Bebek plasentası nedir, nasıl oluşur?
Güncelleme Tarihi:
Halk arasında bebeğin eşi olarak bilinen bebek plasentası, bebeğin ana rahmine girdikten doğuma kadar ona eşlik eder. Plasenta, bebeğin anne karnında ihtiyaç duyduğu hemen her türlü kaynağı sağlamakla görevlidir. İşte, bebek plasentası hakkında bilinmesi gerekenler…
Plasenta, anne ile bebek arasında pek çok kritik rol üstlenir. Plasentanın temel görevleri arasında gaz değişimini sağlamak, besinleri bebeğe getirirken, atık maddeleri bebekten alıp anneye taşımak ve bebeğin büyümesinde önemli rol oynayan bazı hormonları salgılamak yer alır.
Embriyonun rahim duvarı içine yerleşmesinden sonra hücrelerin bazıları ayrışarak bebeği oluşturur, diğer hücreler de plasentayı oluşturmak için farklılaşır. Plasentanın en kalın kısmı ortasıdır, kenarlara doğru incelir. Yaklaşık olarak 22 cm uzunluğunda ve 2- 3 cm kalınlığındadır. Ortalama 500 gr ağırlığındadır. Fetüs ile bağı 50-55 cm uzunluğundaki kordon ile sağlanır.
Plasenta, gebeliğin başlarında oluşmaya başlar. Plasenta ilk12 haftada gelişir.
Bebek plasentasının görevi nedir?
Gelişen bebeğin temel enerji kaynağı olan glikojen ve kolesterolün sentezi plasentada meydana gelir. Plasentadan salgılanan beta hCG, progesteron, insülin benzeri büyüme faktörü gibi hormonlar gebeliğin normal seyretmesinde önemli rol oynar.
Plasenta glikoz, amino asit, yağ asitleri, kalsiyum ve D vitamini, oksijen ve bağışıklıktan sorumlu olan immunoglobulin G’yi (IgG) anneden bebeğe iletirken, karbondioksit ve diğer atık maddeleri bebekten alıp anneye transfer eder. Annenin kullandığı bazı ilaçların, sigaranın içerisindeki zararlı maddelerin de plasentadan geçip bebeğe ulaştığı akılda bulundurulmalıdır. Son olarak plasenta annenin kanında bulunabilecek bir enfeksiyonun bebeğe bulaşmasını önleyen bariyer görevi de görmektedir.
Plasenta gelişmezse ne olur?
- Plasenta oluşumunun normal düzeyde gerçekleşmesi halinde bebeğin gelişimini sağlar, problem olması halinde ise gelişim sürecinde sıkıntılar yaşanabilmektedir.
- Büyük kısmını damarların oluşturduğu plasenta yeterli gelişmediği takdirde bebekte büyüme-gelişme geriliği, preeklampsi gibi olumsuz gebelik sonuçları ortaya çıkabilir.
- Plasenta, rahim ağzı olarak bilinen serviksi kapatırsa plasenta previa denilen ve gebelikte kanamaya yol açabilen durum görülebilir. İkiz gebeliklerde bebeklerin plasentaları arasındaki damarsal bağlantılar bebekler arası büyüme farklılıklarına yol açabilir.
Sağlıklı bir gebelik sürecinde önemli bir rolü olan plasentanın bebeğin ultrasonografik takibi sırasında değerlendirilmesi oldukça önemlidir.