Ankara'da 1. Uyuşturucuyla Mücadele Şurası toplandı

TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Necdet Ünüvar:

Hükümetimiz uyuşturucuyla mücadeleyi önemsemektedir. Türkiye iki açıdan risk altındadır. Uyuşturucu kullanımı 30 yaşın altındadır, Türkiye nüfusunun yarısı da 30 yaşın altındadır. İkinci risk, yasa dışı afyon üretiminin tamamını karşılayan afganistan'ın çok önemli bir eroin pazarını taşıyan balkan rotası Türkiye üzerinden geçmektedir. Bu sebeple 14 temmuz 2011 tarihinde 7 bakanlık ortak çalışma başlattı.

Bu şuraya bu konuda söyleyecek tek kelimesi olan herkesi davet ettik.

TÜRKİYE ÖNCEDEN TRANSİT ÜLKEYDİ

Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu:

Öncelikle insanımızı ülkemizi ilgilendiren böyle önemli bir konu başlığında bir arada olmaktan desteklerinizden dolayı teşekkür ediyorum. Tabi uyuşturucu hem bireyi hem aileyi hem toplumuı birinci derecede ilgilendiren, bireyin hayatını karartan, ailenin huzurunu dağıtan, ülkenin sosyal dinamiklerini bozan bir konu başlığı. Ülke olarak da biz her bir yaşta bir milyondan fazla çocuğu olan bir ülkeyiz. Uyuşturucu geçtiğimiz yıllarda son yıllara kadar ülkemizi yalnız bir transit ülkesi gibi ilgilendirirken, ne yazık ki son yıllarda bireyimizi de ilgilendiren konu başlığına dönüştü.

Bu konuda avantajlı yönlerimiz var, bunu daha güçlü hale getirerek biz nesillerimizi ailelerimizi bu beladan koruyabilmek için her türlü tedbiri çok paydaşlı olarak alabilmeliyiz. İnşallah merkeze önce insna sağlık diyen bir anlayışla, yaklaşık 5 aydır yoğun bir çalışmayı, bakanlarımızla, başbakan yardımcımızı görevlendirmesiyle bu dinamiklerimizi dünyaya örnek olacak bir çalışma boyutuna taşıyacağımıza inanıyorum. Koruyucu önleyici tedavi edici ve rehabilite edici dört önemli başlığımız var.

HER ANNE BABA BU MÜCADELEYE GÜVENMELİ

Her anne her baba her yetişkin bu mücadeleye güvenmeli ve bu güvenin gücüyle biz her noktada müdahalelerimizi güçlü yapabilmeliyiz. Birinci kademe olarak alo uyuşturucuyla mücadele ve destek hattını kuruyoruz. Her anne her veli her birey her türlü danışmayı desteği alabileceği güçlü bir danışma hattı. Sosyal destek uzmanı, emniyet birimleri. Kendisinin de acaba burada görüşürsem başıma bir sıkıntı gelir mi demeyeceği, alo uyuşturucuyla mücadele destek ve yardım hattı bizim mücadelenin en önemli ayaklarından olacak.

Narko timler mahalle sokak düzeyine kadar inerek bizim evlatlarımızla insanımızla tacirlerin sayın başbakanımızın tabiriyle uyuşturucu teröristlerinin buluşamayacağı, hızla müdahale edeceği sistemi kuruyoruz. Yılbaşı itibariyle sistem devreye girecek.

Burada annelerden babalardan ve tüm toplumdan, uyuşturucu konusunu bir suçlu muamelesi göstermeden bir hastalık gibi görerek onu yanlış adresten döndürmek için, tedavi eden, onu meşru doğal zemine çekebilecek bir anlayışı da biz öncelikliyoruz. Evlatlarımız damga yemesin. Aile hekimlerimizin bu anlamda onların eğitimlerine, destek eğitimlerini başlatıyoruz. Biz AMATEM sürecine gelmeden, ilk temas ettiği andan itibaren onu oradan kurtarabileceğiz. Sigarayla güçlü mücadeleyi başlatan bir ülkeyiz. Artık bağımlılık poliklinikleri olacak. Teknoloji bağımlılığı da gelmek üzere.

"DEVLET GENÇLERİ UYUŞTURUCUDAN UZAK TUTMAK ZORUNDA"

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç:

Anayasamızda yer alan ifadesiyle "Herkes sağlıklı ve dengeli çevrede yaşama hakkına sahip. Devlet gençleri alkol, uyuşturucu madde, kumardan uzak tutacak tedbirleri alır"

İnsanımıza daha nitelikli sağlık hizmeti vermek amacıyla sağlıkt adönüşüm programını başarıyla uyguladık. Helikopter ve uçak ambulans hizmetleri devreye sokuldu. 14 ilimizde dev şehir hastanelerinin inşaasına başlandı. Ancak bunların yanında maalesef toplumda uyuşturuc kullanımı ve bağımlılığı gibi arzu edilmeyen risk faktörleri de ortaya çıkmaya başlamıştır.

"UYUŞTURUCUYU TERÖR GİBİ DEĞERLENDİRİN"

Sosyal değişkenler hem suç çeşitliliğini artırmış hemde uyuşturucu kullanımının yaygınlaşmasına neden olmuştur. Tıpkı terör gibi insanlığa karşı işlenen suçlar gibi değerlendirin.

15-24 yaş orası bir kere deneme oranı AB ortalaması yüzde 29 iken, Türkiye'de bu oran yüzde 2,7. Türkiye'de yatarak tedavi gören kişi sayısı 2004 yılında 1417 iken 2013 yılında 11 bini aşmıştır.

Madde bağımlısı ile ailesinin yaşadığı bir dram olarak algılanan uyuşturucu belası, geniş perspektiften bakıldığında toplumumuzun geleceğini tehdit edebilecek potansiyel taşımaktadır. İllegal yapılar tarafından uyuşturucu geliriyle terör finanse edilmektedir. Silah ve mermi olarak bize geri dönmektedir. Dolayısıyla bu tehditleri bertaraf edebilmek için ilgili tüm kurum kuruluş ve STK'lar ile işbirliği yapılarka gerekli tedbirlerin alınması tüm kamuoyunda bir refleks oluşturulması, eğitim faaliyetlerine önem verilmesi gerekmektedir.

Başbakan Ahmet Davutoğlu:

Şuramıza hoş geldiniz diyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. Sorunlar vardır bir mekanla sınırlıdır, sorunlar vardır nesille sınırlıdır, sorunlar vardır bir alanla sınırlıdır. Ama eğer bir sınır mekan aşıyorsa, bir alanla sınırlandırılamıyorsa, bir çok nesli ilgilendiriyorsa çok kapsamlı bir stratejiyle mücadele etmek zarüri hale gelir. Uyuşturucuyla mücadele de böyle bir sorun. Eğer tedbir alınmazsa gelecek nesilleri de tahrip edebilir.

2012 yılında dünyada 243 bin kişi hayatını kaybetmiş durumda. Ülkemizde ilk temas 15-24 yaş arasında yüzde 2,7. Düşük görünüyor, ama eğer tedbir alınmazsa çok daha yoğun problemlerle karşılaşacağımız aşikar. Son 12 yıl içinde bir çok çalışmaya öncülük etti hükümetlerimiz. BM ve AB ile ilgili uluslararası sözleşmeleri kabul etti. 2006-2012 yılını kapsayan strateji belgesi yürürlüğe girdi. 2008'de TBMM bünyesinde uyuşturucuyla madde bağımlılığla ilgili meclis araştırma komisyonu kuruldu, 2014'te cezalar artırıldı.

Birincisi bu sorun mekan aşan nesil aşan bir sorun olma hasebiyle bir süreç yönetimi gerektirir. Yani noktasal çalışmayla istenen netice elde edilemez. Dört ana unsur... Birincisi tespit. Hala bizim sorunun tespiti fotoğrafını çekmek anlamında yapacağımız çok iş var. Bu sorunun kapsamını istatiksel verilerin sıhhatini ele alarak değerlendirmeye almalıyız.

Bizdeki veriler 2,7. Ama istatistiklere yansımayan bir şey var mı? Biz rehavete kapılırsak sorunu göremezsek tedbir almakta yetersiz kalabiliriz. Mahallelere kadar inecek şekilde resmini çekecek araştırma stratejisine ihtiyaç var. Türkiye'nin uyuşturucu haritasını çıkartacağız, keşke hiç olmasa ama, bir uyuşturucu haritamız da var.

İkinci aşaması koruyucu tedbirler. eğer sorun çok baş edilemez noktaya geldiği anda tedbir almakla kalırsak, sadece tedaviye dönük tedbirler olur. Ama öncelik koruyucu aşama. toplumsal bilinç çok önemli. Toplumun her katmanında buna bu soruna ilgiyi ve özeni uyandırmak. Şöyle bir kanaat vardır, bir problem bize gelene kadar bizden çok uzakta olduğunu düşünürüz. Depremi hep gazetelerden okuyan insanımız 1999'da hayatımızın istemediğimiz ama kaçınamadığımız bir sanmayın ki uyuşturucu meselesi sizden çok uzakta. Her an yanıbaşınızda çıkabilecek sorun olduğunu bilmek zorundayız. Toplumun her kesiminde, en üst kesiminde de en alt gelir grubunda da çok önemli problem. O zaman bizim her kesime hitap edecek şekilde toplumsal bilinç uyandırmaya ihtiyacımız var.

En önemli odağını okullar oluşturuyor. Onun için gerekli yasal düzenlemeleri de yapıyoruz. Okul ve çevresi diyoruz. Okul önünde duvar dibinde satıcılardan tutunda, kantin işletmecilerine kadar koruyucu tedbir alanları var. Biraz önce yüreğimiz yakan anne baba feryadı dinledik. Annelerimiz babalarımız sorunla karşılaştığında, çocuklarımızın ayıbını deşifre edeceğiz diye düşünmemeliler. Bunun hastalık olduğunu düşünerek, tek başına sorunu çözmek yerine uzmanlardan istifade etmek durumundalar.

Hangi sorun olursa olsun, en önemli kaynaklardan birisi aile muhabbetidir. Eğer bir ailede muhabbet kuvvetliyse, her konuda sarılıp sorunları birlikte çözüyorsa, o ailelerde sorun çıkması az oluyor, çıktığında da çözmek kolay oluyor.

Bir network var karşımızda. Üretici aracı tüketici. Üreticilerin de kaynağı var aktarıcısı var. O zaman bizim yapmamız gereken networku kırmaktır. Uyuşturucu tacirleri bizim için en zararlı teröristlerdir ve terör muamelesi göreceklerdir. Biz bir taraftan böylesine, bir nesli dğeil nesilleri mahvedecek rant alanını yok etmeye çalışırken, diğer taraftan koruyucu ve bir anlamda bütün negatif unsurları yok edici bir network kurmak zorundayız. Bu çetelere karşı mücadeleyi omuz omuza vermeliyiz.

Önleyici tedbirler içinde narko timler var. Ama son eğer bir şeyi tespit ediyoruz. Koruyucu tedbir alıyoruz. Ama buna rağmen bu eleklerden geçerek eğer soruna bir şekilde bulaşmış müptela olmuş vatandaşlarımız varsa, rehabilitasyon tedavi aşaması. Bir danışma hattı 24 sat çalışacak. Daha sonra narko timler, sonra amatem'ler. Bu çerçevede narko timler önem taşıyor. Son iki üç ay içinde çalışmalara hız verdik. Narko timler devreye girecek 11 ilde başlamak üzere, narko timler alanda mücadele bağlamında önemli misyon üstlenecekler. 2017'ye kadar 20 merkez daha açılacak.

Gönüllü çalışan gençlik timleri kurmayı planlıyoruz. Eğer bir mahallede yaygın bir uyuşturucu kullanımı varsa, mahallede semtte başlamak üzere kapsamlı bir bilinçlendirme çalışmaları yapılacak. Bu tablo ortaya konduktan sonra bir planlama içinde hareket etmemiz lazım.

Viranelerin 2018'e kadar tasfiye edilerek buraları bir takım uyuşturucu çetelerinin burada odaklandıkları ve buralardan çevreye doğru sirayet ettikleri bütün o mekanlar tasfiye edilecek. Yıkılmamış binalar tam bir tehdit odağıdır. Yargı süreci içinde bu binaların bir an önce, kararların hızlandırılması, o binalar ve metruk alanların etrafıdna bir uyuşturucu odaklanması bakımından ciddi sıkıntı doğuruyor. Bataklıkların kurutulması temel hedefimiz. Daha sonraki aşamada 2019-2023 arasında ise bu sorunu marjinalleştirecek bir çaba içinde olacağız. Uyuşturucunun ilk aşamasında içeri giren birisi, satıcı olarak dışarı çıkabiliyor. Ceza ve tevkif evlerine dönük olarak da ciddi bir eğitim faaliyeti yürüteceğiz.

Hedefimiz burada 2023. Bu sorun bir mekanla sınırlı değildir, bir alanla, bir nesille sınırlı değildir.