Altınmühür bitkisi ishal için çözüm kaynağı! İshal nasıl geçer?

Anavatanı Amerika olan altınmühür, düğünçiçeği familyasının Birleşik Devletler’in doğusundaki kışın yaprak döken ormanlarda bolca yetişen bir üyesidir. smindeki “altın” kelimesi bitkinin etli köksaplarının (yeraltındaki saplar) parlak sarı iç kısmından gelir. “Mühür” kelimesi ise köksapın bükümlü ve buruşuk yüzeyindeki dairesel işaretlerden gelir, bu işaretler zarfların üzerine basılan mühürlere benzetilmiştir. Amerika’daki yerli kabileler altınmühürü güzel bir sarı boya
üretmek için kullanırlardı. Altınmühürü tıbbi amaçlarla da kullanırlardı.

Bu yöntemleri 1700’lü yıllarda Avrupalı göçmenlere öğrettiler. Yüzyıl içinde yabani altınmühür hasadı ciddi biçimde yaygınlaştı, bu yaygınlık bitkinin yasal olarak korunma altına alındığı 20. yüzyıla kadar sürdü. Günümüzde daha çok insan tarafından yetiştirilen bir bitkidir, ama doğada nadiren de olsa bulunur. Altınmühür sindirime yardımcı, enfeksiyonu tedavi edici ve bağışıklık sistemini güçlendirici özellikleriyle en çok satılan bitkilerden biridir.

Şerokeler altınmühürün keskin tatlı köksaplarını göz yıkama ve deri hastalıkları için kullanırdı. Ayrıca mide rahatsızlıkları ve iştahsızlık için, iltihap giderici bir antiseptik ve genel bir ilaç olarak olarak kullanılırdı. Avrupalı göçmenler de altınmühürü göz yıkamak için, boğaz iltihabı, ağız yarası ve sindirim rahatsızlıkları için kullanmayı öğrendiler. 1800’lü yılların sonuna kadar altınmühür bir kocakarı ilacından daha önemli değildi, ancak bu tarihlerde Eklektik tıbbı uygulayan Amerikan hekimleri altınmühür kullanımını tavsiye etmeye başladılar. Sonrasında altınmühürün yaygınlığı hızla yükseldi. 

HANGİ HASTALIKLARA İYİ GELİYOR?

Altınmühürün geleneksel uygulamaları modern bitkisel tıpta da kullanılır. Günümüzde mideyi yatıştırmak ve sindirime yardımcı olması için kullanılır. Deri, göz ve mukoza zarı iltihapları, sinüzit, konjunktivit, idrar yolu hastalıkları, vajinit, boğaz iltihabı ve aft tedavisinde kullanılır. Birçok bitki uzmanı soğuk algınlığı, saman nezlesi (alerjik rinit), grip ve ishalin belirli türleri için altınmühürü tavsiye eder. Ayrıca antiseptik özelliği nedeniyle küçük çaplı yaralanmalarda lokal (topikal) olarak uygulanır.

ALTINMÜHÜR BİTKİSİ KAÇ TÜRDÜR?

Hydrastis cinsinin yalnızca bir türü vardır. Dik, tüylü ve çok yıllık bir bitki olan altınmühür ancak 30 cm uzunluğa ulaşır. 2 yaprak barındıran çatallı sap ilkbaharın başında ortaya çıkar. Yaprakların biri diğerinden küçüktür. Yaprakların boyutları 30 cm’e 20 cm olabilir ama genellikle bu genişliğin yarısına ulaşır. Yapraklarda 5 ile 9 arasında lob vardır, kenarlarında düzensiz keskin dişler bulunur. İlkbaharda ortaya çıktıklarında tamamen genişlemeden önce yapraklarla birlikte beyaz bir çiçek açar. Taçyapraklar olmadan çapı 1,25 cm kadardır. Bir hafta içinde 50 ercik çiçeğe yumuşak bir güzellik katar. Temmuz’dan Ağustos başına kadar yuvarlak,  etli, parlak kırmızı renkte ahududuya benzeyen bir meyve oluşur. Meyvenin kuru ve keskin tadı görüntüdeki çekiciliği ortadan kaldırır. Yatay ve
boğumlu köksaplar bir kalem kalınlığındadır ve içi parlak sarı renktedir.

NEREDE YETİŞİR?

Altınmühür, Vermont’tan Georgia’ya, Arkansas ve Minnesota’ya uzanan bölgede, Apalachian ve Ozark ormanlarının nemli ve gölgeli yerlerinde bulunur. Bir yüzyıldan fazla bir süre botanik yazarları altınmühürün azlığını gereğinden fazla hasat yapılmasına bağladılar. 1990’ların sonundaki arz sıkıntıları ve kurutulmuş kök fiyatlarındaki belirgin yükselmeyle birlikte Birleşik Devletler Balık ve Vahşi Hayat Servisi, altınmühür bitkisini CITES’e (Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme) dahil etmiştir. Altınmühürün ihracatına izin verilmiştir, ama ihracatçıların işlerini sürdürülebilir bir tarzda yapmaları koşuluyla. Arzdaki düşüş, ticari sınırlamalar ve fiyatlarda artış altınmühürün ticari yetiştirilişini etkileyen etkenlerdir.

EKİM VE HASAT NASIL YAPILIR?

Köksapların her biri kökçük ve gelişmemiş tomurcuklarla kaplıdır. Köksapın tomurcuklu herhangi bir kısmı ve saçakkökün bazı telleri yeniden ekilebilir. Olgunlaşmış bir köksaptan ortalama 5 bitki ayrılabilir. 2,5 cm derine gömün ve aralarında 20 cm boşluk bırakın. Kökleri parçalara bölün ve Eylül ayında ekin. İyi drene edilmiş, derin, gevşek, gevrek ve organik madde açısından zengin bir toprak en iyisidir. Köksaplar ekim yapıldıktan üç ya da dört yıl sonra hasat edilir.

HANGİ TEDAVİLERDE KULLANILIR?

Orman altınmühürü Kuzey Amerika’daki bitkiler arasında en özgün olanlardan biridir. Doğudaki yerli kabileleri tarafından kullanılmıştır. Altınmühür 1830’dan 1955’e kadar Birleşik Devletler’de resmi bir ilaçtı. 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarında aralarında Parke-Davis, Eli Lily ve Squibb’in de bulunduğu bazı ilaç şirketleri bu bitkiyi üretir ve satardı. Günümüzde altınmühür ABD’de sindirim borusu hastalıkları için hâlâ yaygın bir bitkisel ilaçtır.

Şifalı bitkileri araştırırken geçmişe bakmak genellikle faydalı bilgiler sağlar. Chicago Üniversitesi’nden bilim adamları altınmühür ekstresinin peptik ülser ve mide kanserine yol açan Helicobacter pylori’ye karşı oldukça etkili olduğunu yakın zamanda kanıtlamışlardır. Tıbbi açıdan etkili olan çok sayıda bileşen içermesine rağmen altınmühürün içindeki sarı bir alkaloid olan berberin maddesi enfeksiyonlarla savaşan esas maddedir. Berberin, Giardia lamblia ve Entamoeba histolytica gibi ishale yol açan birçok mikroorganizmayla mücadele eder. Bu mikroorganizmalar kronik ishale yol açar ve ciddi bir sıvı ve kilo kaybına yol açar. Dünya nüfusunun % 20’sinin kronik olarak Giardia’dan ve 50 milyon insanın da E. Histolytica’dan etkilendiğini düşünürsek altınmühür ve berberin içeren diğer bitkilerin halk sağlığında oynayabileceği rolü görebiliriz.

Altınmühür deri enfeksiyonlarıyla mücadele eden merhem ve yağlara katılabilir. Araştırmalar berberinin, sedef hastalığı ve derideki hafif mantar rahatsızlıklarına iyi geldiğini göstermiştir. Tadı keskin olmasına rağmen aft ve ağız ülserinin tedavisi için gargara olarak da etkilidir.

ÇAYI YAPILABİLİYOR

ÇAY: Keskin tadından dolayı altınmühür çayı tatsız olur.
KAPSÜL: Genellikle günde 1-3 gram.
TENTÜR: Günde 2 ya da 3 defa 2-4 ml alın.
LOKAL: Merhem ve yağlar mevcuttur. Talimatlardaki gibi kullanın.

BU VE BUNA BENZER BİRÇOK ŞİFALI BİTKİNİN LİSTELENDİĞİ KİTABI GÖRÜNTÜLEMEK İÇİN TIKLAYINIZ