Baş ağrısının nedeni “sinüzit” olabilir

Anadolu Sağlık Merkezi’nden Kulak Burun Boğaz Uzmanı Operatör Dr. Murat Şirin, sıkça rastlanan sinüzit hastalığı ve tedavi yolları hakkında şu bilgileri verdi:

Kafa kemikleri içinde burun çevresinde yerleşmiş içi hava dolu odacıklara sinüs boşlukları adı veriliyor. Bu  boşlukların enfeksiyonlar sonucu  iltihaplanmasına ise sinüzit deniyor…

Sinüsler burunun her iki yanında bulunurlar ve 4 ayrı kısma ayrılırlar. Bütün bu sinüsler bir delik aracılığı ile burun içine açılırlar. Buruna açılan bu delikler sinüslerin havalanmasını da sağlarlar…

Aslında bu sinüslerin fonksiyonları tam olarak aydınlatılmış değildir. Başın ağırlığının azaltılmasında rolleri vardır. Ancak sesin tınısının sağlanması, solunan havanın nemlendirilmesi ve ısıtılması ile zararlı partiküllerin tutulması gibi görevleri de vardır. Bütün sinüslerin içini döşeyen mukoza hergün yaklaşık yarım ila bir litre arasında salgı yaparak burun içini temizler. Bu salgılar burun içine dökülerek oradan da boğaz ve mideye giderler.

Sinüzit nasıl oluşuyor?

Sinüsleri temizleyen ince kanallar tıkanırsa sinüzit hastalığı başlar. Bu tıkanıklık tedavi ile ya da kendiliğinden açılırsa sinüzit iyileşir ama eğer açılamazsa hastalık kronikleşir. Sinüs kanallarının tıkanıklığına bazı burun içi ve sinüslerle ilgili yapısal koşullar, tekrarlayan üst solunum yolu infeksiyonları, allerjik sebepler, polip ve geniz eti gibi oluşumlar yol açabilir. Bazı kalıtsal sorunlar ve bağışıklık sorunları da sinüzitin diğer sebepleridir.

Sinüzit genel olarak akut ve kronik olarak ikiye ayrılır. Akut sinüzit yeni oluşan sinüzit anlamına gelir. Uygun tedavi edildiği zaman tamamen iyileşir. Ancak kronik sinüzit sinüslerde sürekli bir iltihap olması anlamına gelir ve tedavisi de zordur. Uzun süreli medikal tedaviye cevap vermez ise cerrahi müdahale gerektirebilir.

Kimler, daha sık karşılaşıyor?

Gerçekte herkes sinüs enfeksiyonu geçirebilir ancak bazı gruplar daha hassastırlar.

Allerjisi olanlar: Bir allerji atağı soğuk algınlığı gibi mukozanın şişmesine, sinüs kanallarının kapanmasına, mukus akımının engellenmesine ve bakteri enfeksiyonuna neden olur.

İyi nefes almayı ve mukus akışını engelleyecek yapısal burun bozuklukları olanlar : Örnek olarak kırık bir burun veya septum deviasyonu (septum burun delikleri arasında burnu sağ ve sol olmak üzere ikiye bölen kıkırdak bir yapıdır. Bunun bir tarafa doğru eğilmesine deviasyon denir.)

Sık sık enfeksiyona maruz kalanlar: Öğretmenler ve sağlık personeli hassastır.

Sigara içenler: Tütün dumanı, nikotin doğal direnç mekanizmasını bozar.

Belirtileri nelerdir?

Akut ve kronik sinüzitin belirtileri birbirinden farklıdır. Akut sinüzit daha şiddetli  şikayetler ile kendini gösterir. Ağrı en sık görülen şikayettir. Bu, baş ağrısı, yüz ağrısı, göz çevresinde ağrı şeklinde olabilir. Genellikle öne doğru eğilmekle artan dolgunluk tarzında tarif edilebilen bir ağrıdır. Ayrıca burun tıkanıklığı, koyu kıvamlı ve sarı-yeşil renkli burun akıntısı, koku duyusunda azalma, geniz akıntısı, ateş, çene ve dişlerde ağrı, ağız kokusu, burun kanaması, göz kapakları ve yüzde şişme gibi belirtiler olur. Öksürük hem akut hem de kronik sinüzitin belirtisidir.

Nasıl teşhis konulur?

Hastanın şikayetleri dikkatlice sorgulanmalı, tam bir KBB muayenesi yapılmalıdır. Ancak akut sinüzitte muayene sırasında çoğu zaman burun içinde akıntı görülüp teşhis konulabilse bile kronik sinüzitte bu genelde pek mümkün olmamaktadır. Hastanın şikayeti ve muayene bulguları muhakkak radyolojik yöntemler ile desteklenmelidir. Bunun için en çok çekilen film Waters filmi denilen klasik grafilerdir. Ancak klasik grafilerde yanılma payı oldukça yüksektir. Bu yüzden kronik sinüzit düşünülüyorsa hastanın bilgisayarlı tomografisi muhakkak istenmelidir.

Tedavi yöntemleri neler?�

Günümüzde standart olarak olarak yapılan cerrahi endoskopik sinüs cerrahisidir. Burada muayene sırasında kullanılan endoskoplarla yakın zamanda geliştirilmiş ince araçlar kullanılıyor. Endoskoplar aracılığı ile sinüslerin burun içine açıldıkları deliklere ulaşıp deliklerin genişletilmekte ve sinüslerin havalanması sağlanmaktadır. Cerrahi genel ve lokal anestezi altında yapılabilmektedir. Cerrahi sonrası burun içine kısa süreli küçük tamponlar yerleştirilmekte ve ameliyat sonrası hasta birkaç kez pansumana çağrılabilmektedir. Genel olarak çok ağrılı olmayan, hasta konforunun çok fazla bozulmadığı ameliyatlardır.