ACIBADEM HASTANESÄ° SORU-CEVAPLAR
Güncelleme Tarihi:
SORU 4
OluÅŸturulma Tarihi: Mart 27, 2007 13:07
Merhaba, 2 yaşındaki kızım beslenmesiyle ilgili çok sıkıntı yaşıyorum. Çok az yemek yiyor, bazen yediklerini çıkarıyor. İlk başlarda ciddi bir şey olduğunu düşünmedim ama son dönemde kilo da kaybetti. Büyümesi geriledi. Bunun için nasıl bir tedavi izlemem gerekiyor, bebeğimin iştahını nasıl açabilirim? Çeşitli farklı gıdalarla iştahını açmak istiyorum.
Demir eksikliği gelişen bebek huzursuz, iştahsız, bazen çok uyuklayan bazen de uykusuzluk çeken bir bebek durumundadır.
Çoğu zaman büyümesi ve gelişmesi duraklama gösterir.Hemoglobini çok düşerse cilt rengi de solar. Bu solukluk en çok göz kapaklarının içine, ağız mukosasına, avuç içlerine ve tırnak yataklarına bakılarak anlaşılabilir.Demir eksikliği olan çocuk garip şeylere karşı bir ştah duyar.
Toprak, kum, buz yeme gibi durumlar görülür. Demir eksikliğinin ayrıca ciddi zeka geriliğine ve davranış bozukluğuna yol açtığına dair giderek çoğalan bilgiler mevcut. Demir eksikliğinin erken tanı ve tedavi edilmesiyle bu bozuklukların büyük bir kısmı düzeltilmektedir.
Tıbbi adı anemi olan kansızlık kırmızı kan hücrelerinin yani alyuvarların sayısını beraber veya ayrı olarak o yaşa uygun normal değerlerin altına düşmesi sonucu oluşan bir klinik tablo. Bu azalma sonucu kanın oksijen taşıma kapasitesi ve dokulara giden oksijen miktarı azalıyor.
Çocukluk çağında anemi nedenleri üç büyük grupta toplanabilir. Eritrositlerin ve hemoglobibin yetersiz yapımına baÄŸlı anemiler eritrositlerin aşırı yıkımına baÄŸlı anemineler ve kan kaybına baÄŸlı anemiler. Anemi çocuklarda çoÄŸu zaman yukarıda sayılan mekanizmalardan birisinin eksik ya da bozuk olması sonucu oluÅŸursa sa bazı durumlarda birden fazla neden bir arada bulunabiliyor.Â
Diyetin en önemli olduğu yaş grupları 6 ay ile 2 yaş aras, ve bir de ergenlik dönemidir. Büyümenin çok hızlı olduğu bu iki dönemde demirden fakir yiyeceklerle beslenilmesi sonucunda demir eksikliği anemisi meydana gelebilir. Ergenlik dönemindeki kızlarda adet kanamalarının düzensiz ve fazla olması da demir eksikliğine katkıda bulunan bir faktördür.
Kan yapımında önemli rol oynayan B12 vitamininin eksikliği daha çok vejeteryan diyetle beslenen kişilerde olurken folik asit eksikliği ise yeşil yapraklı sebzelerden fakir bir diyetle beslenen kişilerde ortaya çıkar. Ancak bu iki besinin eksikliğine bağlı anemiler çocuklarda demir eksikliğine bağlı anemiye neden olabileceği unutulmamalıdır.İlaçlar ya alyuvarların yıkımına katkıda bulunarak veya kemik iliğine doğrudan toksik etki göstererek alyuvar yapımını baskılamak suretiyle anemi meydana getirirler.
Bazı ilaçlar ise bazı besin maddelerinin ince bağırsaktan emilmesini engelleyerek anemi yaptığı bilinmektedir.Bu tür ilaçlar arasında epilepsi için kullanılan ilaçların bir kısmı sayılabilir.
Kullanım alanı sınırlı olmasına rağmen en sık kullanılan ilaçlar arasında olan aspirin ise mide ve bağırsaklarda kanamaya neden olarak anemiye zemin hazırlar.
Kan yapımındaki bozukluklar ve diyetin yanısıra, sık geçirilen enfeksiyonlar ve kronik hastalıklar da kansızlık problemini tetikliyebiliyor. Kansızlıkta etnik kökenin ve ırkın da büyük önemi var. Siyah ırkta ve Arap ülkelerinde ortak hücreli anemi sık iken Akdeniz anemisi olarak bilinen talasemi ön planda görülüyor. Talasemi bir hemoglobinin yapım bozukluğu. Erişkin hemoglobinin en önemli kısmını oluşturan Hb A1'i oluşturan alfa veya beta zincirlerinden herhangi birinin yapımında kısmi bir eksiklik olması durumunda taşıyıcılık, tam yapılmaması durumunda ise hastalık oluşuyor.
Taşıyıcılık durumunda tedavi gerekmiyor.Ancak hastaya ve ailesine genetik danışmanlık verilmesi şart.
Demir eksikliği anemisi çocuklarda en sık görülen anemi tipi.Anne sütü ile beslenen bebeklerde ilk 6 ay demir eksikliği görülüyor. Anne sütündeki demir çok kolay emlebildiği için büyüyen süt çocuğuna miktar olarak yeterlidir. Altı aydan sonra ek gdalar ile yetersiz demir alan bebek demir eksikliği için adaydır. Demir en çok kırmızı ette, yumurta sarısında, yeşil sebzelerde ve hububatta bulunur. Beyaz ette demir kırmızı etteki kadar yüksek değildir. Demir eksikliğinin gelişmemesi için ette ve sebzelerden gelen demirin dengeli alınması gerekir.
Kansızlığın önlenmesi için bebeklerin altı ay anne sütüyle beslenmesi, diyete önem verilmesi, demirden zengin ek gıdaların zamanında ve uygun ÅŸekilde baÅŸlaması gerekiyor. Erken ve düşük tartılı doÄŸan bebeklerde koruyucu demir preparatları baÅŸlanmasının önemine dikkat çek iliyor. Zira anneden bebeÄŸe demir transferleri hamileliÄŸin sonlarında yoÄŸunluk kazandığı için bu bebekler demir depoları tam dolmadan doÄŸarlar ve çoÄŸu zaman yoÄŸun bakımda kaldıklarından tetkikler için bebeklerden fazla kan alınmak zorunda kalınır.  Â
Demir eksikliği tedavisi çoğunlukla ağızdan verilen demir preparat lar ile yapılıyor. Tedavi ortalama 3 ay kadar devam ediyor. İlk 2 ay hemoglobinin yükseltilmesi, 3 ay ise demir depolarının doldurulması amaçlanıyor.
Çoğu zaman büyümesi ve gelişmesi duraklama gösterir.Hemoglobini çok düşerse cilt rengi de solar. Bu solukluk en çok göz kapaklarının içine, ağız mukosasına, avuç içlerine ve tırnak yataklarına bakılarak anlaşılabilir.Demir eksikliği olan çocuk garip şeylere karşı bir ştah duyar.
Toprak, kum, buz yeme gibi durumlar görülür. Demir eksikliğinin ayrıca ciddi zeka geriliğine ve davranış bozukluğuna yol açtığına dair giderek çoğalan bilgiler mevcut. Demir eksikliğinin erken tanı ve tedavi edilmesiyle bu bozuklukların büyük bir kısmı düzeltilmektedir.
Tıbbi adı anemi olan kansızlık kırmızı kan hücrelerinin yani alyuvarların sayısını beraber veya ayrı olarak o yaşa uygun normal değerlerin altına düşmesi sonucu oluşan bir klinik tablo. Bu azalma sonucu kanın oksijen taşıma kapasitesi ve dokulara giden oksijen miktarı azalıyor.
Çocukluk çağında anemi nedenleri üç büyük grupta toplanabilir. Eritrositlerin ve hemoglobibin yetersiz yapımına baÄŸlı anemiler eritrositlerin aşırı yıkımına baÄŸlı anemineler ve kan kaybına baÄŸlı anemiler. Anemi çocuklarda çoÄŸu zaman yukarıda sayılan mekanizmalardan birisinin eksik ya da bozuk olması sonucu oluÅŸursa sa bazı durumlarda birden fazla neden bir arada bulunabiliyor.Â
Diyetin en önemli olduğu yaş grupları 6 ay ile 2 yaş aras, ve bir de ergenlik dönemidir. Büyümenin çok hızlı olduğu bu iki dönemde demirden fakir yiyeceklerle beslenilmesi sonucunda demir eksikliği anemisi meydana gelebilir. Ergenlik dönemindeki kızlarda adet kanamalarının düzensiz ve fazla olması da demir eksikliğine katkıda bulunan bir faktördür.
Kan yapımında önemli rol oynayan B12 vitamininin eksikliği daha çok vejeteryan diyetle beslenen kişilerde olurken folik asit eksikliği ise yeşil yapraklı sebzelerden fakir bir diyetle beslenen kişilerde ortaya çıkar. Ancak bu iki besinin eksikliğine bağlı anemiler çocuklarda demir eksikliğine bağlı anemiye neden olabileceği unutulmamalıdır.İlaçlar ya alyuvarların yıkımına katkıda bulunarak veya kemik iliğine doğrudan toksik etki göstererek alyuvar yapımını baskılamak suretiyle anemi meydana getirirler.
Bazı ilaçlar ise bazı besin maddelerinin ince bağırsaktan emilmesini engelleyerek anemi yaptığı bilinmektedir.Bu tür ilaçlar arasında epilepsi için kullanılan ilaçların bir kısmı sayılabilir.
Kullanım alanı sınırlı olmasına rağmen en sık kullanılan ilaçlar arasında olan aspirin ise mide ve bağırsaklarda kanamaya neden olarak anemiye zemin hazırlar.
Kan yapımındaki bozukluklar ve diyetin yanısıra, sık geçirilen enfeksiyonlar ve kronik hastalıklar da kansızlık problemini tetikliyebiliyor. Kansızlıkta etnik kökenin ve ırkın da büyük önemi var. Siyah ırkta ve Arap ülkelerinde ortak hücreli anemi sık iken Akdeniz anemisi olarak bilinen talasemi ön planda görülüyor. Talasemi bir hemoglobinin yapım bozukluğu. Erişkin hemoglobinin en önemli kısmını oluşturan Hb A1'i oluşturan alfa veya beta zincirlerinden herhangi birinin yapımında kısmi bir eksiklik olması durumunda taşıyıcılık, tam yapılmaması durumunda ise hastalık oluşuyor.
Taşıyıcılık durumunda tedavi gerekmiyor.Ancak hastaya ve ailesine genetik danışmanlık verilmesi şart.
Demir eksikliği anemisi çocuklarda en sık görülen anemi tipi.Anne sütü ile beslenen bebeklerde ilk 6 ay demir eksikliği görülüyor. Anne sütündeki demir çok kolay emlebildiği için büyüyen süt çocuğuna miktar olarak yeterlidir. Altı aydan sonra ek gdalar ile yetersiz demir alan bebek demir eksikliği için adaydır. Demir en çok kırmızı ette, yumurta sarısında, yeşil sebzelerde ve hububatta bulunur. Beyaz ette demir kırmızı etteki kadar yüksek değildir. Demir eksikliğinin gelişmemesi için ette ve sebzelerden gelen demirin dengeli alınması gerekir.
Kansızlığın önlenmesi için bebeklerin altı ay anne sütüyle beslenmesi, diyete önem verilmesi, demirden zengin ek gıdaların zamanında ve uygun ÅŸekilde baÅŸlaması gerekiyor. Erken ve düşük tartılı doÄŸan bebeklerde koruyucu demir preparatları baÅŸlanmasının önemine dikkat çek iliyor. Zira anneden bebeÄŸe demir transferleri hamileliÄŸin sonlarında yoÄŸunluk kazandığı için bu bebekler demir depoları tam dolmadan doÄŸarlar ve çoÄŸu zaman yoÄŸun bakımda kaldıklarından tetkikler için bebeklerden fazla kan alınmak zorunda kalınır.  Â
Demir eksikliği tedavisi çoğunlukla ağızdan verilen demir preparat lar ile yapılıyor. Tedavi ortalama 3 ay kadar devam ediyor. İlk 2 ay hemoglobinin yükseltilmesi, 3 ay ise demir depolarının doldurulması amaçlanıyor.