Güncelleme Tarihi:
Bilişsel terapi üzerine yazılmış kitaplardan bazıları şunlardır:
1- M. Hakan Türkçapar - Bilişsel Davranışçı Terapi - Temel İlkeler ve Uygulama
2- Robert L. Leahy - Bilişsel Terapi ve Uygulamaları
3- Frank M. Dattilio - Çocuklarda ve Ergenlerde Bilişsel Terapi
4- Berni Curwen - Kısa Süreli Bilişsel Davranışçı Terapi
5- Rachel Griffiths - Yeni Başlayanlar İçin Bilişsel Terapi
Bilişsel Terapi Nedir?
Bilişsel terapi, duygu ve davranışlardan çok düşüncelerin ön plana çıkarıldığı bir terapi yöntemidir. Bu yönteme göre kişinin davranışlarını belirleyen en önemli faktörlerin başında düşünme biçimleri gelir. Bunun dışında inançlar, önyargılar ve tutumlar da kişinin yaşamını derinden etkileyen unsurlar arasında yer alır.
Seanslarda kişinin meselelere ele alış biçimleri ve seçimleri sistemli bir şekilde analiz edilir. Çünkü bu terapi yöntemine göre belli başlı düşünme kalıpları ve paradigmalar kişinin tüm yaşamını olumlu ya da olumsuz yönde etkiler. Terapinin temel amacı kişinin belli başlı konulardaki düşünce biçimlerini değiştirmek ve daha olumlu bir noktaya taşımaktır
Bilişsel Terapi Ne İşe Yarar?
Bilişsel terapi, bireyin hem özel hem de sosyal yaşamında sorunlara yol açan tutum ve görüşlerini değiştirmesini, yaşadığı deneyimlere daha nesnel ve pozitif yaklaşmasını ve kendisiyle barışık olmasını sağlar. Mutsuzluğa ve öz yıkıma neden olan düşüncelerin yerine daha yapıcı ve rasyonel fikirlerin ortaya çıkması hedeflenir. Kişinin çocukluğunda ve ilk gençliğinde edindiği düşünce ve davranış kalıpları sorgulanır.
Bilişsel Terapi Teknikleri Nelerdir?
1- Görev Verme:
Terapi uygulayan kişi danışana özel yaşamında yapması gereken belli başlı görevler verir. Görevlerin amacı, danışanın korktuğu ya da ön yargıyla yaklaştığı olgulara karşı daha şeffaf olmasını sağlamaktır. Danışanın hedeflerini gerçekleştirmesi açısından da önemli olan bu görevler, kişiden kişiye değişir.
2- Aktiviteler:
Danışanın yaratıcılığını ortaya çıkaran, düşünce biçimlerini ve tutumlarını değiştiren aktiviteler hazırlamak da bilişsel terapide en çok uygulanan yöntemlerden biridir. Günlük tutmak, resim çizmek, fotoğraf çekmek, kısa hikayeler yazmak günlük olarak yapılan aktiviteler arasında yer alır.
Bunun dışında danışanın mevcut problemlerine göre, kendisine çeşitli aktiviteler önerilebilir. Örneğin seyahate çıkmak, kamp yapmak, yeni insanlarla tanışmak, dil öğrenmek, evcil hayvan beslemek.
3- Düşüncelerini ve gözlemlerini kaydetme:
Psikoterapist, danışandan günlük olarak düşüncelerini ve gözlemlerini kaydetmesini isteyebilir. Bundaki temel amaç bireyin kendisini tanıması, iç dünyasına Işık tutması ve kendi kendini sorgulamasını sağlamaktır. Günlük olarak kaydedilen düşünceler periyodik aralıklarla okunarak bireyin kendisiyle yüzleşmesi sağlanır.
4- Canlandırma:
Hem ülkemizde hem de dünya genelinde en çok uygulanan bilişsel terapi yöntemlerinden bir diğeri de canlandırmadır. Kişinin sosyal yaşamında yapmaya çekindiği ya da korktuğu şeyler terapi esnasında canlandırılır. Canlandırmanın temel amacı, kişinin karşılaşabileceği tüm tepkilere ve durumlara göre nasıl davranması gerektiğini ortaya çıkarmaktır
Bilişsel Terapi Kimlere Uygulanır?
Bilişsel terapi çocuklara, ergenlere ve yetişkinlere uygulanabilen çok yönlü bir terapi yöntemidir. Anksiyete bozukluğu ve depresyon tedavisinde de sıklıkla uygulanan bu terapiler genelde 3 - 4 seans sürer. Seansların süresi ise 40 dakika ile 1 saat arasında değişir.
Bu terapi son yıllarda madde bağımlılığı ve obsesif kompulsif bozukluğu tedavisinde de uygulanmaya başlanmıştır.