Doğum kontrol için kullandığınız yöntemlere dikkat edin

İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Faruk Buyru , insanların istedikleri zaman istedikleri sayıda çocuk sahibi olmaları için bir takım doğum kontrol yöntemlerine ihtiyaç duyduklarını kaydediyor.
İstedikleri zaman gebe kalabilmek ve bunun farkındalığını artırmak için böyle bir gün belirlenmiş. Doğum kontrolü uygulanmadığında otaya çıkan istenmeyen gebelikler aslında tüm gebeliklerin yüzde 25 -30 gibi bir bölümünü oluşturuyor. İstenmeyen bir zamanda gebelik oluşması hem ailevi açıdan hem toplumsal açıdan bir takım problemlere yol açabiliyor. Prof. Dr. Buyru bunun sonucunda arzu edilmeyen kürtaj yöntemine başvurulduğunu ifade ediyor. "Kürtaj kadının sağlığını olumsuz etkileyen bir yöntem. Aile planlaması ya da doğum kontrol yöntemi değildir. Ancak zorunlu durumlarda başvurulması gereken bir yöntem."

KÜRTAJDA ENFEKSİYON İHTİMALİ VE KANAMA RİSKİ VAR

İstenmeyen gebelikler nedeni ile kürtaja başvuran kadınların sayısında bir artış ortaya çıkıyor. Kürtaj bir doğum kontrol yöntemi değildir, altını çizerek söylüyorum ve kadın sağlığını olumsuz etkileyen bir işlemdir. Hiçbir kadın güle oynaya kürtaj olmaz. İstenmeyen bir gebelik ortaya çıktığında hekim açısından da hasta açısından da üzülerek uygulanan bir yöntem. Sağlık Bakanlığı’nın verilerinde de anlaşılacağı gibi önceki yıllara göre, spiral ve doğum kontrol ilacının kullanımında bir azalma var. Kürtaj sayısında bir miktar artma söz konusu." Prof. Dr. Faruk Buyru, birden fazla kürtaj olduğunda ya da kürtaj sayısı arttığında rahim içinde yapışıklık olma ihtimalini arttığını kaydediyor, "Kürtaj sonrasında enfeksiyon ihtimali ve kanama riski artar. Yine çok nadir görülse de rahimde delinme, kadın yaşamını tehdit edici , özellikle yasal olmayan büyük gebeliklerin sonlandırılması sonucunda anne yaşamını tehdit edecek bir takım riskler de ortaya çıkabilir."

GÜVENİLİR DOĞUM KONTROL YÖNTEMLERİ KULLANILMALI

Prof. Dr. Faruk Buyru, çiftlerin güvenilir bir doğum kontrol yöntemi ile korunması ve bunu bıraktıktan sonra da sağlıklı bir şekilde gebelik ve çocuk sahibi olmalarını arzu ettiklerini kaydediyor. Doğum kontrolünde geleneksel yöntemler var. Bunlar hiçbir zaman gerçek doğum kontrol yöntemi değildir ve koruyuculuğu da tartışılır. Her zaman istenmeyen bir gebelik ile karşı karşıya kalmaları sözkonusu olabilir.Burada üzülerek belirteyim ki ülkemizde en sık başvurulan yöntemler bunlar. Güvenilir yöntem deyince en çok kullanılması gereken doğum kontrol ve spiral uygulanmasıdır. Doğurganlığını tamamlamış çiftlerde tüplerin bağlanması da olabilir. Bunlar yüzde yüze yakın oranda gerçekten korunma sağlayan yöntemlerdir. Ama nedense korkular nedeni ile ilaçların yöntemlerin bir takım yan etkileri nedeni ile çiftler ya bu yöntemlere hiç başvurmuyorlar ya da başvurduktan sonra yarıda bırakıp geleneksel yöntemlerle korunmayı amaçlıyorlar, bu nedenle istenmeyen gebelikler ortaya çıkabiliyor.

SPİRAL VE DOĞUM KONTROL HAPI ETKİLİ BİR YÖNTEM

Prof. Dr. Faruk Buyru, spiral ya da doğum kontrol hapı kullananlarda gebelik oranının yüzde 1’in altında olduğunu ifade ediyor.

Oran olarak bakacak olursanız, Türkiye’de doğurganlık çağındaki kadınların yüzde 5 kadarı doğum kontrol hapı kullanıyor. Bazı toplumlarda bu rakam yüzde 50’lere çıkabiliyor. Örneğin Almanya’da çok sık kullanılıyor. İran ve Mısır’da bile bizden daha çok doğum kontrol hapı kullanıldığını söylemek mümkün. Spiral kullanma oranı biraz daha fazla. Biraz daha uzun süreli korunma sağladığı için. Ama o da istenilen oranlarda değil. Prof. Dr. Faruk Buyru, doğum kontrol yöntemi olarak, hangi yöntemin hangi kişiye uygun olduğunun belirlenmesi için kadın doğum hekimi ile ya da aile hekimi görüşmesi gerektiğini kaydediyor. Tabi bir takım ön koşulları var, geçirmiş olduğu hastalıklar , aileden gelen bir takım hastalık riskleri bunların hepsini gözönüne alıp ona başvurmak gerekir.

"KISIRLIK ORANINI ARTIRMIYOR"

Doğum kontrol haplarının çok da sık olmayan damar tıkanmaları 10 binde 5’lik , 10’luk rakamlarda görülen yan etkileri var. Toplumda kullanılmamasının nedeni acaba bıraktıktan sonra çocuk sahibi olabilir miyim kısırlık yapar mı veya kanser riskini artırır mı diye düşündüklerinden. Fakat bunun cevabı artık bugün net olarak veriliyor. Doğum kontrol yöntemi olarak hap kullanılması kısırlık oranını artırmaz kanser riskini artırmaz, tam tersine rahim içi ve yumurtalık kanseri gibi bir takım hastalıklar doğum kontrol hapı kullananlarda çok daha az görülüyor.

"ERTESİ GÜN HAPI" İYİ BİR YÖNTEM DEĞİL

Prof. Dr. Faruk Buyru, Türkiye’de ertesi gün haplarının da kullanıldığını belirtiyor. Bu yöntem ilk 72 saat içinde korunma sağlayabiliyor. Ne kadar geç uygulanırsa koruyuculuğu o kadar azalıyor.Yan etkileri doğum haplarından çok daha fazla. Ertesi gün hapları adet düzensizliği, bulantı gibi yan etkilerin yanı sıra, doğum kontrol hapı kadar güvenilir bir yöntem de değil. Hele ayda 1’den fazla kullanılacaksa bu önerilecek bir yöntem değil. Ayda en fazla 1 kere kullanılmalı. Güvenilir olmadığının da altını çizmek gerekiyor ertesi gün haplarının. Çünkü yüksek düzeyde hormon içeriyorlar , buna bağlı olarak yan etkileri fazla olabiliyor.