Dolaşım sistemi nedir? Dolaşım sistemi organları ve hastalıkları nelerdir?

Canlılar, yaşamlarını sürdürdükleri ortamdan almış oldukları oksijen, besin, mineral ve karbondioksiti vücutta yeni madde sentezinde ve enerji üretimlerinde kullanırlar. Yaşamsal faaliyetler sonucu oluşan atık maddelerin de dışa atılmasını yürüten yine dolaşım sistemidir.

Dolaşım Sistemi Nedir?

Canlıları oluşturan en küçük yapı birimleri için gerekli olan besin ve oksijeni taşıyan ve bu küçük yapı birimlerinde açığa çıkan amonyak ve karbondioksitin boşaltım organlarına taşınmasını görevini yerine getiren sistemlere dolaşım sistemi denmektedir.

Dolaşım Sistemi Görevleri Nelerdir?

1) Vücutta bulunan tüm yapı birimlerine besin ve oksijen götürmek.

2) Vücutta bulunan yapı birimlerince açığa çıkarılan atık maddeleri ve karbondioksiti boşaltım sisteminde bulunan organlara taşımak.

Dolaşım Sistemi Organları Nelerdir?

İnsan vücudundaki dolaşım sistemini oluşturan birimler üç ana başlık altında incelenmektedir. Bu birimler:

- Kalp

- Damarlar

- Kan

Kalp: Vücutta göğüs boşluğu kısmında bulunur. Tam konumu ise vücutta bulunan iki akciğer arasındadır. Her insanın kalp büyüklüğü yumruğu kadardır. Kalp, yapısı gereği kalp kaslarından oluşmuştur. Kalbin ana görevi ise vücuda kan pompalanması işlemini yapmasıdır. Kalpten pompalanmak suretiyle dağılmakta olan kan, vücutta bulunan küçük yapı birimlerine oksijen ve besin taşımaktadır. Bu yapı birimlerinde yaşamsal faaliyetler sonucu açığa çıkan atık maddeler ve karbondioksiti alarak boşaltım sistemi elemanlarına taşır.

Kan Damarları: Kanın vücutta ilerlemesi damarlar aracılığı ile gerçekleştirilir. Kan damarlarımız toplamda 3 çeşitten oluşur:

1) Atardamarlar: Pompalanan kanı kalpten alır ve vücuda taşır. İnsan vücudunda en büyük atardamar AORT'tur.

2) Kılcal Damarlar: Toplardamarlar ve atardamarlar arasında yer almaktadır.

3) Toplardamarlar: Kanın kalbe ulaşmasını sağlayan damarlardır.

Nabız: Kalbin her kasılmasında gerçekleşen atardamara yapmış olduğu vuruş etkisine nabız denmektedir. Vücudumuzda nabız, damarlar üzerine hafif bir şekilde bastırılarak sayılabilmektedir. Erişkin insanlarda nabız sayısı bir dakika için ortalama 70 ile 80 atım arasındadır. Nabız, boyunda ve bileklerde daha kolay hissedilebilmektedir.

Tansiyon: Kanın atardamar duvarlarına yapmış olduğu basınca tansiyon denir. Vücuttaki kan basıncı atardamar aracılığı ile ölçülür. İki şekilde gözlemlenir. Bunlar, büyük tansiyon ve küçük tansiyondur.

Kanın Yapısı: Damarlar içerisinde dolaşan, oksijen, besin ve gerekli olan tüm maddeleri kalpten alarak yapı birimlerine ileten, yapı birimlerinde oluşan atıkları ve karbondioksiti boşaltım sistemi elemanlarına götüren, kırmızı renge sahip sıvıdır. Kan, iki bölümden meydana gelir. Bunlar:

1) Kan Plazması: Su, karbonhidrat, mineral, yağ, vitamin, protein ve atık maddelerin bulunduğu, sarı renkli kısımdır.

2) Kan Hücreleri: 3 çeşit kan hücresinden meydana gelir. Bunlar; alyuvarlar, akyuvarlar ve kan pulcuklarıdır.

Dolaşım Sistemi Hastalıkları Nelerdir?

- İnme (Felç)

- Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) Hastalığı

- Kalp Yetmezliği Hastalığı

- Taşikardi ve Kardiyak Ritim Bozukluğu Hastalıkları

- Şok

- Damar İltihabı (Vaskülit)

- Toplardamar Genişlemesi (Varis)

- Hemoroit (Anüs Toplardamarı Genişlemesi)

- Anemi (Kansızlık): Kan hücrelerinden alyuvarların sayısının azalması.

- Lösemi (Kan Kanseri): Kan hücrelerinden olan akyuvarların ihtiyaç olandan daha fazla ve kontrolsüz bir şekilde çoğalması.

- Kalp Romatizması: Kalp kapakçıklarında görülen iltihaplanma.

- Damar Sertliği: Atardamarların yüzeylerinin fazla yağ ve tuzlar sebebi ile esnekliğini kaybetmesi.

- Buerger: Kol ve bacaklarda meydana gelen atardamarların iltihaplanması.