Güncelleme Tarihi:
Yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, çabuk yorulma gibi belirtilerle kendisini gösteren kansızlık, uzman bir hekim tarafından tedavi edilmediği takdirde, ciddi sağlık sorunlarına kapı aralayabiliyor. Demir ve B12 eksikliği olan annelerin doğuracağı bebekler de genellikle kansızlık sorunu görülüyor. İşte, Prof. Dr. Osman Müftüoğlu'nun anemi ile ilgili paylaştığı bilgiler.
KANSIZLIK (ANEMİ) NEDİR?
15-45 yaş aralığında her ay periyotlarla kaybedilen kanla birlikte önemli miktarda demir de vücudu terk ediyor. Eğer kaybedilen demir beslenmeyle yerine konmazsa çok değil, 3-4 ay içinde demir eksikliği tablosu ortaya çıkıyor.
Bu tuzağa en çok da kırmızı etten uzak duran, vejetaryen beslenen kadınlar düşüyor. Hele bir de araya düzensiz adetler, aşırı kanama dönemleri de girmiş ya da üst üste hamilelikler eklenmişse demir eksikliği kaçınılmaz oluyor.
Kan kaybı ve buna bağlı demir eksikliği başka nedenlerle de oluşabilen bir problem. Erkek-kadın fark etmeden gizli bir mide ülseri kanaması, sinsi bir bağırsak damarı çatlaması, kronik bir hemoroid/basur tekrarlaması durumlarında da demir eksikliği devreye giriveriyor.
Mühim bir bilgi de şu:
Demir eksikliğine bağlı kanamalar maalesef bazen gözden kaçmış bir kalın bağırsak kanserinin de ilk belirtisi olabiliyor.
Tabii ki “hammadde eksikliğine bağlı kansızlığın” tek nedeni demir eksikliği değil. B12 vitamini, folik asit eksikliğinde de “madde eksikliğine bağlı kansızlık” ortaya çıkabiliyor.
ANEMİ NASIL ANLAŞILIR?
Kansızlığın birçok belirtisi var. Halsizlik, yorgunluk, hafif bir eforla bile ortaya çıkan nefes darlığı ya da kalp çarpıntıları en sık görülen işaretler.
Unutkanlık, uyku sorunları, saç dökülmeleri, tırnaklarda çatlamalar veya çukurlaşmalar, ağız köşelerinde yaralar, dilde aşırı kırmızılaşma ve düzleşme de önemli belirtiler.
Demir eksikliği bu genç hanımların öğrenmelerini, anlamalarını, okul başarılarını da önemli ölçüde etkiliyor. Demir ve B12 eksikliği olan annelerin doğuracağı bebekler de kansız oluyor. B12 vitamini eksikliği ile birlikte olan kansızlık sorununda unutkanlık, el ve ayak yanmaları, uyuşmaları, kramplar ve benzeri sorunlara da sık rastlanıyor.
ANEMİ NASIL ÖNLENİR?
Yıllık sağlık kontrolleri yapılırken özellikle doğurganlık çağındaki her kadına ve mümkünse herkese demir, B12 vitamini ve folik asit rezervleri yönünden de incelemeler yapmakta fayda var.
Sadece demire bakmak da yetmiyor. Ferritin, demir bağlama kapasitesi ve transferrinsatürasyonu testlerini de yaptırmanız gerekiyor. Bu bilgileri lütfen bir kenara not edin ve bir sonraki sağlık değerlendirmenizi yapacak doktora iletin.
Beslenmenizde mutlaka demir zengini besinler (kırmızı et, karaciğer, dalak, bakliyat, yeşil yapraklı sebzeler), B12 ve folik asit zengini yiyecekler (hayvansal ürünler, ceviz, bakliyat) yer alsın.
KANSIZLIĞA KARŞI 5 DOĞAL ÖNERİ
Siyah erik: Kabızlık söz konusu olduğunda gerçek bir mucizedir. İster tazesini isterseniz kurusunu yiyin. Her ikisi de harikadır. Size etkili bir tarif de vermek istiyorum. Bol miktarda eriği haşlayın, komposto kıvamına geldiğinde soğumaya bırakın. Eriklerin çekirdeklerini çıkarıp blender’dan geçirin, akşamları birer su bardağı için. Hem çok ciddi bir antioksidan kaynağıdır, hem de doğal kabızlık ilaçları içinde en etkilisidir.
İncir: Zengin lif içeriği sayesinde kurusu da tazesi de son derece etkilidir. Size iki haftalık bir kür önereyim: Üç-dört tane inciri akşamdan sıcak suya koyun, sabah kalktığınızda incirleri yiyin, hatta suyunu da için. Yalnız dört tane incirden toplam 200 kalori alacağınızı unutmayın.
Kayısı: Kayısının tazesi de, kurusu da tembel bağırsakları harekete geçirmek konusunda son derece başarılıdır.
Keten tohumu: Bir-iki çay kaşığıyla başlayın. Zamanla miktarı artırın ama iki yemek kaşığını geçmeyin. Yoğurdunuza, çorbanıza, salatalarınıza ekleyin. Bol suyla içmeye de özen gösterin. Keten tohumu suyla temas ettiğinde şişerek bağırsak hareketini hızlandırır. Keten tohumu çok etkili bir kabızlık önleme ve tedavi aracıdır. Tavsiyem, karanlıkta saklamanız ve evinizde taze taze öğütmenizdir. Güneşi görünce, havayla temas edince çabucak bozuluverir.
Kefir: İçindeki probiyotik bakteriler nedeniyle kabızlık ilacı gibi çalışır. Dışarıdan satın almak yerine kefir mayası bulun ve kendi kefirinizi kendiniz yapın...