Güncelleme Tarihi:
İLK kez Sakine Dere’ye gebelik aşısını kullanan Clinic Tüp Bebek Merkezi Direktörü Prof. Dr. Timur Gürgan, “Rahim içini, embriyonun gömülmesi yani gebelik oluşmasına hazır hale getirmek için yapıyoruz” diyor. Yöntem rahim içi zarının döllenmiş yumurtayı içine alması ve gebeliği oluşturmasına engel olan faktörlerin, rahim içine enjekte edilen maddelerle dengelenmesi ve rahim içinde gebeliği destekleyecek bir ortamın sağlanması esasına dayanıyor. Prof. Dr. Gürgan, yöntemi şöyle anlattı:
STRES DE SORUN DEMEK
“Tüp bebek tedavisinin en önemli parçası, spermle yumurtanın en iyi şartlarda döllenmesinin sağlanması. Elbetti ki embriyonların kalitesi ve genetik özellikleri gebeliğin oluşabilmesinde en önemli belirleyici. Ancak bazen embriyon ne kadar kaliteli ve sağlıklı olursa olsun bazen rahim içine gömülemiyor, gebelik oluşmuyor. Son yıllarda yapılan çalışmalar bu hastaların sorununun, rahim iç zarında olabileceğini gösteriyor. Endometrium dediğimiz rahim içi zarının embriyonun gömülmesine yardımcı olabilecek çeşitli faktörlerde yoksun olması, bu zarın devamlılığını, fonksiyonunu bozan yapışıklıklar, kanlanma bozuklukları, iltihaplar embriyon çok iyi kalitede olsa bile hamileliği engelleyebiliyor. Yaptığımız çalışmalar ayrıca polikistik over hastalığı, endometriozisi olan hastalarda da rahim içi zarının embriyoların gömülmesine engel olabilecek fonksiyon bozuklukları gösterdiğini ortaya koydu. Aşırı stres, korku, panik, yorgunluk da rahim içinde sorunlar yaratabiliyor.”
MIKNATIS GİBİ
Prof. Dr. Gürgan, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Yeni araştırmalar, rahim içi zarındaki hücrelerin de sağlıklı embriyoyu fark edebileceği hatta seçebileceğini gösteriyor. Bu konudaki en önemli maddeler sitokinler ve çeşitli büyüme faktörleri. Bu maddelerdeki eksiklikler veya dengesiz salınmalar gebeliği imkansız kılabiliyor. Bozukluğun düzeltilmesi, eksik olan maddelerin vucut tarafından yapılmasının sağlanmasıyla gebelik oluşmasına yardım edilebiliyor. Rahim içine ofis histeroskopi ile uygulanan çizikler, kan sulandırıcı tedaviler, bitkisel destekler ve hayat tarzı değişiklikleri faydalı olabiliyor. Ancak rahim içinde etkin olarak ortamı olumlu yönde değiştirebilen gebelik aşısı önemli ve etkin fayda sağlayabiliyor. Bu tedavide amaç, kadının kendi özel kan hücrelerinin kullanılmasıyla rahim içinde embriyonun gömülmesini sağlayacak maddelerin elde edilmesi. Bu tedaviyi adım adım şöyle uyguluyoruz:
' Önce rahim içi dokusunda sorun olup olmadığına testlerle bakılıyor.
' Yumurta toplama gününde kadından kan alınıyor. Monosit denilen hücreler ayrılıyor. Bu hücreler özel besi ortamlarına alınarak hücre üremesinin uygun ve devamlı olması, ayrıca istenilen maddelerin yeterli miktarda salınabilmesi için CRH denilen ve beyinden salınan hormon da üreme sıvılarına ekleniyor. İki gün sonra rahim içine embriyon gömülmesine yardımcı olacak sitokinler ve büyüme hormonları, monositik hücreler tarafından salınıyor ve üreme sıvısında birikiyor.
' Bu işlemler yapılırken diğer taraftan laboratuarda yumurtalar spermlerle döllenerek embriyon elde ediliyor. Kaliteli olanları seçilerek transfer gününe karar veriliyor.
' Transfer gününde (genellikle 2 veya 3’üncü gün) rahim içi 3 boyutlu ultrasonografiyle değerlendiriliyor. Kalınlığı ölçülerek transfer edilecek bölge saptanıyor.
' Laboratuvarda elde edilen gebelik aşısı dediğimiz sıvı kendilerini salgılayan hücrelerle birlikte embriyonların rahim içine konulacağı günden bir gün önce veya aynı gün rahim içine veriliyor. Bu işlem rahim içini transfer edilecek embriyonların gömülmeleri yani gebeliğin oluşmasına uygun hale getiriyor.”
Kimlere yapılabilir
PROF. Dr. Timur Gürgan, “İyi kalitede embriyo transferine rağmen tüp bebek başarısızlıkları, rahim için kalınlığının artmadığı, trombofili denilen pıhtılaşma sorunu olan hastalar, rahim içinde çeşitli problemlerle gömülme probleminin olduğu çeşitli testlerle saptadığımız endometriozi, polikistik over hastalıgı olan kadınlar ve 35 yaş üzerindeki hastalarda uygulayabiliyoruz” dedi.
4’üncü denemede Efe ile Ege doğdu
ŞİMDİ 11 aylık olan ikizleri Efe ve Ege’yi kucağına almak için 7 yıl bekleyen Sakine Dere (40), gebelik aşısıyla anne olmayı başardı. Polis eşinin görevi nedeniyle il il gezen, gittiği yerlerde de anne olmanın yollarını arayan Ergin serüvenini şöyle paylaştı: “Önce yumurtlama için hap verdiler. Sonra iğneler önerildi. Hamile kalamadım. Zaman zaman endişelensem de çok fazla strese girmedim. Şark hizmeti bitip de Ankara’ya gelince yeniden tedavilere başladık. Artık aşılama denendi, ne yazık ki tutmadı. Sonra dış gebelik gelişti. Pes etmedim. Üç kez tüp bebek denedik yine mutlu haberi alamadım. Peş peşe tedaviler, ilaçlar, hayalkırıklıkları beni yordu, moralsiz bıraktı. Ara vermek istedim. Artık 39 yaşına gelmiştim ve yaşım ilerledikçe anne olmam zorlaşıyordu. Dördüncü tüp bebek tedavisinde uygulanan, gebelik aşısıyla ilk kez gebe kaldım. Sonunda anne oldum. Anne olmak isteyenlere önerim, strese girmesinler. Tıbbın olanakları sürekli artıyor. Yatırlara, adaklara inanıp, zaman kaybedeceklerine doktora başvursunlar.”
SİZ SORDUNUZ UZMANLAR YANITLADI
-Tüp bebek tedavisi sonucu oluşan bebekler normal gebeliklere göre anomali ve gelişim açısından daha fazla risk taşır mı?
Binlerce tüp bebek dünyaya geldi. Anomali açısından normal gebeliklere göre risk artması söz konusu değil. Ayrıca gelişimleri ve ileriki hayatlarında takibinde de fark gözlenmedi.
-Tüp bebek tedavisinde kullanılan hormonlar sağlık için zararlı mıdır? Kanser yapıcı etkisi var mı?
Kullanılan hormonların ciddi olmayan yan etkileri olabilir fakat bunlar geçici yan etkilerdir. Kalıcı bir yan etki söz konusu değil. Dünyadaki geniş serilerde de kanserojenik etkisi gösterilmedi. Tedavide kullanılan hormonlar sıkı şekilde kontrol edilerek piyasaya sürülüyor.
-Neden bazı çiftler tüp bebek tedavisinde başarılı sonuç elde edemiyor?
Tedaviye başlarken sonuç hakkında iyimser fakat aynı zamanda gerçekçi olmanız gerekir. Tüp bebek tedavisi yüzde yüz başarı sağlayamaz. Başarısız tüp bebek uygulaması sonrası çiftler kendilerini suçlayabiliyor. Bu durum çiftlerin depresyona girmesine ve umutlarını yitirmesine neden olabiliyor. Fakat en iyi şartta dahi kesin başarı elde edilemeyeceğini bilmelisiniz.
-En fazla kaç kez tüp bebek uygulaması yaptırabiliriz?
Tedavi için gerekli olan yeterli derecede ve kalitede yumurta ve spermin var olması durumunda tüp bebek tedavisi istediğiniz sayıda uygulanabilir.
YARIN: Embriyona kapsamlı genetik test
SORUN YANITLAYALIM: Sorularınızı saglik@hurriyet.com.tr’ye bekliyoruz...