Ateşli dönemlerde nöbete dikkat!

Çocuklarda görülen ateşli havale sırasında anne ne yapmalı!  Çocuk Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Ebru Kolsal bilgilendirdi. 

6 ay 6 yaş arası çocuklar ateşli dönemlerde havale için risk altındadır. Özellikle ailede 1. derece akrabalarda (anne, baba, kardeşlerde) daha önce ateşli havale geçirme öyküsü varsa çocuklar için risk artar. Bu nöbetler gözleri bir noktaya dikme, vücutta tamamen gevşeme ve bilinç kaybı ya da vücutta kasılma ve atmalar şeklinde olabilir.

ATEŞLİ HAVALELERDE EN ÖNEMLİ RİSK FAKTÖRLERİ

Ateşli havale toplumlara göre farklı sıklıklarda görülmekle beraber genellikle çocuklarda %4-10 arasında izlenmektedir. Ateşli havalede en önemli risk faktörü genellikle aile öyküsü olmasıdır. Ateşli havale en çok vücutta geçirilen viral enfeksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkar. Genellikle hastalığın ilk 48 saatinde ateşin hızla yükseldiği sırada görülür. Yani nöbetler çoğunlukla çok yüksek ateşlerde değil ateşin yükselmeye başladığı sırada ortaya çıkar.

Ateşli havale genellikle bir kaç dakika süren kısa süreli tüm vücutta kasılma ve atmalarla seyreder nadiren vücudun sadece bir kısmında nöbet hareketleri ya da sıçramalar şeklinde olabilir.

Eğer ailede ateşli havale ya da sara hastalığı öyküsü varsa, ilk nöbet 1 yaşın altında geçirilmişse, 38.5 derecenin altında değerlerde geçirilmiş ise, erkek çocuk ise tek taraflı nöbet ya da 15 dakikadan uzun süren nöbeti olmuşsa, 24 saat içinde tekrar eden havaleleri olmuşsa  nöbetin ileriki dönemlerde tekrarlama ihtimali yüksektir. Özellikle böyle hastalar koruyucu önlemler açısından uyarılmalı gerekirse ateşli durumlarda nöbet geçirmesini engelleyici ilaçlar verilmelidir.

HAVALE DURUMUNDA NELER YAPILMALI?

Ateşli havale geçiren çocukların aileleri mutlaka evlerinde derece bulundurmalı, çocukta hastalık bulgularını gördükleri anda derece ile düzenli olarak ateşlerini ölçmeli ve ateş yüksekliğini farkettiklerinde ateş düşürücüler ile ve ılık duş aldırarak ateşlerini düşürmelidir.

Nöbet geçiren çocuğun  yüzüne  ya da kafasına su dökmek gibi davranışlar çocuğa  çok ciddi zarar verebilir. O anda bilinçsiz olan çocuk suyu akciğerlerine kaçırarak solunum sıkıntısı yaşayabilir. Nöbet geçiren bir çocukta yapılacak şey hastayı yan çevirerek ağzındaki salgıların akciğerine kaçmasını engellemek ve başını koruyarak özellikle kasılma ve atmalar sırasında ortaya çıkabilecek kafa travmasını engellemektir. Bu sırada hastanın ağzına kaşık tutmak, ağzını açmaya çalışmak ya da  elini ayağını tutmaya çalışmanın bir anlamı yoktur.

O güne kadar nörolojik gelişimi tamamen normal giden bir çocukta ortaya çıkan basit ateşli havale çocuğun gelişimini etkilemez. Genellikle basit ateşli havaleler iyi seyirli olup ancak doktor tarafından gerekli görülürse ileri değerlendirmelerin yapılması gerekmektedir. Bütün bu süreç içinde çocuklar 6 yaşını bitirene kadar ailelerin yapması gereken çocukların ateşli dönemlerinde uyanık olup ateşlerini kontrol altında tutmak ve önerilen tedavileri uygulamaktır.