Güncelleme Tarihi:
Uzm. Dr. Yeşim Abanoz epilepsi hakkında merak edilenleri anlattı: Nöbet sırasında hastada geçici bilinç kaybı veya farklı özelliklerde belirtiler görülmektedir. Kişinin tek bir nöbet geçirmesi, epilepsi hastası olduğu anlamına gelmemekte birlikte, dikkatli bir nörolojik değerlendirme yapılmalı ve düzenli olarak takip edilmelidir. Hastalığın sık görüldüğü yaşlarda (özellikle kişinin kendini ifade etmekte zorlanabildiği çocukluk çağında) anne ve baba başta olmak üzere yakın çevredekilerin gözlemleri teşhis için önemli rol oynamaktadır. Epilepsi nöbetleri, güçlükle saptanabilen sadece gözlerin dalması şeklinde olabileceği gibi; ağız şapırdatma, kötü koku duyma, tuhaf hisler yaşama, baş dönmesi, baygınlık hali, anlamsız hareketler yapma, ani sıçrama, vücudun belli bir bölgesinde ya da tüm vücutta titreme, kasılma şeklinde de gözlemlenebilir.
EPİLEPSİ NEDENLERİ NELERDİR?
Epilepsi hastalığının nedenleri çok çeşitlidir. Gelişen tanı yöntemlerine karşın hastalığın sebebini ortaya koyamadığımız bir grup hasta da bulunmaktadır. En sık karşılaşılan nedenler arasında şunlar bulunmaktadır:
- Beyin dokusunun gelişimsel bozuklukları
- Kalıtımsal hastalıklar ve genetik nedenler
- Hipokampal skleroz (Ör: Meziyal Temoral Skleroz)
- Beyin tümörleri
- Hipoksik-iskemik beyin hasarları
- Santral sinir sistemi enfeksiyonları (Ör: Menenjit, Herpes Ensefaliti)
-İmmun aracılı inflamasyonlar
-Travma (Ör: Kafaya alınan darbeler, trafik kazaları)
EPİLEPSİ TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ?
Epilepsi tedavisi, nöbetlerin oluşmasını önlemeye yöneliktir. Bu nedenle çoğunlukla belirli bir dönem ya da bazen ömür boyu yakın düzenli takip gerekmektedir. Birçok hasta tamamen tedavi edilebilmekte ve nöbetler kontrol altına alınabilmektedir. Tedavi başarısının düşük olduğu ve altta yatan hastalığın doğası gereği kötü seyreden yüzde 20-25 oranında bir grup hasta da vardır. Tedavi başarısını belirleyen en önemli faktör, epilepsinin nedeninin ve tipinin ortaya konmasıdır. Rolandik epilepsi denilen tipte nöbetlerin belirli bir yaşta sonlanması beklenirken, juvenil miyoklonik epilepsi tipinde ise ömür boyu ilaç kullanımı gerekebilmektedir. Beyinde bir tümöral veya yapısal oluşum sonucu ortaya çıkan nöbetler, yapılan başarılı bir cerrahi sonrası tamamen ortadan kalkabilmektedir.
GÜNLÜK YAŞAMDA EPİLEPSİ HASTALARINA ÖNERİLER NELERDİR?
- Nöbetleri kontrol altında olan bir hastanın normal yaşamını sürdürmesinde hiçbir engel yoktur. Ancak mesleki riskler konusunda (sürücü, pilot, dalgıç, inşaat sektörü, vardiyalı çalışma gibi) uyarılmalıdır.
- Açlık ve uykusuzluk epilepsi nöbetleri için tetikleyici olabilmektedir. Düzenli yemek yeme ve uyku alışkanlığı edinilmesi bu açıdan önemlidir.
- Epilepsiye özgü bir beslenme şekli ya da spor önerisi yoktur. Ancak, sağlıklı bireylerde olduğu gibi hastaların dengeli beslenmesi ve düzenli spor yapması desteklenmelidir.
- Ateşli hastalıklar uygun şekilde tedavi edilmeli, enfeksiyonlardan korunmak için dikkat edilmelidir.
- Bazı ilaçların nöbetleri tetikleyici etkisi nedeniyle herhangi bir ilaç kullanmaya başlamadan önce hekime danışılması gerekmektedir.
- Alkol ve uyuşturucu madde kullanımının epilepsi hastalarında nöbetleri tetikleyebileceği unutulmamalıdır.