Bebeklere ek gıda ne zaman verilmeli?

Uzmanlar yeni doğan bir bebek için en uygun besinin anne sütü olduğunu söylüyor. Anne sütü yeni doğmuş bebeklerde, tüm besin öğeleri gereksinmelerini karşılaması, kolaylıkla sindirilebilmesi ve enfeksiyonlara karşı koruması açısından en önemli faktör. İlk 6 ayın arından anne sütü bebeklerde besin ögelerini tek başına karşılayamadığı için beslenme programlarına bazı eklemeler yapılabilir. İşte, bebeklerde ek gıda beslenmesi ve ek gıda zamanı ile ilgili bazı detaylar.

Bir toplumun geleceği sağlıklı bireylerin varlığı ile süreklidir. Çocukların sağlıklı olarak dünyaya gelmesi ve yetişmesi için annelerin gebe ve emziklilik döneminde, fetal gelişme, süt yapımı, besinlere olan gereksinmelerinin artması ve buna bağlı olarak yeterli ve dengeli beslenmeleri ve sağlıklarını korumaları konusunda bilinçlendirilmeleri gereklidir.

Yeni doğan bir bebeğe ilk 6 aylık dönemde sadece anne sütü verilmelidir.

ANNE SÜTÜNÜN YARARLARI NEDİR? 

*Her zaman sterildir, ısı derecesi idealdir.

*Besin ögesi bileşimi bebeğin gereksinmelerine uygundur.

*Koruyucu etmenleri içerir.

*Sindirime yardımcı aktif enzimler içerir (yağ sindirimi için lipaz)

*Enfeksiyonu önleyen ögeler içerir.

*Hormonlar ve büyümeyi sağlayan ögeleri içerir

*Anne sütü alan bebeklerde solunum yolu ve mide-barsak enfeksiyonları daha az görülür.

*Anne sütü verilmesi orta kulak iltihabı riskini azaltır.

*Anne sütü çene ve diş gelişimini sağlar.

*Bazı kronik hastalıkların oluşma riskini azaltır (tip I diyabet, çölyak hastalığı, obezite, koroner kalp hastalığı gibi).

*Alerjiye karşı koruyucudur ve bebeği pişikten korur.

*Bebeğin ruhsal, bedensel ve zihinsel gelişimine yardımcı olur.

*Ucuzdur, hazırlama sorunu gerektirmez.

*Anne ve bebeği arasındaki duygusal bağı güçlendirerek sevgi dolu bir ilişkiyi kolaylaştırır.

*Annenin sağlığını korur.

Emziren annelerde göğüs kanseri, yumurtalık kanseri, kemik erimesi ve kansızlık (anemi) oluşumu azalır. Anne sütü uterusun eski haline dönmesine yardımcı olur, anneyi aşırı kan kaybından korur.

EK BESİN NE ZAMAN VERİLMELİ?

Bebeğin sağlıklı büyüme ve gelişmesinin sağlanması uygun besinlerin verilmesi ile olanaklıdır. Anne sütü ilk 6 ay tek başına yeterli olmaktadır, ancak bu dönemden sonra bebeklerin gereksinmelerini tek başına karşılayamadığı için bebeklerin beslenme programlarına bazı eklemeler yapmak gerekmektedir. Anne sütünün tek başına süt çocuğunun enerji ve besin ögeleri gereksinmesini tam olarak karşılamadığı dönemde başlayan ve diğer yiyecek ve içeceklerin anne sütü ile birlikte verildiği sürece “tamamlayıcı beslenme” adı verilmektedir.

Tamamlayıcı beslenme anne sütünden erişkin birey beslenmesine geçiş dönemi olarak da adlandırılmaktadır. Bu dönemde bebek değişik tat, lezzet ve yapıda besinlerle tanışır. Tamamlayıcı besinler, geçiş besinleri (süt çocuğu için özel hazırlanmış besinler) ve aile yemekleri (ailenin diğer fertlerinin sofrada tükettiği besinler) olmak üzere iki grupta incelenmektedir. Tamamlayıcı beslenme ile birlikte emzirmenin sürmesi çocuk sağlığı açısından önem taşımaktadır. Uygun zamanda başlatılan ve kurallara uygun şekilde sürdürülen tamamlayıcı beslenme, bebeğin bir yaş civarında aile sofrasındaki yiyecekleri tüketebilecek olgunluğa ulaşmasını sağlar. Tamamlayıcı besinlere zamanında başlanmalı, besinler yeterli, güvenilir ve uygun olmalıdır. Tamamen veya kısmen anne sütü ile beslenirken enerji ve besin öğelerine gereksinmelerinin arttığı dönemde başlanmalıdır (altıncı ay). Büyüyen çocuğun gereksinimi olan enerji, protein ve diğer besin öğelerini karşılayacak oranda olmalıdır. Hijyenik olarak hazırlanıp uygun koşullarda saklanmalı, temiz kaplarda ve temizlik kurallarına uygun olarak servis edilmelidir Çocuğun açlık ve tokluk durumu, iştahı, beslenme şekli (kendi kendine, kaşıkla ezme veya püre olarak) ve öğün aralıkları (günlük beslenme sayısı) düşünülerek planlanmalıdır.

0-1 Yaş Döneminde Sakıncalı Besinler Çay, bitki çayları, bal, bakla gibi besinlerin süt çocukluğu döneminde verilmesi uygun değildir.