Güncelleme Tarihi:
Bağışıklık sistemi, vücudu virüslerden, bakterilerden veya yabancı maddelerden koruyan etkileşimli bir organ, hücre ve protein ağıdır. Bağışıklık sistemi, bakteriler, virüsler, parazitler veya vücuda giren mantarlar gibi patojenleri nötralize etmek ve uzaklaştırmak, çevrede olan zararlı maddeleri tanımak ve etkisiz hale getirmek için hastalık nedeniyle değişen vücudun kendi hücreleri ile mücadele etmek etmesi için çalışan bir tür sistemdir.
Bağışıklık sisteminin hücreleri, kemik iliği kaynaklı olup, daha sonra periferik dokuları korumak için göç ederler, kan dolaşımını sürdürürler aynı zamanda bağışıklık sistemi lenfatik sistem adı verilen damarların özel sisteminde bulunurlar .
Bağışıklık sistemimiz düzgün bir şekilde çalıştığında onu fark etmeyiz. Ancak vücudumuzda meydana gelen herhangi bir sağlık sorunu geliştiğinde bağışıklık sistemimizin çökmüş olduğunu fark edebiliriz. Bağışıklık sistemimiz çok fazla çöküşe uğrarsa ağır enfeksiyonlar, kanser hastalıkları ve kötü hücreli tümörler kendini gösterebilir.
Vücudumuzun doğal savunmalarının düzgün çalışabilmesi için, bağışıklık sistemi "benlik" ve "ben olmayan" hücreler, organizmalar ve maddeler arasında ayrım yapabilmelidir. "Ben Olmayan" maddelere, bakterilerin, mantarların ve virüslerin yüzeyindeki proteinleri içeren antijenler denir. Bağışıklık sisteminin hücreleri bir antijenin varlığını tespit ettiğinde, bağışıklık sistemi kendisini bilinen patojenlere karşı hızlı bir şekilde savunmak için depolanan anıları hatırlar.
Bağışıklık sisteminin çalışmasında en şaşırtıcı şey, vücudun zamanla değişen bakterilere karşı savaşması ve sürekli bu bakterilerle savaşabilmeye adapte olmasıdır.
Bağışıklık sisteminin iki parçası vardır; doğuştan gelen bağışıklık sistemi patojenlere karşı genel bir savunma olarak çalışır. Adaptif bağışıklık sistemi ise vücudumuzun önceden temas ettiği çok spesifik patojenler hedef alır. Bu iki bağışıklık sistemi, bir patojene veya zararlı bir maddenin herhangi bir reaksiyonunda birbirini tamamlamaya birbirine yardımcı olur.
Bağışıklık sistemi nasıl güçlenir?
Yeterli miktarda uyku
Yeterli uyku çekmediğinizde soğuk algınlığı veya diğer enfeksiyonel hastalıklara yakalanma ihtimalinizin daha yüksek olduğunu fark etmişsinizdir. Çalışmalar grip aşısını alan ve iyi dinlenmiş kişilerin hastalığa karşı daha güçlü bir koruma geliştirdiğini ortaya koymaktadır.
Yeterli uyku almamak, stres hormonunun daha yüksek seviyelere gelmesine yol açabilir. Ayrıca vücudunuzda daha fazla iltihaba neden olabilir.
Araştırmacılar, uykunun bağışıklık sistemini nasıl arttırdığından tam olarak emin olamasalar da yetişkinlerin ortalama 7 veya 9 saat uyuması gerektiğini belirtmişlerdir.
Günde 30 dk egzersiz
Günlük 30 dakikalık bir yürüyüş gibi düzenli ve ılımlı bir şekilde egzersiz yapmaya çalışın. Günlük 30 dk'lık egzersizler, bağışıklık sisteminizin yükselmesine yardımcı olacaktır.
Egzersiz aynı zamanda vücudun iyi hissettiği kimyasalları arttırarak iyi uyumanıza ve iyi uyanmanıza yardımcı olmaktadır. Günlük 30 dk egzersiz yapan kişilerin grip olma olasılığı oldukça azdır.
Vitamin ağırlıklı beslenin
C, E beta karoten, çinko gibi zengin minerallere sahip olan yiyeceklerden bolca tüketin. Örneğin kırmızı üzüm, çilek, lahana, ıspanak, soğan, havuç gibi besinlerden daha fazla yemeğe özen gösterin.
Kronik stresi vücudunuzdan atın
Herkesin hayatında az da olsa stres faktörü bulunmaktadır. Stres uzun süre devam ettiğinde ilk başta grip hastalıklarına daha sonra ise ciddi ölümcül hastalıklara karşı savunmanız hale getirir.
Kronik stres vücudunuzu, bağışıklık sistemini baskı altına alan stres hormonlarına maruz bırakmaktadır.
Bu nedenlerden dolayı stresten kurtulabilir, kurtulamıyorsanız da onu azaltma yollarına başvurabilirsiniz.
• Meditasyon öğrenin.
• Sakin olmaya özen gösterin.
• Başkalarıyla iletişime geçin veya profesyonel yardım alın.
Stresin hafifletilmesi stres hormon düzeylerini düşürür. Aynı zamanda daha iyi uyumanıza yardımcı olur, bu da bağışıklık fonksiyonunu geliştirir.
Yapılan bazı araştırmalar, düzenli olarak meditasyon yapan kişilerde daha güçlü bağışıklık sisteminin olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Bol bol gülün
Gülmek en iyi bağışıklık güçlendirici yöntemdir. Vücuttaki stres hormonlarının seviyesini azaltır ve enfeksiyonlara karşı savaşan beyaz kan hücresinin de artışını sağlar.
Her gün C vitamini
Yapılan araştırmalara göre, her gün önlem olarak 1000 mg C vitamini alan çocukların soğuk algınlığı semptomlarında %13 oranında düşüş görülüyor. Günde 3 kez, öğünler eşliğinde alınan 250-500 mg C vitamini yeterlidir.
Omega-3 Yağ Asitleri
Özellikle somon, uskumru ve ton balığı omega 3’ten en zengin balık çeşitleridir. Diğer omega 3 içeren besinler; anne sütü, keten tohumu, ceviz, badem, fındıktır. Koyu yeşil yapraklı sebzelerde de az miktarda bulunur. Günlük omega 3 ihtiyacı 1-3 gr kadardır. Bu tür besinleri tüketemeyen ya da beslenme sorunu yaşayanların mutlaka balık yağı – omega 3 içeren destek ya da şuruplarla desteklenmesi hem güçlü bir bağışıklık sistemi hem de beyin gelişimleri için çok önemlidir.