Güncelleme Tarihi:
Meksika’nın, Güneydoğu Asya’nın, Çin’in, Güney İtalya’nın ve Karayipler’deki birçok adanın baharatlı mutfağının ve Kuzey Amerika’nın Kajun kültürünün ortak bir muhtevası vardır: Acı biber. Peki yemekleri Acı biberin tarihi, faydaları ve kullanım yollarını derledik.
Bu acı kapsaisin adı verilen bir bitki kimyasalından kaynaklanır; bu kimyasal hem yemeklere tat verir hem de ağrı kesici özelliğe sahiptir. Orta ve Güney Amerika’ya özgü olan biber, bu bölgelerde dokuz bin yıldır ekilir. Bitki 15. yüzyıla kadar dünyanın geri kalanı tarafından bilinmiyordu. Biber tohumları Avrupa’ya ilk olarak Kolomb’un 1492 yılında gerçekleştirdiği seyahatle getirildi. Capsicum’u Afrika’ya ve Hindistan’a ilk olarak Vasco da Gama’nın getirdiği söylenir. Biber bin yıldır acıyı dindirmek ve dolaşımı hızlandırmak için kullanılır. Maya yerlileri bu bitkiyi enfeksiyonları yenmek, Aztekler ise diş ağrılarını azaltmak için kullanırlardı. Biber geleneksel Çin, Japonya ve Kore Ayurvedik tıbbında da artrit, kas ağrısı, dolaşım ve sindirim problemleri için kullanılırdı.
Deriye uygulandığında biberin sinir uçlarını yumuşattığı düşünülür. Modern bitkisel tedavide biber losyonlara, merhemlere ve yağlara eklenir ve böylece osteo artritten, romatizmal artritten, zonadan ve fibromiyaljiden kaynaklanan ağrıları, benzer eklem ve kas ağrılarını, sedeften kaynaklanan kaşınmayı ve iltihaplanmayı hafifletir. Konsantre kapsaisin kremleri (genellikle yalnızca reçeteyle satılır) bazı durumlarda ameliyat sonrası ağrılar ve bazı nöropati durumları için verilir. Dahili olarak alındığında biber kolesterolü ve trigliserit seviyesini düşürebilir, dolaşımı iyileştirebilir, mide ekşimesini azaltabilir, ülseri önleyebilir ve yemek sonrası karbonhidratları parçalayarak kan şekeri seviyesini düzenlemeye yardımcı olabilir.
Tedavi Amaçlı Kullanımı
Sinir ağrısı
Baharatlı mutfaklardaki namının yanı sıra biber aynı zamanda içinde bulunan kapsaisin bileşenin¬den dolayı etkili bir lokal ağrı kesicidir. Kapsaisin deri tarafından emilir ve beyne acı duygusunu ileten bileşeni yok eden belirli bir alıcıya ulaşır. Ağrıya neden olan başka bir durum kategorisi de şeker hastalığından ya da diğer sinir sistemi hastalıklarından kaynaklanan sinir zedelenmelerinin yol açtığı ağrılardır. Bu rahatsızlık verici durum için 0.075 oranında kapsaisin içeren kremler ağrılı bölgeye 6 ila 8 hafta boyunca uygulanır. Bazı durumlarda yüzde 8 kapsaisin içeren yüksek dozlu bir plaster de faydalı olabilmektedir. Teda¬vide genellikle ilk günlerde ağrı artar; ardından gitgide azalır.
Tedavi sonlandırılsa bile genelde faydası devam eder. Bazı çalışmalar daha düşük dozda kapsaisin içeren ve piyasada reçetesiz olarak satılan preparatların, düşük dozdan ya da düşük emilimden kaynaklı olarak daha az etkili olduğunu göstermiştir. Bu kremler geçmek bilmeyen zona ağrıları çekenler tarafından da kullanılmaktadır. Osteo artriti olanlar da kapsaisin kremlerinden faydalanabilirler. 0.035 oranında kapsaisin içeren kremlerin 6 haftalık kullanımının, osteo artrit rahatsızlığı olan yetişkinlerde eklem ağrılarını hafiflettiği görülmüştür. Bir başka çalışmada denekler 4 hafta boyunca 0.075 oranında kapsaisin içeren krem kullanmışlar; artrit ağrılarının ve el hassaslığının azaldığını gözlemlemişlerdir.
Kullanım Şekli
KREM: Sinir ağrılarında, günde 3-4 defa 0.075 oranında kapsaisin içeren krem uygulayın. 0.025 oranında kapsaisin içeren daha düşük dozlu kremlerin günde 4 defa kullanımı artritte etkili olabilmektedir. En çok 6 ila 8 hafta kullanıldığında faydalıdır. Artriti olan kişilere faydası 8 haftadan önce görülebilir. Araştırmacılar biberin yüksek dozlu kullanımının, plaster ya da iğne gibi ağrıyı azaltmada etkili olması muhtemel farklı yöntemlerini geliştirmektedirler.
Uyarılar
Biber preparatlarının deriye uygulanması kaşıntıya, yanmaya, batmaya ve kızarıklığa neden olabilir. Genellikle alerjik bir reaksiyondan ziyade tahriş düzeyinde olan kaşıntı genellikle preparation ilk uygulamalarında daha fazladır; peşi sıra gelen kullanımlarda azalır. Ancak eğer kaşıntı zaman içerisinde çoğalırsa tedaviyi sonlandırın; kaşıntı hemen geçecektir. Kesik deriye uygulamayın. Nadiren yüksek dozlu preparatların kullanımında, büyük olasılıkla solunan baharattan kaynaklanan öksürük gözlemlenmiştir.