Sağlığın temeli mutluluktur

Halen sinemalarda gösterimde olan ve Robin Williams'ın başrolünü üstlendiği ‘‘Patch Adams’’ gerçekte var olan bir karakter. ‘‘Sağlığın temeli mutluluktur. Kucaklaşmak, gülmek, aile ve dostlardan haz almak iyileşmenin anahtarıdır.’’ diyen Adams'in öyküsü birçok hastaya ‘‘umut rüyasını’’ sunuyor.

Gülmeye ihtiyacımız var. Hem de çok. Sağlıklı, mutlu ve iyi olabilmek için bol kahkahaya ihtiyacımız var. Hava, su, yemek, sevgi kadar çok. Doya doya, ağız dolusu ve kalpten. Biliyoruz, ama sanki unutuyoruz.

Sonra yavaş yavaş ne ağız dolusu kahkaha atar ne de hafiften bir tebessüme zaman bulur oluyoruz. Mutsuzluklar, sıkıntılar ve hastalıklar başlıyor. İyi olmuyor. Hunter Patch Adams, bir uzaylı değil; bu dünyadan, aramızdan, bizden biri. Sadece yaşadığı deneyimlerden ders alan, aldığı dersleri yeniden hayata sunan, kendi içindeki değişimini dışarıya da yansıtan ve paylaşan biri. Bir sağlık adamı. Hayatını bir büyük rüyayı gerçeğe dönüştürerek ‘‘Rüya hastanesi’’ni kurmaya adayan bir doktor. Bazı insanların imkansız diye niteleyeceği amaçları doğrultusunda ödün vermeyen bir doktor üstelik.

Rüya hastanesi

Sinemalarda gösterimde olan ve hava, su, yemek kadar ihtiyacımız olan kahkahayla yaşam boyu dost olup birlikte yaşamayı başarırsak nasıl biraz daha sağlıklı, mutlu ve daha 'insan' olabileceğimizi hatırlatan filmde tanıdığımız Patch Adams, böyle bir insan işte. Hayal ürünü ya da kurmaca değil üstelik. Amerika’da Batı Virginiada’daki Gesundheit Enstitüsü’nün kurucusu Adams’ın idealizmi sağlık hizmetlerinden herkesin eşit ölçüde yararlanabilme hakkının sağlanmasına yönelik. Sağlık hizmetinin ücretsiz olmasını savunuyor. Gerçek iyileşmenin de kitabında yazdığı ve yaşamında uyguladığı kavramları benimsemekle mümkün olabileceğini savunuyor. Bu hastalarını güldürmek için ‘‘palyaço’’ kılığına girmekten çekinmeyen bir doktor.

‘‘Sağlığın temeli mutluluktur. Kucaklaşmak, gülmek, aile ve dostlardan haz almak, işinizden doyum almak, doğanın ve sanatın doruk hazzını hissedebilmektir’’ yazıyor, daha sonra sinemaya uyarlanan ‘‘Yaşam Boyu Kahkaha’’ kitabının ilk cümlelerinde. Babasını 16 yaşında kaybettikten sonra duygusal gel gitler yaşadığı için kendi isteğiyle akıl hastanesine giden, ama orada tanıştığı ‘hasta’ sıfatlı insanlarla onları tedavi etmeye çalışan doktorlar arasındaki anlaşmazlıklara tanık olunca kendini sağlık hizmetine adayan bir idealist. O andan sonra ‘‘Yaşam öğrencisi’’ olmaya karar verir. Çünkü ‘‘Yaşam öğrencisi olmak mutlu yaşam için önkoşuldur’’ ona göre. Tıp fakültesine başlamadan önce bir dosya memurluğu işinde, dosyalama işini eğlence haline getirmeye karar verdikten sonra da yaşam anlayışı tamamen şekillenmeye başlar. ‘‘Sevgi ve esprinin besleyici gücüyle çiçek açtım. Tüm şeytanlarımı teker teker alt ettim ve bugünkü benliğime ulaştım. Özgüvenim, bilgeliğe olan hayranlığım ve dünyayı değiştirme arzum 1963 ile 1964 arasında bu kısa zaman diliminde oluştu.’’

Ücretsiz bakım

Patch Adams’ın Batı Virginiada’da kurduğu Gesundheit Enstitüsü bir hayal değil. Hastalardan ücret alınmayan, sigorta ödemelerinin kabul edilmediği bir sağlık merkezi. Doktor-hasta ilişkisinde sevgi potansiyeline ağırlık verilmesini öngören bir merkez ayrıca.