Dermatolog Dr. Neslihan Dolar yazdı: Sedef bulaşıcı değil

İSMİNİ KABUĞUNUN RENGİNDEN ALAN HASTALIK

Sedef, deride tipik olarak keskin sınırlı kırmızı alanlar üzerinde yerleşmiş, parlak, beyaz kepekler ile kendini gösteren tekrarlayıcı kronik bir deri hastalığıdır. Bu kepeklerin rengi, sedef renginde olduğundan halk arasında bu hastalığa ‘sedef hastalığı’ adı verilmiştir. Normalde deri yaklaşık 1 ayda kendini yenilerken, sedef hastalığında bu süre birkaç güne kadar inmiştir ve ölü deri hücrelerindeki artış kalın tabakalar oluşturmakta ve tabakalar kepek ve kabuk olarak dökülmektedir.

BELİRTİLERİ NELER?
Belirtiler daha çok diz, dirsekler, kuyruk sokumu gibi sürtünmeye fazlaca maruz kalan alanlarda görülmektedir. Saçlı deri de sık olarak tutulur. Sedef hastalığında tırnaklarda değişik belirtiler görülür. Genellikle tırnak değişiklikleri deri lezyonlarına eşlik etse de deri belirtileri olmadan tırnak tutulumu da görülebilmektedir.
Tırnak yüzeyinde toplu iğne başı gibi çukurcuklar, tırnağın yatağından ayrılması, tırnakta kalınlaşma, tırnağın altında sarı yağlı leke gibi görünüm ya da tırnağın doğal görüntüsünün tamamen bozulduğu durumlar olabilir. Tırnak tutulumu eklem hastalığının habercisi olabilir.

KİMLERDE GÖRÜLÜR
Sedef hastalığı, toplumda sık görülen bir sağlık problemidir. Sedef hastalığının kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik olarak yatkın bireylerde çevresel faktörlerin etkisiyle bağışıklık sisteminin sıra dışı olarak çalışmasıyla ortaya çıkar. Ailesel yatkınlığı olan kişilerde daha sık görülür. Psikolojik gerginlikler ve sıkıntılar hastalığın ortaya çıkışında önemli rol oynamaktadır. Hemen her yaşta görülebilmesine rağmen 15-35 yaşları arasında daha sık rastlanmaktadır.
Sedef hastalığı kesinlikle bulaşıcı bir hastalık değildir. Kişiden kişiye, ortak eşyaların kullanımı veya direkt temasla asla bulaşmaz zira bu hastalık kişinin kendi hücrelerini ilgilendiren yapısal bir hastalıktır.

TEDAVİSİ VAR!
Sedef hastalığı kronik bir hastalık olmakla beraber elbette ki tedavisi vardır. Hatta birçok tedavi seçeneği vardır. Tedavilerin amacı, belirtilerin ortadan kaldırılması ve alevlenmelerin önüne geçilmesidir. Hastalık zaman zaman şiddetlenir zaman zaman belirtilerde azalma gözlenir. Deri yüzeyine zarar veren çeşitli durumlar; kaşınma, kesikler, yanıklar, yaralanmalar, aşırı güneşlenme, aşırı soğuk iklimler, stres, enfeksiyonlar, genel sağlık durumundaki bozukluklar da hastalığı alevlendirebilir.

SEDEF HASTALIĞINA İYİ GELEN ÖNERİLER

Sedef hastalarının stresten uzak durması, iyi beslenmesi, düzenli uyuması, alkol-sigara kullanmaması, spor yapması ve gereksiz ilaç kullanımından kaçınması gerekir.
Tedavi için öncelikle cildin kuruması engellenmelidir. Ayrıca kızarıklığa ve kalınlaşmış belirtilere yönelik çeşitli krem ve merhemler kullanılır. Ağızdan verilecek kaşıntı giderici haplar da tedaviye yardımcıdır. Ayrıca hastalığın alevlenmesine yol açan nedenlere yönelik tedaviler uygulanmalıdır. Yaygın durumlarda ise daha farklı ilaçlar ve fototerapi denilen özel lambalar ile tedavi de iyi sonuçlar vermektedir. Haftada bir kişinin evde kendi kendine uygulayabildiği iğnelerle de ciddi iyileşmeler sağlanabilir.
Son 10 yıldır kullanılmaya başlanan biyolojik ajanlar da sedef hastalığının yıllarca baskılanmasını ve belirtilerin neredeyse tamamen ortadan kaldırılmasını sağlamaktadır. Ancak tüm bu tedavilerden hangisinin sizin için uygun olduğunun belirlenmesi ve tedavi seçimi için cilt hastalıkları uzmanı yani dermatologlara başvurmanızı öneririm.