Depresyona dikkat

-  ABD’de başlama yaşı kaç?
Okula başlama yaşı Amerika’da da uzun süre tartışılmış bir konu. Ama tartışma, araştırmalar üzerinden yürüyor. Politik bir mesele değil. Araştırmalara göre de bir çocuğun birinci sınıfa başlamasının 6 yaşından önce olmaması gerektiği sonucuna varılıyor.
-  Kriterler ne?
Yale Üniversitesi’nden Arnold Gesell, gelişim açısından hangi yaşlarda ne gibi normların beklendiğini tespit ediyor. Başlıca 3 kriter çıkıyor ortaya: Fiziksel, kognitif ve dil gelişimi. Beynin ortalama bir gelişim düzeyine ulaşmış olması gerektiği, çocuğun öğrendiğini anlaması, kendi düşünce tarzıyla birleştirmesi etmesi ve anladığını ifade edebilmesi ölçü oluyor.
-  Ya okulöncesi eğitim?
Araştırmalarda okulöncesi, anaokulu gibi programlarda deneyimi olan çocukların çok daha başarılı oldukları görülüyor. Sadece öğrenim devresinde değil, yetişkin hayatlarında, iş yaşamlarında da... Okulöncesi eğitim demek, çocuğun 6 yaşında başlayacağı birinci sınıfta göreceğinden farklı bir eğitim demektir.
-  Okulöncesi ne zaman başlar?
2 yaşında da 5 yaşında da başlar. Ne zaman olursa. Ona karışamazlar, katılma kararını veren anne ve babadır. Zorunlu eğitimde ise çocuğun yaşını doldurup doldurmadığına öğretim kuruluşları çok sıkı dikkat eder. Bazı okul sistemleri, 6 yaşına sene sonunda girenleri dahi kabul etmez. Uygulamalar bu kadar kararlıdır. Çocuğun gelişimi açısından ortalama 72 ay çok kritiktir. Sistemin bazı yerlerde sağladığı esneklikle bu en fazla 68-69 ay olabilir. Daha fazla asla değil.
-  Peki müfredat değişirse?
Eğer müfredatı değiştireceğim ve ben 1. sınıfta okulöncesi eğitim vereceğim derseniz, işleri sadece daha karmaşık bir hale getirirsiniz. Bu küçük yaşlarda çocuk yıllar sürecek bir öğrenim dönemine hazır hale getirilmeli. Ruhsal, sosyal, dil ve kognitif gelişimleri zamanlı bir yöntemle stimüle edilen çocukların, hayat boyu öğrenimde çok daha başarılı olduğunu yapılan bütün araştırmalar teyit ediyor.
-  Ya öğretmenlerin vasıfları?
Okulöncesi eğitimdeki öğretmenlerin erken çocuk gelişiminde üniversitelerde özel olarak eğitilmiş kişiler olmaları gerekir. Çocuklar ne kadar küçükse, öğretmenin o kadar çok uzmanlığa ihtiyacı vardır. Genel öğretim görmüş olan ilkokul öğretmeni başlangıç sınıfları için yeterli olamaz. Uzman öğretmenlerin başlıca amaçlarından biri çocukları rahat bir ortamda, gelişim dönemlerine uygun bir metot ve davranışla eğitmektir.
-  Çocuk okula erken başlarsa?
Araştırmalara göre, çocuğu eğitime fazla erken başlattığınızda, önce çocuğun gerginliği artıyor. Böylece okula karşı direnç göstermeye başlıyor. Bu da ruhsal bozukluklar ortaya çıkarıyor. Depresyon, çocuğun asileşmesi gibi. Bu bozukluk başladığı zaman da gider. Yetişkin hayatına bile yansır. Zincirleme reaksiyon, deriz biz.
-  Akademik başarısı nasıl etkilenir?
Akademik başarı elbette düşer. Birinci sınıftayken çocuğa ikinci sınıf müfredatı verirseniz, kognitif açıdan zorlarsınız ve sonuç alamazsınız. Ezberle öğretirsiniz. Ama çocuğun bunu kendi düşüncelerine entegre etmesini sağlayamazsınız. Önemli olan, başlangıçta doğru adımı atmaktır. İleride çocuğun öğrenime karşı tutumunu da bu belirleyecektir. Çocuk gelişimi çok süratli olduğundan, çocuğun gelişim devresine uygun hazırlanması gerekir.
-  Ne yapmalı?
Bu aşamada çocuk psikiyatri uzmanları, çocuk psikologlar ve danışmanlara verilecek tek tavsiye, gelişim yönünden erken öğretim uygulanan çocukları yakından izlemeleri ve olumlu ya da olumsuz etkileri araştırıp sonuçları mutlaka akademik ortamda tartışmalarıdır. Çocukların okuldaki davranışlarını takip etmede danışmanlara çok iş düşüyor. Bulguları aile ve uzmanlarla paylaşmaları ve aileleri uyanık olmaya sevk etmeleri gerekiyor.