Akciğer tansiyonu tarih oluyor

Göğüs ağrısı ve nefes darlığıyla kendini gösteren akciğer embolisi genellikle bacak veya baldır toplardamarlarında oluşan pıhtının bir parçasının yerinden kopup akciğer atardamarına gelmesiyle oluşuyor. Eğer akciğere gelen pıhtılar çok yoğunsa, meydana gelen kalp durması ya da kalp krizi nedeniyle hastalar yaşamlarını kaybedebiliyorlar. Akciğer embolisinin tedavisinde kan sulandırıcı ilaçlar büyük rol oynuyor. Kartal Koşuyolu Eğitim ve Araştırma Hastanesi Pulmoner Endarterektomi Koordinatörü Prof. Dr. Bedrettin Yıldızeli, hastaların yüzde 95’ine tanı konulduktan sonra kan sulandırıcı ilaçlarla pıhtıların önüne geçebildiklerini belirtiyor. “Ancak hastaların yüzde 5’inde ise pıhtılar damar duvarına yapışıyor ve deyim yerindeyse akciğer damarları kireçleşerek, kirli kanın akciğerlerde temizlenme mekanizması bozuluyor. Akciğer damarlarının yüzde 40’ından fazlası tıkandığında, bizim kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon adını verdiğimiz akciğerdeki embolinin kronik süreçte kalmasına bağlı olarak akciğer ve sağ kalp yetmezliği oluşuyor. Yani diğer bir adıyla akciğer tansiyonu meydana geliyor.” açıklamalarında bulunan Prof. Dr. Bedrettin Yıldızeli, geçirilmiş akciğer embolisi, bacak damarlarında tıkanıklık, dalağı alınmış kişiler, kalp pili veya şant takılmış hastalar, osteomyelit veya bazı bağırsak hastalıkları ve Lupus hastalığı gibi faktörlerin kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyona dönüştürdüğünü belirtiyor.

AKCİĞER TANSİYONU TEDAVİSİNDE YENİ BİR DÖNEM

Kronik akciğer pıhtısına bağlı akciğer tansiyonu tanısı konulan her hastanın bundan sonraki ömrünü sağlıklı geçirmesi için tek tedavi pulmoner tromboendarterektomi (PTE) ameliyatıdır. Ameliyat dışındaki tedaviler, kan sulandırıcılar ve akciğer tansiyonunu düşüren ilaçlar, ne yazık ki kalıcı bir çözüm sağlamaz. Bu tedaviler ameliyatı geciktirdiğinden, hastaların bir kısmının ameliyat şansını ve ameliyattan yeteri fayda sağlamalarını da engelleyebilirler. Bu yüzden kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon tanısı almış ve özellikle geçirilmiş akciğer embolisi öyküsü olan hastaların en kısa zamanda pulmoner hipertansiyon merkezlerine başvurarak, pulmoner endarterektomi ameliyat şanslarını araştırmaları gerekmektedir. Prof. Dr. Bedrettin Yıldızeli, “Göğüs ve kalp damar cerrahları beraber 6-8 saat süren kompleks bir ameliyat olan pulmoner endarterektomi ameliyatını yaparlar. Hastanın göğsü ortadan açılarak, kalp-akciğer makinasına bağlanır. Hastanın vücut ısısı 20 santigrat dereceye kadar düşürülür.

HASTALARIN YÜZDE 90'I TAMAMEN İYİLEŞİYOR

Kalpten çıkan ana akciğer damarı (pulmoner arter) sağ ve sol olmak üzere ikiye ayrılır. Sağ akciğerde 3 loba giden 10 ve sol akciğerde 2 loba giden 8 damar olmak üzere toplam 18 damar içinde bulunan pıhtı ve yara dokusundan temizlenir. Bu ameliyatı anahtar deliğinden bir soğan zarını soymaya da benzetebiliriz. Ameliyat bu yüzden zor ve uzun sürmektedir. Ameliyat sonrası hastalar ilk gece solunum cihazına bağlı olarak uyutulur. Eğer bir sorun yoksa ertesi sabah hastalar uyandırılır ve solunum cihazından ayrılır. Hastalar en az 3 gün yoğun bakım ünitesinde takip edilir. Yoğun bakımdan çıkan hastalar en az 7 günde serviste bakılır ve taburcu edilirler. Ameliyat sonrasında yapılan kapsamlı bir takiple hastalık tamamen ortadan kalkar ve hastalar sağlıklı bir şekilde yaşamlarına devam ederler.” diyor. Ameliyattan sonra hastaların yüzde 90’ı hastalıktan yüzde 100 kurtuluyor. Bir daha akciğer tansiyonu rahatsızlığı yaşamıyor, kalp yetmezliği anında geçiyor, efor kapasitesi artıyor, hasta en geç 6 ay – 1 yıl içerisinde eski haline dönüyor. Özellikle ameliyat öncesi yüksek akciğer tansiyonu olan ve ameliyata geç başvuran hastalarda, ameliyat öncesine göre azalmakla beraber devam eden bir pulmoner hipertansiyon görülebiliyor.

KOŞUYOLU AVRUPA'NIN 3. MERKEZİ OLMAYA ADAY

Türkiye’de ilk kez 2011 yılında Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde uygulanmaya başlanan PTE ameliyatı ile 200’den fazla hastanın sağlığına kavuştuğunu belirten Prof. Dr. Bedrettin Yıldızeli, “Bir hastanenin veya bir kliniğin endarterektomi merkezi olabilmesi için yılda 20’den fazla ameliyat yapması gerekiyor. Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak yılda 50’den fazla ameliyat yapıyoruz ve şu an Avrupa’nın ilk 5 hastanesi arasında bulunuyoruz.
Eğer bu yıl tahmin ettiğimiz sayıyı yakalarsak İngiltere ve Fransa’nın arkasından Avrupa’nın 3. büyük merkezi haline geleceğiz.” diyor. Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, aynı zamanda en yaşlı akciğer tansiyonu hastasını PTE ameliyatıyla sağlığına kavuşturan hastane unvanını da taşıyor.