ardından ağlamaya başlar.

Çocuk hızlı hızlı soluk alıp verir, kalbi hızı artar, terleyebilir ve korkuyla çığlık atarak kıvranır. Bu durum birkaç dakika veya daha
uzun sürer, çocuk daha sonra sakinleşir ve yeniden uykuya dalar.

Kâbustan farklı olarak çocuk ertesi gün bu olayı hatırlamaz. Oysa kâbusta çocuk sabah kalktığında, o gece gördüğü rüyayı ve korkusunu
hatırlayabilir. (Yani cocuk REM uykusunda görülen kâbusları hatırlar. NREM uykusu zaten hatırlanmaz.)

Bozukluk esnasında huzursuz ve taşkın davranışlar gösterir. Beceriksizce oturur veya koşar; çığlık atar veya hırsla bağırır; Size baktığı halde görmez ve orada bulunduğunuzu algılayamaz; Sabah olanları hatırlamaz.

GECE TERÖRÜNÜN NEDENLERİ NEDİR?

En önemli nedeni uyku eksikliği ve ona bağlı nedenlerdir. Yeterince uykularını alamayan çocuklar bu ataklara yatkınlık geliştirir.
Ortalama olarak 3 yaşın altındaki çocuklar için gün boyunca 13- 14 saat uyku gereklidir. Yemek ve ara uykularının günlük programında yaşanan herhangi bir kesinti de bu atakları tetikleyebilir. Uyku eksikliğinin sebep olduğu yorgunluk ve stres bebeklerdeki bu ataklardan
sorumludur.

GECE TERÖRÜ KIZ BEBEKLERDE DAHA ÇOK GÖRÜLÜYOR

Gece terörünün kız bebeklere göre erkek bebeklerde daha çok gözlendiği tespit edilmiştir. Belirtiler genellikle 3 yaşlarında
tavan yapar ve 7 yaşından sonra azalmaya başlar.

GECE TERÖRÜNÜ NELER TETİKLER?

Aşırı yorgunluk, stres, ateş, antibiyotik gibi ilaç kullanımı, yatağından farklı bir yerde uyuma(yerini yadırgama) gibi faktörler Gece terörü
yaşanma olasılığını artırır. Gece terörü çocuklar arasında %3-5 arasında görülürken, kâbus hemen hemen her çocukta sık olmayarak görülebilen bir durumdur.

GECE TERÖRÜ ESNASINDA NELER YAPILMALIDIR?

Gece terörü aile içinde paniğe neden olan, korkunç bir durumdur. Çocuk çığlık atmakta, elini kolunu sağa sola savurmakta ve her türlü telkine kapalı bir durumda, cevap vermemektedir. Aileye düşen bunun birkaç dakika süren bir olay olduğu ve biteceğini bilerek sabırla beklemek, o sırada çocuğun hareketler nedeni ile kendine zarar vermesini engellemektir. Bu süreç geçtikten sonra çocuk zaten uykuya yeniden dalacaktır, bu nedenle çocuğu uyandırma gayreti içinde olunmamalıdır. Zaten uyandırılmak istense bile çocuk uyanmayacaktır, uyandırılabilse bile sersem ve kendinde olmayacaktır.

Gece terörü eğer çok çok sık değilse tedavisi gereken bir durum değildir. Ancak uyku korkusunu artıran faktörlerin giderilmesi yararlı
olur. Bunlar, çocuğun okul stresi, doğacak olan kardeşe ait tedirginliklerinin giderilmesi, aşırı okul veya sportif yorgunluktan kaçınılması gibi basit önlemlerdir.

Bu durumun önüne geçmek için;

Çocuğunuzun uyuyabileceği stressiz bir ortam sağlayın.
Çocuğun konfor düzeyine göre odanın aydınlatılmasını ayarlayın.
Düzenli bir uyku programı ayarlayın ve ona sadık kalın.
Uyumadan önce sıcak bir banyo yapılması da faydalı olabilir.

Yemek ve uyku saatlerinin de düzenli olmasına özen gösterin.
Yatmadan önce bir kaç yudum ılık süt veya papatya çayı içirin.
Uykuya yatırırken ona sarılın.Sakinleştirip normal uykuya dönmesine yardım edin:

Huzursuz taşkın uykudan sakin uykuya geçirmek için soğukkanlılığınızı koruyup şunları yapın:
Ellini tutup yumuşak bir şekilde sarılarak defalarca onu sakinleştirici sözler söylemelisiniz. Uyandırmaya çalışmayın, terör sırasında bebekler uyanmazlar.

O sırada ışık açık olsun ki karanlıkta gördüğü anne babasını tanıması, gölgeler ve kâbustan ayırt edebilmesi mümkün olsun.

Aynı uyur gezerlikte olduğu gibi, o sırada ortaya çıkabilecek kaza ve yaralanmalardan korunması için önlem alınmalıdır. Gece terörü
sırasında çarpma, yataktan düşme, takılarak düşme, camdan düşme, koşarak duvara çarpma, merdivenden yuvarlanmaya daha fazla
rastlanmaktadır.

HERHANGİ BİR TEDAVİSİ VAR MI?

Uzm Dr.Erdem UZUNOĞLU’na göre terör esnasında;

*Salya akması, kas krampları vs varsa,
*Her uyanma ve kabus nöbeti 30 dakikadan uzun sürüyorsa,
*Gün içinde de korku ve kabusları oluyorsa çocuk psikiyatrına danışabilirsiniz.
*Gece terörü tehlikeli bir hastalık olarak sınıflandırılmıyor olsa da, bir çocuk doktoru ile konuşmak faydalı olacaktır.Ayrıca çocuk
büyüdükçe bu durum azalmaktadır. Ancak bazı durumlarda doktor ilaç önerebilir.
*Gece terörü çocuklar büyüdükçe geçen bir olaydır.Bu nedenle aileler için çok endişe gerektiren bir durum olmamalıdır. Bu saldırılar
büyük oranda yorgunluk kaynaklı olduğu için, basit ipuçları onlardan kurtulmak için çok faydalıdır.