Güncelleme Tarihi:
Ejder meyvesi, bilimsel anlamda Hylocereus cinsi çeşitli kaktüs türlerinin tatlı pitaya olarak adlandırılan meyvesidir. En önemlisi ve yaygın olanı da Hylocereus cinsinden olanlardır. Ancak bu cinsin yanında dünyada çeşitli halklarca Stenocereus ekşi pitaya cinsinden kaktüs türlerinin meyvesi de bu adla bilinmekte ve çeşitli ülkelerde bu türün meyveleride kültür olarak yetiştirilmektedir. Dahası bir kısım bilim insanları Hylocereus cinsinin bağımsız bir cins olarak değil, Stenocereus ailesi içerisinde göstermektedir. Buna ilaveten Perulularca (Cereeae) cinsi nadir bulunan Peru elma kaktüsü (Cereus repandus), da pitaya adıyla tanınmaktadır.
Hylocereus türü ejder meyvesi üreten kaktüslerin anavatanı Meksika, Orta Amerika ve Güney Amerika dır. Ayrıca Asya'da Endonezya, Güney Cava, Tayvan, Vietnam, Tayland, Filipinler, Sri Lanka, Malezya, yeni olarak Bangladeş 'de üretimi yapılmakta ve kültür türleri yetiştirilmektedir.. Ayrıca Okinawa, Hawai, İsrail, kuzey Avustralya ve Güney Çin'de de yetiştirilmektedir. Son yıllarda Türkiye'nin Mersin ilinde az miktarda üretilmeye başlamıştır.
Ejder meyvesi, sadece geceleri çiçek açar. Büyük beyaz kokulu çiçekleri tipik şeklinden ötürü ay çiçeği veya gecenin kraliçesi olarak da anılır. Tatlı pitayalar krem gibi bir etli kısma ve lezzetli bir tada sahiptir. Ayrıca, bahçe bitkisi olarak dışarıda, salon çiçeği olarak da evlerde yetiştirilmektedir.
EJDER MEYVESİ NASIL YENİLİR?
Tüketimi için Ejder meyvesi kesilir ve etli yüzey açığa çıkarılır. Meyve dokusu siyah ve çıtır tohumlarının varlığı nedeniyle kiviye benzetilir. Etli kısım çiğ olarak yenebilir ve hafif bir tatlılık verir kalori yönüde azdır.
Pitayanın damak temizleme haricinde güçlü tad içeren meyvelerle birlikte yenmemesi tavsiye edilir. Tohumları etli kısımla birlikte yenir, çıtır, fındık gibi bir tad verir. Lipidler yönünden zengindir, fakat ancak çiğnenirse hazmedilebilir.
Pitaya meyve suyu ya da şarap yapımında ya da diğer içecekleri tadlandırma, tad sağlamak için kullanılabilir.Çiçekleri yenilebilir veya çayı yapılabilir. Meyvenin kabuğu kesinlikle yenmez ve eğer çiftliklerde üretilmişse pestisitlerle kirletilmiş bile olabilir.
Kosta Rika'da çok fazla kırmızı etli pitaya yemenin pseudohematuriaya (yalancı idrarda kanamayı düşündüren kırmızı renk oluşumu) neden olduğu tespit edilmiştir.
EJDER MEYVESİNİN BESİN BİLGİLERİ
100 g olgun pitaya'nın (bunun 55 gramı yenebilir) günlük besin değerleri aşağıdadır :
Su 80-90 g
Karbonhidrat 9-14 g
Protein 0.15-0.5 g
Yağ 0.1-0.6 g
Lif 0.3-0.9 g
Kül 0.4-0.7 g
Kalori: 35-50
Kalsiyum 6–10 mg
Demir 0.3-0.7 mg
Fosfor 16 – 36 mg
Karoten (Vitamin A) traces
Tiyamin (Vitamin B1) traces
Riboflavin (Vitamin B2) traces
Niasin (Vitamin B3) 0.2-0.45 mg
Askorbik asit (Vitamin C) 4–25 mg
Bu değerler kültür cinsleri,türleri ve yetiştirme şartlarına göre değişiklik gösterebilir.
EJDER MEYVESİNİN FAYDALARI
Ejder meyveleri, içerdikleri vitaminler, minareller ve lifli yapısı nedeniyle birçok faydası sayılmaktadır. Genelde kırmızı kabuklu pitayalar C vitamini kaynağıdır. Pitayalar lif ve mineral yönünden zengindir, örneğin fosfor ve kalsiyum. Genelde kırmızı pitayalar bu yönden zengin olarak bilinir, sarılar bunun arkasındadır. Tohumlar çoklu doymamış yağ asidi yönünden zengindir ve genelde kırmızı ejder meyveleri çok az doymuş yağ asidi içerir.
Pitayalar ayrıca önemli miktarda fitoalbumin, antioksidan, kanseri önleyici serbest radikaller içerir.